ĐA

Đa La Tam Diệu Tam Bồ Đề

Đây là từ ngữ của Phật giáo, phiên âm từ tiếng Phạn: TARA SAMYAS SAMBODHI, có nghĩa như sau:

• Đa-La (Tara): Thượng, ở trên cao.
• Tam-Diệu (Samyas): Chánh đẳng.
• Tam-Bồ-Đề (Sambodhi): Chánh giác.

Đa La Tam Diệu Tam Bồ Đề, dịch ra Hán văn là: Thượng Chánh đẳng Chánh giác, nghĩa là bực giác ngộ chơn chánh cấp cao. Đó là phẩm vị Phật.

Di Lạc Chơn Kinh: Tùng thị pháp điều Tam Kỳ Phổ Độ tất đắc giải thoát luân hồi, đắc lộ Đa-La Tam-Diệu Tam-Bồ-Đề thị chi chứng quả Cực Lạc Niết Bàn.

Đa ngôn đa quá

Đa ngôn đa quá là: Nói nhiều thì sai nhiều.

Đa phú đa oán

Đa phú đa oán là càng giàu càng có nhiều người oán giận.

Tại sao? Bởi vì: "Vi phú bất nhơn, vi nhơn bất phú." Nghĩa là: Người làm giàu thì không có lòng nhơn, còn người có lòng nhơn thì thường không giàu.

Đa số tuyệt đối

Đa số là số lượng nhiều hơn. Trái với Đa số là Thiểu số.

Trong một cuộc bàn luận, khi lấy ý kiến quyết định thì Thiểu số phải phục tùng Đa số, tức là ý kiến nào mà Đa số đồng ý thì trở thành quyết nghị.

Trong các cuộc bầu cử, có hai cách lấy Đa số: Đa số tương đối và Đa số tuyệt đối.

• 1. Đa số tương đối: Số thăm thuận nhiều hơn số thăm chống là được, không cần biết tổng số cử tri là bao nhiêu người và số thăm trắng là bao nhiêu.
• 2. Đa số tuyệt đối: còn gọi là Đại Đa số, Đa số quá bán, tức là số thăm thuận phải nhiều hơn phân nửa tổng số cử tri tham dự.

Thí dụ: Tổng số cử tri là 100, tức là có 100 phiếu bầu.

- Nếu số phiếu đạt được như sau: 45 phiếu thuận, 40 phiếu chống, 15 phiếu trắng. Trường hợp nầy gọi là Đa số tương đối. (vì số phiếu thuận chưa bằng phân nửa tổng số cử tri)

- Nếu số phiếu đạt được: 51 phiếu thuận, 45 phiếu chống, 4 phiếu trắng. Trường hợp nầy gọi là Đa số tuyệt đối, bởi vì số phiếu thuận 51 lớn hơn số 50 là phân nửa tổng số cử tri.

Luật công cử Chức sắc Cửu Trùng Đài qui định trong Pháp Chánh Truyền thì sự đắc cử phải đạt quá bán, tức là đạt Đa số tuyệt đối.

Pháp Chánh Truyền: Phối Sư muốn lên Đầu Sư thì 36 vị công cử.

Chú Giải: Tỷ như phẩm Đầu Sư bị khuyết thì phép chia thăm làm hai theo luật công cử thường tình, nghĩa là mỗi người phải cho đủ 18 lá thăm hay là hơn mới đắc cử.

Sự công cử ấy phải tại nơi Tòa Thánh, trước Hội Thánh Cửu Trùng Đài, có Hiệp Thiên Đài chứng kiến mới đặng.

Phẩm Phối Sư, Đức Chí Tôn qui định trong Pháp Chánh Truyền, tổng cộng chỉ có 36 vị, mỗi phái 12 vị Phối Sư.

Thí dụ như phẩm Thượng Đầu Sư bị khuyết, tất cả 36 vị Phối Sư ba phái họp lại công cử 1 vị Thượng Phối Sư lên Thượng Đầu Sư. Ứng cử viên là những vị Thượng Phối Sư.

Các vị Thái Phối Sư và Ngọc Phối Sư không được làm ứng cử viên vì khác phái. Vị Thượng Phối Sư đắc cử phải có số thăm quá bán.

Nếu có 1 Thượng Phối Sư ứng cử, và vị nầy không bỏ thăm. Như vậy tổng số phiếu bầu là 36 - 1 = 35, và phân nửa của 35 là 17,5.

Muốn đắc cử, vị Thượng Phối sư nầy phải có số thăm quá bán là 18 thăm. Ấy là lấy theo Đa số tuyệt đối.

Đa Thần giáo

Đa Thần giáo là tôn giáo tôn thờ nhiều vị Thần linh như: Thần mặt trời, Thần lửa, Thần gió, Thần mưa, Thần sấm, Thần sông, Thần núi, Thần đá, v.v...

Đó là tôn giáo của loài người thời nguyên thủy, còn ở chế độ thị tộc, bộ lạc. Mỗi thị tộc có một vị Thần hộ mệnh riêng, không giống với thị tộc khác.

Đa thi huệ trạch

Đa thi huệ trạch: ban phát nhiều ơn huệ cho chúng sanh.

Đa thọ đa nhục

Đa thọ đa nhục là càng sống lâu càng nhục nhã nhiều.

Càng sống lâu thì càng thấy rõ nhiều nỗi ê chề của tình đời, càng thấy cái nhục thêm chồng chất.

Đa văn quảng kiến

Đa văn quảng kiến là nghe nhiều thấy rộng, chỉ người có trình độ bác học, thông suốt nhiều việc.

Trong số các đệ tử của Đức Phật Thích Ca, Ông A-Nan là người nổi tiếng là đa văn quảng kiến.

ĐÀI

Đài Chiếu Giám - Đài Minh Cảnh

Đài Chiếu Giám, cũng gọi là Minh Cảnh Đài, dịch ra là Đài Gương Sáng, là một cái đài nơi cõi thiêng liêng, nơi đó có đặt một tấm gương rất huyền diệu.

Khi một chơn hồn đến đứng trước tấm gương huyền diệu ấy thì trong tấm gương sẽ lần lượt hiện rõ ra tất cả những việc làm, cử chỉ hay lời nói của chơn hồn trong suốt kiếp sanh nơi cõi trần;

Không bỏ sót một điều gì hết, dầu thiện, dầu ác, chiếu lại một cách minh bạch giống như chiếu một khúc phim sống động;

Để không ai có thể chối cãi tội lỗi của mình đã gây ra, hay khai gian dối công nghiệp, để cây Cân công bình thiêng liêng nơi Tòa Tam Giáo định phân tội phước.

Phước nhiều thì thăng, tội nhiều thì bị đọa luân hồi.

Đức Phạm Hộ Pháp thuyết đạo Con đường Thiêng Liêng Hằng Sống:

Kinh Ðệ Ngũ cửu:

Đài gương

Đài gương là tấm gương sáng đặt trên giá gỗ để soi mặt.

Giới Tâm Kinh: Làu làu một tấm tợ đài gương.

Đài liên

Đài liên, tức là Liên đài, là tòa sen dùng làm nơi ngự của chư Bồ Tát và chư Phật.

Phật chọn bông sen làm tòa ngự bởi vì hoa sen có các đặc tính sau đây:

Hoa sen có đặc tính gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn, lại tỏa hương thơm ngát.

Cũng như Phật, sống giữa trần gian mà không nhiễm bụi trần, nên Phật chọn hoa sen làm tòa ngự.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Uy linh Trời giữ tạc đài liên.

Trên Thánh Tượng Thiên Nhãn thờ tại tư gia, chúng ta thấy Đức Phật Thích Ca và Đức Quan Âm Bồ Tát đều ngự trên tòa sen.

Đài Linh Tiêu

Đài Linh Tiêu là cái đài cao nơi Linh Tiêu Điện trong Ngọc Hư Cung ở từng Trời Hư Vô Thiên.

Mỗi khi có Đại hội Quần Tiên, Đức Chí Tôn Thượng Đế ngự trên cái đài cao ấy để chủ tọa Đại hội Ngự triều.

Nghĩa là:

Kinh Tán Tụng Công Ðức Diêu Trì Kim Mẫu:

Đài Nghiệt Cảnh

Đài Nghiệt Cảnh hay Nghiệt Cảnh Đài chính là Minh Cảnh Đài hay Đài Chiếu Giám, đặt trong Tòa Tam Giáo thiêng liêng;

Để diễn lại các hành vi tội lỗi của mỗi chơn hồn khi đến đứng trước Đài ấy, để cây Cân công bình thiêng liêng xác định có bao nhiêu tội phước đặng Tòa Tam Giáo định phận cho chơn hồn: Thăng hay đọa. (Xem Đài Chiếu Giám).

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Đài Nghiệt Cảnh rọi chẳng biết bao nhiêu tội tình mà chốn tội tình lắm người đưa chơn tìm đến.

Đài vân

Đài vân hay Vân đài, dịch ra là: Đài mây, Gác mây, là cái đài cất lên rất cao, ngó lên thấy dường như cao tới mây.

Đài nầy do vua Hán Minh Đế (57-75) nhà Hậu Hán xây dựng lên để treo hình 28 vị Đại công thần của nhà Hán;

Ghi nhớ công đức của các vị để lưu truyền cho đời sau về những tấm gương trung nghĩa phò vua giúp nước.

Được treo hình nơi Vân Đài là một danh dự cao quí nhứt của kẻ bề tôi, là đỉnh cao nhứt của sự nghiệp công danh.

Trong văn chương, từ ngữ Đài vân, Vân đài, Gác mây, dùng để chỉ những bực trung thần có đại công với đất nước, ghi đậm nét son trong lịch sử của triều đại.

Trong tôn giáo, Vân đài dùng để chỉ người đắc đạo, đạt được phẩm vị cao quí nơi cõi thiêng liêng.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển:

Đái tội lập công

Đái tội lập công là đội cái tội lên đầu để lo lập công chuộc tội.

Đồng nghĩa: Đái công chuộc tội, Lập công chuộc tội.

ĐẠI

Đại Ân Xá - Đại xá

Đại Ân Xá hay Đại Xá là Đức Chí Tôn ban ơn huệ lớn lao bằng cách tha thứ tội lỗi cho những kẻ có tội.

Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ được gọi là Đại Ân Xá Kỳ Ba của Thượng Đế ở phương Đông.

Phật Mẫu Chơn Kinh: Chí Tôn đại xá nhứt trường qui nguyên.

Kể từ ngày khai Đạo Cao Đài, Đức Chí Tôn mở ra một thời kỳ Đại Ân Xá cho các đẳng linh hồn và cho chúng sanh, để chúng sanh tu hành dễ đắc đạo.

Muốn hưởng được sự ân xá nầy, mỗi người phải biết thành tâm hối lỗi, ăn năn sám hối tội tình, cải tà qui chánh, nguyện thề từ bỏ lỗi lầm, chuyên tâm tu hành lập công bồi đức.

"Mỗi lần khai Đạo là mỗi lần Đức Chí Tôn Đại Ân Xá, tức là ban cho những người biết hồi đầu hướng thiện, biết lo tu hành, một ân huệ lớn lao;

Nghĩa là những tội lỗi của họ đã chồng chất từ mấy kiếp trước được Ơn Trên bôi xóa và cho họ làm một Tân Dân (người dân mới) trong cửa Đạo với một Tư Pháp Lý lịch trong sạch;

Nhờ vậy người nhập môn hành đạo mới rảnh nợ tiền khiên, chỉ lo trau giồi Đạo hạnh và lập công bồi đức, là đắc đạo trong một kiếp tu.

Hạ nguơn nầy, Đức Chí Tôn lập Đạo Kỳ Ba nên mới có Đại Ân Xá Kỳ Ba.

Phép Giải oan, Phép Cắt dây oan nghiệt, Phép Độ thăng và các phép Bí tích khác của Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ được đem áp dụng trong sự thi hành Luật Đại Ân Xá đó vậy." (Trích Giáo Lý bài 18, khóa Huấn luyện Giáo Hữu tại Tòa Thánh Tây Ninh)

Ngày khai Đạo Cao Đài là 15-10 âl năm Bính Dần (1926) là ngày khởi đầu thời kỳ Đại Ân Xá Kỳ Ba.

Đức Chí Tôn ban cho nhơn loại những đặc ân sau đây:

•  1. Tha thứ tội lỗi ở các kiếp trước của những người biết hồi đầu hướng thiện, nhập môn cầu đạo, lập Minh Thệ với Đức Chí Tôn, có các Đấng chứng minh, nhứt tâm tu hành.
  May đặng gặp hồng ân chan rưới,
  Giải trái oan sạch tội tiền khiên.
  (Kinh Giải Oan)
   
  Chí Tôn xá tội giải oan,
  Thánh, Thần, Tiên, Phật cứu nàn độ căn.
  Ơn Tạo hóa tha tiền khiên trước,
  Đưa linh phan tiếp rước nguyên nhân.
  (Kinh Cầu Bà Con Thân Bằng Cố Hữu Đã Qui Liễu)
  
  
  

•  2. Đức Chí Tôn đặc ân cho các tín đồ Cao Đài, khi chết, linh hồn được Cửu vị Tiên Nương hướng dẫn đi lên các từng Trời của Cửu Trùng Thiên;
  • Mỗi nơi đều được quan sát các cảnh Trời đẹp đẽ mà dưới thế gian nầy không bao giờ có;
  • Đến bái kiến các Đấng Thần, Thánh, Tiên, Phật, đến Minh Cảnh Đài để xem trở lại tất cả hành vi thiện ác của mình đã gây ra trong suốt một kiếp sống nơi cõi trần;
  • Đến Diêu Trì Cung ở từng Trời Tạo Hóa Thiên để bái kiến Đức Phật Mẫu;
  • Đến Ngọc Hư Cung bái kiến Đức Chí Tôn để cây Cân công bình thiêng liêng của Tòa Tam Giáo cân tội phước.

  Phước nhiều thì được phong thưởng bằng phẩm vị Thần, Thánh, Tiên, Phật tương xứng.

  Nếu tội nhiều thì bị đưa đến cõi Âm Quang, vô Tịnh Tâm Xá mà định tâm tịnh trí xét mình, cầu nguyện Đức Chí Tôn độ rỗi.

  Tại đây có Thất Nương Diêu Trì Cung giáo hóa các nữ tội hồn và Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát giáo hóa các nam tội hồn.

•  3. Đức Chí Tôn cho đóng cửa Địa ngục. Các tội hồn không còn bị hành hình thảm khốc nơi Địa ngục như trước nữa;

  Mà được đưa đến cõi Âm Quang để học Đạo, cầu khẩn Đức Chí Tôn cứu rỗi, chờ ngày tái kiếp trở lại cõi trần để trả cho xong nghiệp quả.

•  4. Đức Chí Tôn cho mở cửa Cực Lạc Thế Giới để rước những người đầy đủ công đức đắc đạo. Nếu người nào quyết chí tu hành, chỉ trong một kiếp tu cũng có thể đắc đạo.

  Nên Thầy cho một quyền rộng rãi cho cả nhơn loại trong Càn Khôn Vũ Trụ, nếu biết ngộ kiếp một đời tu, đủ trở về cùng Thầy đặng.

  Đóng Địa ngục, mở tầng Thiên,
  Khai đường Cực Lạc, dẫn miền Tây phương.
  (Kinh Giải Oan)
  
  
  

•  5. Những người bị tội Tận đọa Tam đồ bất năng thoát tục hay bị tội Ngũ Lôi tru diệt, cũng nhờ Đại Ân Xá nầy mà được Đức Phật Mẫu huờn lại chơn thần, đặng tái kiếp lập công chuộc tội.

Thời kỳ Đại Ân Xá không phải kéo dài đến thất ức niên (700 000 năm) mà chỉ được giới hạn trong thời gian đầu của thời kỳ Khai Đạo.

Đức Chí Tôn và các Đấng thiêng liêng không tiết lộ cho biết thời kỳ Đại Ân Xá kéo dài trong bao nhiêu năm;

Nhưng theo sự khảo cứu của chúng tôi, thời kỳ Đại Ân Xá của Đức Chí Tôn khởi đầu từ năm Khai Đạo (Bính Dần, 1926) cho đến khi Đức Di-Lạc Vương Phật mở Đại Hội Long Hoa là chấm dứt, vì đã bước vào một thời kỳ tiến hóa mới của nhơn loại.

Chúng ta hôm nay gặp Đạo Cao Đài, được làm môn đệ của Thượng Đế, là một duyên may ngàn năm một thuở;

Nếu không mau bước chân vào cửa Đạo lo tu hành, cứ để dần dà ngày tháng trôi qua, có mong chi đắc đạo trở về ngôi vị cũ.

Đại đàn - Tiểu đàn

Đại đàn là sự cúng tế lớn, với đầy đủ nghi tiết long trọng. Do đó, Đại đàn còn được gọi là Đại lễ.

Tiểu đàn là sự cúng tế nhỏ hơn, với nghi tiết châm chế cho đơn giản ngắn gọn hơn, nên còn gọi là Tiểu lễ. (Xem chi tiết nơi chữ: Nghi tiết Đại đàn và Tiểu đàn, vần Ng)

Đại Đạo

"Đạo tức là con đường của các nhơn phẩm do theo mà lánh khỏi luân hồi. Nếu chẳng phải do theo Đạo thì các bậc ấy mất hết ngôi phẩm." (Thánh Ngôn Hiệp Tuyển)

Đại Đạo là con đường lớn do Đức Chí Tôn Thượng Đế mở ra cho nhơn sanh do theo đó mà tu hành, chắc chắn sẽ được đắc đạo thành Thần, Thánh, Tiên, Phật.

Khi chiết tự để giải nghĩa hai chữ Đại Đạo theo Hán văn thì hai chữ ấy có ý nghĩa rất cao xa, bao gồm được nhiều mặt thể hiện. (Xem chi tiết nơi chữ: Chiết tự, vần Ch)

Tại sao Đạo Cao Đài xưng là Đại Đạo, còn các tôn giáo khác như Phật giáo, Thiên Chúa giáo không xưng là Đại Đạo?

Đạo Cao Đài rất xứng đáng là một nền Đại Đạo, vì ba lý do kể ra sau đây:

•  1. Thứ nhứt, Giáo chủ của Đạo Cao Đài là Đấng Thượng Đế, Đấng đã tạo hóa ra Càn Khôn Vũ Trụ và vạn vật.

  Đấng ấy là vua của Nhựt, Nguyệt, Tinh, là chủ của chư Thần, Thánh, Tiên, Phật, là Đại Từ Phụ của vạn linh sanh chúng.

•  2. Thứ nhì, giáo lý của Đạo Cao Đài là nguyên căn của các giáo lý của các tôn giáo.

  Nên nó dung hợp được các giáo lý của Tam giáo và Ngũ Chi, nên Đạo Cao Đài sẽ thành công trong tôn chỉ: Qui nguyên Tam giáo và Phục nhứt Ngũ Chi.

•  3. Thứ ba, Đạo Cao Đài có nhiệm vụ tận độ 92 ức nguyên nhân.

  Và phổ độ chúng sanh trong một thời gian rất dài là thất ức niên, tức 700 000 năm, mà trước đây không có một tôn giáo nào có thời kỳ phổ độ nhơn sanh lâu dài như thế.

Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ

Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ là một nền Đạo lớn mở ra vào thời kỳ thứ ba để cứu giúp toàn cả chúng sanh nơi cõi trần thoát khỏi khổ cảnh luân hồi mà trở về cõi Thiêng Liêng Hằng Sống.

Khi mở Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ Đức Chí Tôn xưng danh hiệu là: CAO ĐÀI TIÊN ÔNG ĐẠI BỒ TÁT MA HA TÁT, nên Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ được gọi vắn tắt là Đạo Cao Đài.

Gọi là Đại Đạo bởi vì Đạo Cao Đài là một nền Đạo lớn do Thượng Đế lập nên, bao gồm Tam giáo (Nho, Thích, Lão) và Ngũ Chi (Nhơn đạo, Thần đạo, Thánh đạo, Tiên đạo và Phật đạo).

Gọi là Tam Kỳ Phổ Độ là vì trước đây đã có hai kỳ phổ độ: Nhứt Kỳ Phổ Độ và Nhị Kỳ Phổ Độ.

•  Nhứt Kỳ Phổ Độ mở ra vào thời thượng cổ gồm các tôn giáo:
  • Đức Nhiên Đăng Cổ Phật mở Phật giáo,
  • Đức Brahma Phật mở Đạo Bà La Môn,
  • Đức Thái Thượng Đạo Tổ mở Tiên giáo,
  • Vua Phục Hy mở Nho giáo,
  • Đức Moïse mở Thánh giáo ở nước Do Thái gọi là Do Thái giáo, vv...

•  Nhị Kỳ Phổ Độ mở ra vào thời Trung cổ với các tôn giáo:
  • Đức Phật Thích Ca mở Phật giáo ở Ấn Độ,
  • Đức Lão Tử mở Tiên giáo
  • Đức Khổng Tử mở Nho giáo ở Trung hoa,
  • Đức Chúa Jésus mở Thánh giáo ở nước Do Thái,
  • Đức Mahomét mở Hồi giáo ở nước Á Rập,
  • Đức Khương Thượng cầm Bảng Phong Thần mở ra Thần đạo Trung hoa, vv...

•  Nay là đến thời Tam Kỳ Phổ Độ, ứng với vận hội cuối Hạ nguơn Tam Chuyển bước qua Thượng nguơn Tứ Chuyển.

  Đức Chí Tôn Thượng Đế không cho mở ra nhiều Đạo như hai thời kỳ phổ độ trước, vì ngày nay Càn khôn dĩ tận thức, năm châu chung chợ, bốn biển chung nhà,

  Nên Đức Chí Tôn chỉ mở ra một nền Đại Đạo tại nước Việt Nam bao gồm hết thảy Tam giáo và Ngũ chi;

  Thống nhứt thành một mối, để nhơn loại không còn bị chia rẽ nhau vì khác tôn giáo, hầu tiến đến một xã hội đại đồng.

Đức Chí Tôn cho biết đây là kỳ phổ độ chót, trước khi có Đại Hội Long Hoa là cuộc Phán Xét Cuối Cùng, để tận độ toàn cả chúng sanh, cứu giúp không để sót một ai.

Đức Chí Tôn khẳng định: "Gặp Tam Kỳ Phổ Độ nầy mà không tu thì không còn trông mong siêu rỗi."

Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ chánh thức mở ra vào ngày Rằm Hạ nguơn năm Bính Dần (1926) và Đức Chí Tôn chọn dân tộc Việt Nam, đất nước Việt Nam để Khai Đạo, dùng Tây Ninh làm Thánh Địa xây dựng các cơ quan trung ương, để từ nơi đây truyền bá khắp hoàn cầu.

Vấn đề: Tại sao có Tam giáo rồi mà Đức Chí Tôn còn mở Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ?

Đức Phạm Hộ Pháp thuyết đạo tại Đền Thánh đêm 22-6-Mậu Dần (1938) giảng giải như sau:

"Do Tam giáo thất chơn truyền, Nho, Thích, Đạo hiện nay đã trở nên phàm giáo.

Chư đệ tử trong ba nhà đạo không giữ y luật pháp qui điều, lại canh cải chơn truyền, bày ra các điều giả cuộc làm cho Tam giáo biến thành dị đoan.

• Đệ tử nhà Đạo chẳng tùng giáo pháp của Đức Thái Thượng Lão Quân, tuy ở trong nhà Đạo mà dị đoan mê tín.
• Đệ tử nhà Thích không thuận theo lời giảng dạy của Đức Phật Thích Ca thì đệ tử nhà Thích dị đoan mê tín.
• Đệ tử nhà Nho chẳng thật hành điều mục của Đức Văn Tuyên Khổng Thánh thì đệ tử nhà Nho dị đoan bất chánh.

Tóm lại, hai chữ dị đoan nghĩa là đồ theo không trúng kiểu cái qui giới thể lệ chơn truyền của Tam giáo.

• Tiên giáo, Đức Thái Thượng dạy Tam bửu Ngũ Hành, tu tâm luyện tánh, thủ cảm ứng công bình.
• Phật giáo, Đức Thích Ca dạy Tam qui Ngũ giới, minh tâm kiến tánh, thật hành bác ái từ bi.
• Nho giáo, Đức Khổng Tử dạy Tam cang Ngũ thường, tồn tâm dưỡng tánh, giữ theo hai chữ Trung Hiếu mà làm tiêu chuẩn cho mọi hành vi.

Cả luật pháp khuôn viên điều mục của ba nhà tôn giáo từ buổi sơ khai có đủ phương diện quyền năng dìu đời thống khổ;

Nhơn sanh trong thời kỳ thượng cổ còn tánh đức biết giữ chơn truyền, chuẩn thằng, qui củ của ba nhà Nho Thích Đạo, làm lành lánh dữ, dưỡng tánh tu tâm, nên mới chung hưởng đời thái bình, an cư lạc nghiệp.

Nay đến đời Hạ nguơn cuối cùng, thế Đạo suy vi, nhơn tâm bất cổ, đạo đức đổi dời, lòng người chẳng giống như xưa;

Luật Tam cang chẳng giữ, phép Ngũ thường không noi, Tam giáo thất chơn truyền, nhơn tâm biến đổi, bỏ phép công bình, tranh danh trục lợi, cướp giựt hiếp đáp, giết hại lẫn nhau, thành ra một trường náo nhiệt, nên gọi là đời mạt kiếp.

Các vì Giáo chủ ngày xưa tiên tri rằng: Buổi sau nầy, Tam giáo phải qui phàm, nên có để lời trong Sấm truyền:

• Như trong Phật Tông Nguyên Lý, Đức Thích Ca có nói: Lục vạn dư niên Thiên khai Huỳnh đạo.
• Còn Nho giáo, Đức Khổng Tử nói: Mạt hậu Tam Kỳ Thiên khai Huỳnh đạo.
• Đức Chúa Jésus khi bị đóng đinh trên cây Thánh giá có nói tiên tri với các môn đồ rằng: Trong 2000 năm Tận thế, Ta sẽ đến phán xét cho nhơn loại một lần nữa, và Ngài nói: Còn nhiều chuồng chiên, sau Đức Chúa Cha sẽ qui về một mối.

Nay Đức Chí Tôn khai Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ là đúng theo lời Sấm truyền của các vị Giáo chủ ngày xưa.

Chỉ có phương diện là do nơi Tam giáo thất chơn truyền, chính mình Đức Chí Tôn giáng cơ lập Đạo đặng qui nguyên phục nhứt;

Gọi là chấn hưng Tam giáo lại cho hoàn toàn, lập luật pháp khuôn viên cho phù hạp theo dân trí buổi nầy, mới tìm phương độ rỗi nhơn sanh.

Hiệp cả tinh thần của các dân tộc biết nhìn nhau một Cha Chung mà thuận hòa cùng nhau, thật hành chủ nghĩa thương yêu, chung thờ một nền tôn giáo đại đồng;

Thì nhơn loại mới đặng gội nhuần ân huệ, và đời tranh đấu tự diệt sẽ trở nên đời mỹ tục thuần phong, thì vạn loại mới chung hưởng hòa bình, phục lại đời thượng cổ;

Là do nơi Thiên thơ tiền định, buổi Hạ nguơn chuyển thế hoán cựu nghinh tân.

Tóm lại, Đức Chí Tôn khai Đạo kỳ ba nầy là thuận theo lẽ tuần hoàn, châu nhi phục thủy."

Vấn đề: Từ ngữ Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ do Đấng nào giáng cơ dạy cho biết lần đầu tiên vào ngày nào và nơi đàn cơ nào?

Theo Thánh Ngôn Hiệp Tuyển, Quyển I trang 14, chúng ta nhận thấy Đức Phật Thích Ca giáng cơ dạy về Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ lần đầu tiên vào ngày 8-4-1926 (âl 26-2-Bính Dần) tại đàn cơ nơi Vĩnh Nguyên Tự (Cần Giuộc).

Bài Thánh ngôn nầy chép ra sau đây:

Thích Ca Mâu Ni Phật giáng cơ:

(Chú thích:

Qui nguyên Đại Đạo: Trở về nguồn gốc là nền Đại Đạo.

Tri hồ chư chúng sanh? Chư chúng sanh biết không?

Khánh hỷ: Vui mừng.

Hội đắc Tam Kỳ Phổ Độ: Hợp được vào Tam Kỳ Phổ Độ.

Đại hỷ phát đại tiếu: Mừng lớn phát cười lớn.

Ngã vô lự tam đồ chi khổ: Ta không lo cái khổ của ba đường luân hồi đày đọa.

Khả tùng giáo Ngọc Đế: Khá nghe theo lời dạy của Đấng Ngọc Hoàng Thượng Đế).

Cũng trong đàn cơ nầy, khi tái cầu, Đức Chí Tôn giáng dạy như sau đây:

Chú thích:

• Trung: tên của Ngài Đầu Sư Thượng Trung Nhựt.
• Lịch: tên của Ngài Đầu Sư Ngọc Lịch Nguyệt.

Đại Đạo Thanh Niên Hội

• I. Giải thích về Đại Đạo Thanh Niên Hội
• II. Nghị Định thành lập Đại Đạo Thanh Niên Hội
• III. Đạo Lịnh thành lập Đại Đạo Thanh Niên Hội
• IV. Điều Lệ Đại Đạo Thanh Niên Hội
•  . . Chương IV.1: Danh hiệu, Trụ sở, Mục đích, Phạm vi, Thời hạn.
•  . . Chương IV.2: Thành phần, Nhiệm vụ, Điều kiện nhập Hội và ra Hội.
•  . . Chương IV.3: Tổ chức, Kỷ Luật.
•  . . Chương IV.4: Tài chánh.
•  . . Chương IV.5: Nội Qui, Sửa đổi Điều lệ, Giải tán.
• V. Nội Quy Đại Đạo Thanh Niên Hội
•  . . Chương V.1: Hệ thống Tổ chức.
•  . . Chương V.2: Ủy Ban đặc trách.
•  . . Chương V.3: Tài chánh.
•  . . Chương V.4: Phù hiệu, Đồng phục, Lối chào, Khẩu hiệu, Hội kỳ, Con dấu.

Đại Đạo Thanh Niên Hội là tên của một đoàn thể gồm các thanh niên con nhà Đạo Cao Đài, có mục đích huấn luyện các thanh thiếu niên 3 phương diện: đức dục, trí dục và thể dục, để đào tạo thành lớp người trẻ hữu dụng cho Đạo và cho đời.

Khởi thủy vào năm 1963, một nhóm trí thức Cao Đài như quí ông: Kỹ sư Nguyễn Ngọc Hòa, Hạ Chí Khiêm,... xin lập đàn cơ cầu các Đấng dạy đạo.

Đức Quyền Giáo Tông thường giáng cơ dạy đạo và có gợi ý với quí ông nên lập một tổ chức để huấn luyện các thanh thiếu niên con nhà Đạo.

Thế là hai vị trên vận động cùng với các giáo viên và học sinh của Đạo Đức Học Đường (ngôi trường của Đạo trong Nội Ô Tòa Thánh ), lập ra Ban Vận Động thành lập Đại Đạo Thanh Niên Hội.

Đức Quyền Giáo Tông, Đức Cao Thượng Phẩm và Đức Phạm Hộ Pháp thường giáng cơ giúp ý kiến cho Ban Vận Động thảo ra Điều Lệ và Nội Qui hoạt động của Hội.

Khi Bản Điều Lệ và Nội Qui được soạn thảo xong thì Ban Vận Động cầu cơ dâng lên Đức Quyền Giáo Tông và Đức Phạm Hộ Pháp duyệt xét và được hai Đấng ấy chấp thuận.

Kế đó, Ban Vận Động lập văn thư dâng Bản Điều Lệ và Nội Qui lên cho Hội Thánh Hiệp Thiên Đài. Đức Thượng Sanh và Ngài Bảo Thế chấp thuận theo Đạo Lịnh số 038/ĐL ngày 25-5-Ất Tỵ (dl 24-6-1965).

Mặt khác, Ban Vận Động làm đơn gởi lên Chánh phủ quyền Đời xin thành lập Đại Đạo Thanh Niên Hội, được ông Tổng Trưởng Thanh Niên và Thể Thao thời bấy giờ chấp thuận cho phép thành lập theo Nghị Định số 67 ngày 16-3-1965.

Sau đây, xin chép lại Nghị Định và Đạo Lịnh nói trên:

NGHỊ ĐỊNH số 67-BTNTT/TN9/NĐ ngày 16-3-1965 cho phép Đại Đạo Thanh Niên Hội thành lập và hoạt động trong toàn quốc.

- Chiếu Hiến chương lâm thời ngày 20-10-1964,

- Chiếu Sắc lịnh số 040/b/QL/SL ngày 16-2-1965 ấn định thành phần Chánh phủ,

- Chiếu Dụ số 10 ngày 6-8-1950 sửa đổi bởi Dụ số 24 ngày 19-11-1952 ấn định Quy chế các Hiệp Hội,

- Chiếu đơn đề ngày 4-11-1964 của ông Lê Minh Khôi và Hạ Chí Khiêm xin cho Đại Đạo Thanh Niên Hội được phép thành lập và hoạt động,

- Chiếu công văn thỏa hiệp của Bộ Nội Vụ số 1784-BNV/KS ngày 9-3-1965,

Điều thứ 1: Nay cho phép "Đại Đạo Thanh Niên Hội" thành lập và hoạt động trong toàn quốc theo Điều Lệ đính kèm, kể từ ngày ký Nghị Định nầy.

Điều thứ 2: Hội trên đây phải tuân theo những thể lệ hiện hành và quy chế Hiệp Hội.

Điều thứ 3: Đổng Lý Văn Phòng Bộ Thanh Niên và Thể Thao, Tổng Giám Đốc Thanh Niên và Thể Thao, chiếu nhiệm vụ thi hành Nghị Định nầy.

Chiếu Tân Luật và Pháp Chánh Truyền,

Chiếu Hiến pháp và Nội luật Hiệp Thiên Đài ngày 15-2-Nhâm Thân (1932),

Chiếu Hiến pháp Hiệp Thiên Đài ngày 8-Giêng-Giáp Thìn (20-2-1964) và Hiến pháp Hiệp Thiên Đài bổ túc ngày 27-2-Ất Tỵ (29-3-1965).

Nghĩ vì trào lưu tiến hóa của thanh niên Việt Nam đã phát khởi rất mạnh để tiếp sức đàn anh trong việc cứu quốc và kiến quốc,

Nghĩ vì thanh niên trong Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ cũng phải kịp bước theo trào lưu trên để giúp Đạo trong sự thi hành Thế luật của Đạo cho được tận mỹ,

Nghĩ vì một số thanh niên ưu tú con nhà Đạo đã được Chánh phủ Việt Nam Cộng Hoà cho phép lập thành một cơ quan thanh niên, lấy danh hiệu là ĐẠI ĐẠO THANH NIÊN HỘI (Nghị Định của Tổng trưởng Thanh niên và Thể thao số 67/BTNTT/NĐ ngày 16-3-1965).

Nghĩ vì Nội Qui của Đại Đạo Thanh Niên Hội có ấn định một phần lớn trong nhiệm vụ chung là thi hành Thế luật của Đạo dưới quyền chăm nom của Hội Thánh,

Nghĩ vì Hội Thánh đã công nhận Đại Đạo Thanh Niên Hội là một cơ quan của Đạo, do Vi Bằng số 09/VB ngày mùng 6-5-Ất Tỵ (dl 5-6-1965),

Nghĩ vì Ban Chấp Hành Trung ương của Đại Đạo Thanh Niên Hội có cam kết với Hội Thánh không làm chánh trị, không lập cơ bút riêng, và trọn tuân mạng lịnh của Hội Thánh, nên:

Điều thứ nhứt: Hội Thánh công nhận Đại Đạo Thanh Niên Hội là một cơ quan để tiếp sức với Hội Thánh trong việc thi hành Thế luật của Đạo cho được đắc lực.

Điều thứ nhì: Chức sắc hành quyền Đạo ở trung ương cũng như địa phương phải hết lòng nâng đỡ Đại Đạo Thanh Niên Hội trong nhiệm vụ nói trên.

Điều thứ ba: Chư vị Hiến Pháp chưởng quản Bộ Pháp Chánh, Đầu Sư Cửu Trùng Đài, Chưởng quản Phước Thiện, Nữ Chánh Phối Sư chưởng quản Nữ phái Cửu Trùng Đài, và Nữ Phối Sư chưởng quản Nữ phái Phước Thiện, các tư kỳ phận, lãnh ban hành và thi hành Đạo Lịnh nầy.

•  Điều 1: Nay thành lập trong hàng thanh niên nam nữ Đạo Cao Đài một Hội lấy tên là: Đại Đạo Thanh Niên Hội.

•  Điều 2: Cơ quan Trung ương đặt tại Tòa Thánh TâyNinh (Việt Nam).

•  Điều 3: Đại Đạo Thanh Niên Hội thành lập nhằm mục đích:
  • Đoàn kết chặt chẽ các từng lớp thanh niên con em của Đạo thành một khối vững chắc để phục vụ Hội Thánh.
  • Gây tình tương thân tương ái, trao đổi văn hóa, kiến thức và kinh nghiệm giữa các đoàn thể thanh niên tôn giáo trên thế giới, thể hiện tình thương vạn loại đúng theo tôn chỉ của Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ.
  • Đào tạo nhân tài cho xã hội trên căn bản: Đức, Trí, và Thể dục để bảo đảm hạnh phúc chung cho nhơn loại.
  • Quyết tâm giữ vững nền Tân pháp của Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ, bảo vệ tự do tín ngưỡng và tôn trọng các tôn giáo, tiến tới một thế giới đại đồng duy nhứt trong Bảo sanh, Nhân nghĩa, Công bằng.

  Hội chủ trương đặt tình yêu nhơn loại lên trên hết và tuyệt đối không tham gia chánh trị.

•  Điều 4: Hội hoạt động trên toàn lãnh thổ Việt Nam và vô kỳ hạn.

  

  Chương IV.2: Thành phần, Nhiệm vụ, Điều kiện nhập Hội và ra Hội.

•  Điều 5: Thành phần Đại Đạo Thanh Niên Hội gồm có:
  • Hội viên sáng lập: là những người khởi xướng và đứng ra thành lập Hội.
  • Hội viên danh dự: là những Chức sắc cao cấp trong Đạo hoặc những nhân sĩ trí thức có uy tín trong xã hội có nhiệt tâm đối với Hội. Các vị nầy sẽ được Ban Chấp Hành Trung Ương mời và loan báo cho toàn thể Hội viên hay.
  • Hội viên chỉ đạo: là những người được mời giúp ý kiến và hoạch định đường lối cho Hội, là thành phần cốt cán của Hội.
  • Hội viên ân nghĩa: là những người hảo tâm thiện chí giúp Hội về phương diện tinh thần lẫn vật chất một số vật liệu hoặc tiền bạc trị giá từ 5000 đồng trở lên. Các Hội viên nầy được Ban Chấp Hành Trung ương giới thiệu với Đại Hội.
  • Hội viên hoạt động: là tất cả Hội viên thiệt thọ của Hội có trách nhiệm trực tiếp về sinh hoạt của Hội.

•  Điều 6: Nhiệm vụ của Hội viên:
  • Thi hành triệt để Thế luật của Đạo.
  • Trung thành với tôn chỉ, mục đích của Hội.
  • Tôn trọng Điều Lệ và Nội Qui của Hội.
  • Tuân hành chỉ thị của Trung ương đúng theo tinh thần của các quyết nghị của Đại Hội đã ấn định.
  • Gia công khảo cứu và sưu tầm để trau giồi văn hóa, tập luyện thể dục thể thao để kiện toàn bản thân hầu làm tròn bổn phận một tín đồ xứng đáng của đạo giáo, một công dân tốt của đất nước.
  • Kính lão kỉnh trưởng, giúp chư vị Chức sắc Thiên phong của Đại Đạo, cũng như các bậc Đạo đức chơn tu, không phân tôn giáo, chủng tộc, bằng những phương tiện sẵn có.
  • Tham gia các công việc từ thiện của Hội Thánh.
  • Khuyến khích và giúp đỡ lẫn nhau trên đường tu học, thực hiện đại đoàn kết. Giữ niềm hòa ái tương thân, làm cho mọi người hướng về Thượng Đế, nhìn nhận Đấng Cha Chung theo tinh thần đại đồng nhơn loại.

•  Điều 7: Điều kiện nhập Hội và ra Hội:

  Những thanh niên có khuynh hướng đạo đức xã hội từ 18 tuổi trở lên muốn gia nhập Hội:

  • Phải làm đơn xin gia nhập Hội có 2 Hội viên tiến dẫn và gởi đơn đến Đơn vị trưởng thuộc địa phương.
  • Đóng tiền nhập Hội và tiền nguyệt liễm.
  • Lập thệ trước Hội Kỳ tại trụ sở Hội với sự chứng minh của một Đơn vị trưởng từ cấp Quận trở lên.
  • Hội viên muốn ra Hội phải gởi đơn đến Đơn vị trưởng và thanh toán các món tiền nợ của Hội (nếu có).
  • Khi Hội viên xin ra khỏi Hội hoặc bị Hội khai trừ, không được đòi lại những khoản tiền đã đóng góp cho Hội.
  • Hội viên đã xin ra khỏi Hội có thể xin gia nhập trở lại, cũng phải tùng theo thể lệ đã ấn định như một Hội viên mới xin gia nhập Hội.

•  Điều 8: Những thiếu niên dưới 18 tuổi sẽ được kết nạp vào Đoàn Thiếu Sinh Đại Đạo nếu có sự chấp thuận của cha mẹ mà không phải đóng một món tiền nào vào Hội.

  

  Chương IV.3: Tổ chức, Kỷ Luật.

  Tổ chức

•  Điều 9: Tổ chức của Đại Đạo Thanh Niên Hội theo hệ thống từ dưới lên trên, gồm có:
  • Phân hội
  • Hương hội
  • Quận hội
  • Tỉnh hội
  • Khu hội
  • Liên Khu hội
  • Bang hội
  • Trung Ương.

•  Điều 10: Thành phần của mỗi cấp sẽ được qui định rõ trong Bản Nội Qui.

•  Điều 11:

  A. Nhiệm kỳ: Sau khi được Chánh phủ chính thức cho phép thành lập Hội, trong thời hạn tối đa là 6 tháng, các sáng lập viên phải triệu tập Đại Hội để bầu Ban Chấp Hành Trung Ương (BCH TƯ) chính thức.

  • Nhiệm kỳ của Ban Chấp Hành Trung Ương là 3 năm.
  • Nhiệm kỳ của các cấp khác là 1 năm.

  B. Định kỳ:

  • Ban Chấp Hành các cấp họp hằng tháng 1 kỳ.
  • Ban Chấp Hành Trung Ương họp tam cá nguyệt 1 kỳ.
  • Riêng BCH TƯ có thể họp bất thường do Hội Trưởng triệu tập hoặc do 2/3 số nhân viên yêu cầu.

  C. Đại Hội:

  • Mỗi năm vào dịp rằm tháng Giêng (âm lịch) sẽ tổ chức Đại Hội thường niên để tường trình công việc năm qua và hoạch định chương trình hoạt động cho năm tới.
  • Bầu cử BCH TƯ khi mãn nhiệm kỳ.
  • Thành phần của Đại Hội gồm có các Hội Viên lãnh đạo các cấp đại diện.

  Thủ tục bầu cử và Nghị quyền:

  • Đại Hội chỉ hợp lệ khi có sự hiện diện của 2/3 các đại diện hợp pháp.
  • Trong trường hợp không đủ số nầy, BCH sẽ triệu tập Đại Hội lần thứ hai trong thời hạn 1 tháng và Đại Hội nầy bất cứ bao nhiêu đại diện hợp pháp tham dự cũng đều có giá trị.

    Bầu cử và Nghị quyết theo thể thức đa số tương đối những đại diện có mặt, hoặc có đại diện hợp pháp.

  • Trường hợp số phiếu tương đương, phải bỏ phiếu lại lần thứ hai.
  • Trong lần bỏ phiếu lần thứ hai, nếu hai số phiếu bằng nhau thì ý kiến của Chủ tọa Hội nghị sẽ có giá trị tuyệt đối.

  Kỷ Luật

•  Điều 12:

  A. Tưởng thưởng: Sau 5 năm làm Hội viên không gián đoạn công nghiệp và có đủ điều kiện về:

  • · Phương diện hạnh đức,
  • · Trình độ học thức,
  • · Tinh thần phục vụ,
  • · Trên 25 tuổi,

  Sẽ được Hội Thánh chọn cho cầu phong lên Lễ Sanh. Do đề nghị của vị Lãnh đạo. Chư vị Tân Lễ Sanh nầy sẽ làm cán bộ ưu tú để dạy lại đàn em. Sau 3 năm làm cán bộ sẽ được Hội Thánh bổ nhiệm hành đạo địa phương.

  B. Trừng phạt: Những Hội viên không tuân hành đúng theo quyết nghị của Trung ương và hành động có phương hại đến danh nghĩa Hội, tùy trường hợp phải chịu kỷ luật sau đây:

  • Phê bình, Cảnh cáo, Quì hương,
  • Khai trừ có thời hạn, Khai trừ vĩnh viễn.

•  Điều 13: Hội Đồng Kỷ Luật gồm:
  • Hội Trưởng,
  • 3 Phó Hội Trưởng,
  • Tổng Thơ Ký,
  • 2 Kiểm Soát Viên tham dự.
  • Hội Trưởng: Chủ tọa phiên họp và nghị quyết trừng phạt (theo các Qui luật của Hội).
  • Đệ I Phó Hội Trưởng: Giữ quyền buộc tội Hội viên phạm kỷ luật của Hội.
  • Đệ II Phó Hội Trưởng: Đứng ra biện hộ cho Hội viên phạm kỷ luật của Hội.
  • Đệ III Phó Hội Trưởng: Tuyên đọc bản phạm kỷ luật trạng của Hội viên phạm kỷ luật (nêu rõ điều khoản).
  • 2 Kiểm Soát Viên: (Tham gia ý kiến và chứng kiến).

  Trong trường hợp một trong những Hội viên chỉ đạo phạm kỷ luật, sẽ do Đại Hội họp Hội Đồng Kỷ Luật xét xử dưới sự chứng kiến của Hội Thánh.

  Tổng Thơ Ký: là thuyết trình viên và có phận sự ghi chép các phiên xử.

  

  Chương IV.4: Tài chánh.

•  Điều 14: Tài chánh của Hội gồm có:
  • Tiền gia nhập Hội và tiền niên liễm của Hội viên.
  • Tiền do các Hội viên ân nghĩa giúp.
  • Nguồn lợi hợp pháp do hoạt động của Hội tạo nên.
  • Động sản, bất động sản hiện hữu và đang được tạo mãi do nhu cầu của Hội có Ban Chấp Hành đứng tên.

•  Điều 15: Chi thu:
  • Tiền gia nhập Hội và tiền niên liễm của Hội do Thủ quỹ thâu.
  • Thủ quỹ chỉ giữ được tối đa 10.000 $, ngoài ra sẽ đưa gởi ở Ngân khố hoặc Hộ Viện Hội Thánh.
  • Thủ quỹ chỉ được quyền chi tới 1.000 $ mỗi lần trong một công việc và không được chi quá 3 lần trong 1 tháng.

    Trên 5.000 $ đến 10.000 $ phải có chữ ký của Hội Trưởng.

    Từ 10.000 $ trở lên, phải do toàn Ban Chấp Hành ấn định. Nếu công việc chi không ở trong chương trình của Đại Hội quyết định thì phải chờ tới Đại Hội kỳ sau để lấy quyết nghị.

  • Tiền niên liễm sẽ đóng từng tam cá nguyệt vào khoảng từ 1 đến 10 ngày của tháng đầu tam cá nguyệt.
  • Tiền nhập Hội đóng một lần ngay khi làm Lễ Nhập Hội.

  

  Chương IV.5: Nội Qui, Sửa đổi Điều lệ, Giải tán.

•  Điều 16: Nội Qui:

  a) Bản Nội Qui của Hội do một Ủy Ban nghiên cứu và soạn thảo, được Đại Hội chấp thuận.

  b) Chỉ Đại Hội mới có quyền quyết định sửa đổi Điều lệ.

  c) Hội có thể bị giải tán khi hội đủ các điều kiện sau đây:

  • Do quyết nghị của Hội Thánh.
  • Do quyết nghị của 2/3 tổng số Hội viên.
  • Do quyết định của Chánh quyền.

Trong trường hợp Hội giải tán, tài sản của Hội sẽ giao cho Cơ Quan Phước Thiện của Hội Thánh.

•  Điều 1: Đơn vị căn bản của Đại Đạo Thanh Niên Hội là Phân Hội gồm 12 thanh niên nam hoặc 12 thanh nữ Đạo riêng biệt hợp lại thành một Phân Hội, dưới sự điều khiển của một Phân Hội trưởng và một Thư ký do trong 12 người tự chọn bầu ra.

•  Điều 2: Hương Hội: Số Phân Hội trong một xã họp thành một Hương Hội. Các Phân Hội trưởng và Thư ký sẽ bầu ra:
  • 1 Hương Hội trưởng,
  • 1 Hương Hội phó,
  • 1 Thư ký,
  • 1 Thủ quỹ.

•  Điều 3: Quận Hội: Số Hương hội trong một Quận họp thành Quận Hội. Các Hương Hội trưởng và Hương Hội phó sẽ bầu lên một Ban Chấp Hành (BCH) gồm có:
  • 1 Hội trưởng,
  • 1 Phó Hội trưởng,
  • 1 Thư ký,
  • 1 Thủ quỹ,
  • 1 hoặc nhiều Ủy viên tùy nhu cầu của Hội.

•  Điều 4: Tỉnh Hội: Số Quận Hội trong một tỉnh họp thành Tỉnh Hội. Các BCH Quận Hội sẽ bầu lên BCH Tỉnh Hội gồm có:
  • 1 Hội trưởng,
  • 1 Phó Hội trưởng,
  • 1 Thư ký,
  • 1 Thủ quỹ,
  • 1 hoặc nhiều Ủy viên tùy nhu cầu của Hội.

•  Điều 5: Khu Hội: Số Tỉnh Hội trong một khu họp thành Khu Hội. Các BCH Tỉnh Hội sẽ bầu BCH Khu Hội, gồm có:
  • 1 Hội trưởng,
  • 1 Phó Hội trưởng,
  • 1 Thư ký,
  • 1 Thủ quỹ,
  • 1 hoặc nhiều Ủy viên tùy nhu cầu của Hội.

•  Điều 6: Liên Khu Hội: Số Khu Hội trong một Miền họp thành Liên Khu Hội. Các BCH Khu Hội sẽ bầu BCH Liên Khu Hội gồm có:
  • 1 Hội trưởng,
  • 1 Phó Hội trưởng,
  • 1 Thư ký,
  • 1 Thủ quỹ,
  • 1 hoặc nhiều Ủy viên tùy nhu cầu của Hội.

•  Điều 7: Bang Hội: Số Liên Khu Hội trong một quốc gia họp thành một Bang Hội. Các BCH Liên Khu Hội sẽ bầu lên BCH Bang Hội, gồm có:
  • 1 Hội trưởng,
  • 1 Phó Hội trưởng,
  • 1 Thư ký,
  • 1 Thủ quỹ,
  • 1 hoặc nhiều Ủy viên tùy nhu cầu của Bang Hội.

•  Điều 8: Ban Chấp Hành Trung Ương (BCH TƯ):

  BCH TƯ sẽ do Đại Hội bầu lên trong số các Hội viên lãnh đạo cấp tỉnh trở lên.

  a. Thành phần của BCH TƯ gồm có:

  • 1 Hội trưởng
  • 3 Phó Hội trưởng
  • 1 Tổng Thư Ký
  • 3 Thư Ký
  • 1 Thủ quỹ
  • 1 Phó Thủ quỹ
  • 3 Ủy viên Kiểm Soát
  • 5 Ủy viên đặc trách.

  b. Quyền hạn và nhiệm vụ:

  ⮩ Hội Trưởng: Đại diện cho Hội, điều khiển BCH và điều hành các chương trình hoạt động của Hội, kiểm soát và phụ trách việc thi hành các quy điều của Hội.

  • Triệu tập các buổi họp của BCH và chủ tọa các phiên Đại Hội.
  • Thay mặt Hội với Hội Thánh và Chánh quyền hay tư nhân trong các trường hợp liên hệ đến quyền lợi của Hội.
  • Xuất phát khi đã đồng ý với BCH.

  ⮩ Đệ nhứt Phó Hội Trưởng: Phụ tá và thay thế Hội Trưởng khi vắng mặt.

  ⮩ Đệ nhị Phó Hội Trưởng: Phụ trách Nội Vụ.

  ⮩ Đệ tam Phó Hội Trưởng: Phụ trách Ngoại Vụ.

  ⮩ Tổng Thư Ký: Phụ trách văn thư.

  • Lập Biên bản các buổi họp của BCH và Đại Hội.
  • Thay mặt BCH mời nhóm họp.
  • Đảm nhiệm việc phát hành các tài liệu sách báo của Hội.
  • Xử Lý Thường Vụ khi Chánh Phó Hội Trưởng vắng mặt.

  ⮩ Thư Ký: Phụ tá và thay thế TổngThư Ký khi vắng mặt.

  ⮩ Thủ quỹ: Thâu nguyệt liễm và các khoản thâu khác của Hội và ký phát biên lai khi nhận.

  • Sổ Biên lai do Tổng Thư Ký đánh số và ký tên.
  • Ghi các khoản xuất của Hội theo các chứng thư của Hội Trưởng chuẩn xuất.
  • Trình sổ sách lên BCH trong các phiên nhóm khi cần đến.
  • Chịu trách nhiệm về kế toán.
  • Trình kết toán các khoản chi thu hằng niên lên Đại Hội có sự kiểm nhận của một Ủy viên Kiểm soát.

  ⮩ Ủy viên Kiểm soát: Kiểm tra đôn đốc giúp ý kiến cho BCH, minh tra các công việc của BCH giao phó.

  ⮩ Ủy Viên đặc trách:

  • 1. Văn Hóa và Xã hội: Phụ trách Tuyên Nghiên Huấn cho Hội như: Soạn sách báo và Giáo lý, sưu tầm sáng tác văn nghệ, thực hiện các công tác xã hội theo chương trình của Hội, phối hợp với cơ quan Phước Thiện của Hội Thánh để cải thiện sanh hoạt cho đồng đạo và Hội viên.

  • 2. Kinh Tế và Tài Chánh: Lo tiếp tế, vận chuyển và gây quỹ cho Hội, tạo tác các ngành kinh tế do Hội Thánh hoạch định, gìn giữ tài sản của Hội, báo cáo tình hình tài chánh cũng như các ngành hoạt động kinh tế hằng tháng lên BCH.

  • 3. Kế hoạch và Tổ chức: Nghiên cứu đặt kế hoạch và tổ chức các chương trình để thực hiện đường lối của Hội.

  • 4. Văn nghệ, Thể thao và Khánh tiết: Lo phần tiếp tân trong các kỳ họp hay Đại Hội. Sắp đặt trang hoàng mỗi kỳ lễ của Hội tổ chức bất thường hoặc thường kỳ, lo tổ chức chương trình sinh hoạt vui trẻ của Hội (Thể thao, Văn nghệ, Cấm trại, vv...)

  • 5. Đặc nhiệm: Theo dõi tinh thần và hoạt động chung của Hội, có nhiệm vu lo lắng bảo vệ Hội.

•  Điều 9: Mỗi Ủy viên Đặc trách có quyền chọn 1 hay 2 phụ tá tùy theo nhu cầu.

•  Điều 10: Nhiệm kỳ:
  • Nhiệm kỳ của BCH TƯ là 3 năm.
  • Nhiệm kỳ của BCH các cấp là 1 năm.

  

  Chương V.2: Ủy Ban đặc trách.

•  Điều 11: Tại các cấp Trung Ương, Bang Hội, Liên Khu Hội, Khu Hội, Tỉnh Hội, Quận Hội sẽ có các Ủy Ban đặc trách:
  • a) Văn hóa và Xã hội.
  • b) Kinh tế và Tài chánh.
  • c) Tổ chức và Kế hoạch.
  • d) Văn nghệ, Thể thao và Khánh tiết.
  • e) Đặc nhiệm.

•  Điều 12: Hội viên được bầu vào thành phần lãnh đạo các cấp, phải chịu thụ huấn ở các khóa huấn luyện của Trung Ương tổ chức trước khi ra hành sự.

  

  Chương V.3: Tài chánh.

•  Điều 13:
  • a. Tiền gia nhập: Khi gia nhập Đại Đạo Thanh Niên Hội, mỗi Hội viên phải đóng một số tiền là 15 đồng.
  • b. Tiền niên liễm Hội viên phải đóng là 24 đồng, có thể đóng phân từng tam cá nguyệt. Mỗi khi đóng tiền gì cho Hội phải nhận một biên lai của Thủ quỹ phát.

•  Điều 14: Sự phân phối sẽ do một Tiểu ban soạn thảo hằng năm và đệ trình trước Đại Hội để lấy quyết nghị.

•  Điều 15: Kiểm soát:
  • Phải có Sổ Tài chánh của từng BCH các cấp.
  • Chi thu phải có chứng thư hợp lệ (có kèm chữ ký của Đơn vị trưởng nếu ở các cấp và Hội Trưởng nếu ở trung ương).
  • Sổ chi thu phải cập nhựt và phải trình lên BCH hằng tháng.

•  Điều 16: Thành phần và tổ chức của Đoàn Thiếu Sinh Đại Đạo sẽ do cuộc Đại Hội đầu tiên của Đại Đạo Thanh Niên Hội nghị quyết.

  

  Chương V.4: Phù hiệu, Đồng phục, Lối chào, Khẩu hiệu, Hội kỳ, Con dấu.

•  Điều 17:

  a. Phù hiệu Hội viên làm bằng kim loại hình tròn, đường kính 1 cm 80, nền xanh thẩm, chính giữa có 3 vòng Tam Thanh.

  b. Đồng phục Đại Đạo Thanh Niên Hội qui định như sau:

  • NAM: Áo chemise trắng, tay ngắn, cà vạt xanh, mũ trắng, quần dài nâu, giày bố trắng loại thể thao.
  • NỮ: Áo chemise trắng tay dài, cà vạt nâu, mũ trắng, váy nâu, giày bố trắng loại thể thao.

•  Điều 18: Lối chào: Lối chào của Đại Đạo Thanh Niên Hội qui định như sau:
  • Cánh tay phải đưa lên ngang vai.
  • Ngón cái họp với ngón trỏ thành một vòng tròn (vòng vô vi),
  • 3 ngón tay còn lại để thẳng và khép kín lại (tất cả tượng trưng 3 vòng vô vi),
  • Đầu ngón giữa để ngang màng tang, lòng bàn tay đưa nghiêng về phía trước.

•  Điều 19: Nghi thức lập thệ và khẩu hiệu:
  • Lập thệ vào Hội, Hội viên sẽ chịu lễ Nhập Hội và tuyên thệ trung thành với tôn chỉ mục đích và triệt để tôn trọng Nội qui của Hội trước Hội Kỳ và Bàn thờ Chí Tôn, có một Đơn vị trưởng từ cấp Quận trở lên chứng kiến.
  • Sau khi lập thệ, Hội viên mới được công nhận chính thức và được cấp thẻ Hội viên có chữ ký của Hội Trưởng Ban Chấp Hành Trung Ương.
  • Khẩu hiệu: "Quyết Tâm" "Đoàn Kết"

•  Điều 20: Hội Kỳ:
  • Hội Kỳ hình chữ nhựt, kích thước theo tỉ lệ ⅔
  • Nền xanh thẩm, tua trắng.
  • Góc trên cán cờ có 3 vòng Tam Thanh (vàng, xanh, đỏ) chiếm ⅓ bề rộng.
  • Trên nền xanh còn lại có hình Thất Tinh (ngôi sao Bắc đẩu đứng trên).

  Ý nghĩa Hội Kỳ:

  • Nền cờ xanh tượng trưng cho tuổi trẻ, cho sự tiến hóa, màu thanh bình hạnh phúc cho nhơn loại.
  • Viền trắng, màu trắng chỉ sự trong sạch tinh khiết.
  • Ba vòng vô vi tượng trưng Tam giáo: Nho, Thích, Đạo, trong sự hợp nhứt hay sự đoàn kết đại đồng tôn giáo đúng như chủ trương Tam giáo qui nhứt của nền Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ.
  • Ngôi sao Bắc đẩu: Trung tâm của vũ trụ, định hướng cho vạn vật, noi theo đó để tiến hóa.

•  Điều 21: Con dấu của Hội:
  • Con dấu của Hội hình tròn. Đường kính 4 cm. Ở giữa có 3 vòng tròn tượng trưng cho 3 vòng Tam Thanh.
  • Về phía dưới con dấu có ghi tên: Hương Hội, Quận Hội, Tỉnh Hội, Khu Hội, Liên Khu Hội, Bang Hội, Trung Ương.

(Tài liệu về Đại Đạo Thanh Niên Hội của Ông Hạ Chí Khiêm)

Đại đăng khoa - Tiểu đăng khoa

Đại đăng khoa là thi đậu khoa thi lớn, đậu Trạng Nguyên.

Hồi xưa, thi đậu Đại khoa là thi đậu kỳ thi Hội và thi Đình trước đền vua, người thi đậu được gọi là Trạng Nguyên hoặc Tiến Sĩ, được vua trọng dụng, bổ làm quan.

Tiểu đăng khoa là thi đậu khoa nhỏ, ý nói cưới vợ.

Thuở xưa, việc thi đậu và việc cưới vợ gần như liên tiếp gắn liền với nhau, vì thi đậu Trạng Nguyên thì được nên danh phận, rồi có nhiều gia đình quyền quí kêu gả con gái cho.

Do đó, người xưa xem việc thi đậu Trạng là đậu lớn (Đại đăng khoa), cưới vợ là đậu nhỏ (Tiểu đăng khoa).

Đại điện

Đại điện còn được gọi là Chánh điện, Bửu điện là nơi tôn nghiêm nhất trong Thánh Thất để thiết lập Thiên Nhãn thờ Đức Chí Tôn và các Đấng thiêng liêng.

Nơi đặt Thiên Nhãn thờ Đức Chí Tôn được gọi là Bát Quái Đài.

Trước Bát Quái Đài, chỗ nhơn sanh quì cúng, là Cửu Trùng Đài.

Sau Cửu Trùng Đài, nơi đặt tượng chữ Khí là Hiệp Thiên Đài.

Tân Luật: Điều 10: Mỗi Thánh Thất từ đây phải lập Minh thệ. Còn ai mới vô Đạo, nội ngày đem tên vào sổ, phải đứng giữa đại điện thề liền.

Đại đồng

Đại đồng là cả thế giới chung một nhà, không phân biệt quốc gia hay chủng tộc.

Xã hội đại đồng là một xã hội trong đó khắp mọi nơi đều hòa bình, an lạc, mọi người đều bình đẳng, không còn phân biệt chủng tộc, quốc gia, xem nhau như anh em một nhà.

Đó là một xã hội thái bình an lạc lý tưởng, là đời Thượng nguơn Thánh đức, mà nhơn loại đều mong ước.

Trong Kinh Lễ, Đức Khổng Tử nói về xã hội đại đồng như sau:

"Ở thời đại đạo thực hành thì thiên hạ là của chung, người ta chọn kẻ hiền năng, giảng điều xác thực, thực hiện trên thuận dưới hòa. Cho nên, người ta không chỉ thương kính riêng cha mẹ mình, không riêng yêu con mình.

Kẻ già được nuôi dưỡng trọn đời, người trẻ được sử dụng, trẻ con được săn sóc đến trưởng thành, người ta thương kẻ góa, con côi, người già cô độc, người tàn tật được châu cấp, con trai có chức phận, con gái có chồng con.

Người ta ghét thấy của cải bỏ phí trên đất mà lượm lên, chứ không chủ ý giấu giếm trong mình, ghét sự không dùng sức mình (tức không chịu ngồi không) nên làm việc chứ không chủ ý lo lợi riêng cho mình.

Vì vậy mà cơ mưu phải bế tắc, kẻ trộm cắp, người làm loạn làm giặc không nổi lên, cho nên cửa ngõ không cần đóng. Đó là thời đại đồng.

Nay đại đạo đã bỏ, người ta lấy thiên hạ làm của riêng, ai nấy đều riêng thân cha mẹ mình, đều riêng yêu con mình, cho của cải và sức lực là riêng của mình.

Vua quan thì cha truyền con nối, quốc gia thì lấy thành quách hào trì mà giữ vững, lấy lễ nghĩa làm kỷ cương;

Làm cho chính cái nghĩa vua tôi, hậu cái tình cha con, thuận cái tình anh em, hòa cái đạo vợ chồng;

Đặt chế độ, lập điền lý, tôn trọng kẻ trí dũng, lập công khởi sự riêng cho mình. Cho nên, sự dùng mưu chước mới sanh ra việc chiến tranh do đó khởi lên.

Vua Vũ, vua Thang, vua Văn, vua Võ, Thành Vương, Chu Công, bởi đó mà được chọn là bậc hơn cả. Sáu bậc quân tử ấy chưa từng không cẩn thận ở lễ.

Lễ là để làm cho rõ cái nghĩa, thành điều tín, rõ người có lỗi, lấy nhân làm phép, giảng điều tôn nhượng, bảo dân theo phép thường.

Nhưng có ai không theo những điều ấy, thì dẫu có thế vị, chúng nhân cho là họa ác, bắt tội mà truất bỏ đi. Ấy là đời Tiểu khang."

Như vậy, theo ý của Đức Khổng Tử, thời Tam Vương: nhà Hạ, nhà Thương, nhà Châu, không phải là thời đại đồng, mà chỉ là thời Tiểu khang;

Còn thời Ngũ Đế: Phục Hy, Thần Nông, Huỳnh Đế, Nghiêu, Thuấn mới thật là thời Đại đồng.

Từ xưa cho tới nay, đã có nhiều nhà đạo đức, nhiều triết gia, nêu ra nhiều học thuyết để thực hiện đưa đến một thế giới Đại đồng, nhưng tất cả đều không đạt được, vì con người còn có lòng tham lam ích kỷ.

Chính cái tham lam ích kỷ đó khiến con người có nhiều dục vọng, nên gây ra biết bao nhiêu tai họa cho loài người.

Muốn tiến tới xã hội đại đồng thì phải có những con người hoàn toàn mới (Tân dân) có hai phẩm chất căn bản là: Bác ái và Công bình.

Bác ái là thương người thương khắp chúng sanh, luôn luôn muốn giúp đỡ chúng sanh, xem nhau như anh em một nhà, vì tất cả đều là con cái của Đức Chí Tôn và Đức Phật Mẫu.

Công bình là nguyên tắc căn bản từ ngàn xưa để lại là: "Kỷ sở bất dục vật thi ư nhân", nghĩa là: Điều nào mình không muốn thì đừng làm cho người.

Chỉ có Đức Chí Tôn Ngọc Hoàng Thượng Đế, với quyền pháp tuyệt đối của Ngài, mới có thể thực hiện cho loài người một xã hội đại đồng.

Trước nhứt, Đức Chí Tôn mở Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ với tôn chỉ qui nguyên Tam giáo, phục nhứt Ngũ chi, để thống nhứt tín ngưỡng của nhơn loại, đồng nhìn nhận Đức Chí Tôn và Đức Phật Mẫu là hai Đấng Cha Mẹ Chung thiêng liêng của toàn nhơn loại.

Đức Chí Tôn lập ra một trường thi công quả để tuyển lựa những người đầy đủ bác ái và công bình, đúng theo Đệ tam Thiên Nhơn Hòa ước. Những người nầy sẽ được Đức Di-Lạc Vương Phật chấm đậu và cho tham dự Đại Hội Long Hoa.

Những người không đủ bác ái và công bình thì bị rớt, tức là thể xác của họ bị tiêu diệt và linh hồn của họ phải chờ đợi một thời gian dài để sau đó nhập vào một chu trình tiến hóa mới sau Đại Hội Long Hoa.

Chừng đó, trên thế giới chỉ còn lại những người bác ái và công bình. Đó là những Tân dân có đầy đủ đức tánh để thành lập một xã hội đại đồng đúng nghĩa.

Chính đó cũng là đời Thượng nguơn Thánh đức, khởi đầu một kỷ nguyên mới là kỷ nguyên Thượng nguơn của Đệ tứ Chuyển trên quả địa cầu 68 nầy.

Kinh Thuyết Pháp:

Đại đồng xã

Đại đồng xã là tên của một cái sân rộng lớn, nằm ngay phía trước Tòa Thánh, giữa hai cụm rừng Thiên nhiên, dùng làm nơi tổ chức các buổi lễ lớn trong Đạo Cao Đài.

Hai bên Đại đồng xã là hai khán đài lớn, xây dựng kiên cố, ẩn dưới tàn các cây cổ thụ nơi bìa rừng Thiên nhiên.

Giữa Đại đồng xã có: (từ Tòa Thánh kể ra)

• Một cây cột phướn hình vuông rất cao, có treo lá phướn Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ dài 12 thước mỗi khi có lễ vía hay đàn lệ.
• Một cây Bồ đề do Hội Phật giáo Tích Lan trao tặng, lấy giống từ cây Bồ đề ở Ấn Độ mà khi xưa, Đức Phật Thích Ca ngồi thiền định đắc đạo.
• Một đài tám cạnh có 9 bực cao, sơn ba màu đạo, được gọi là Cửu Trùng Thiên, dùng làm nơi đặt liên đài của Chứcsắc Đại Thiênphong hàng Tiên vị để tế lễ và đưa đi nhập bửu tháp.
• Tượng Thái Tử Sĩ-Đạt-Ta cỡi bạch mã Kiền trắc và người hầu là ông Xa-Nặc vượt hoàng cung, đi vào rừng tìm nơi thanh vắng tu hành.

Đại giác

Đại giác là bậc giác ngộ lớn, giác ngộ hoàn toàn. Ấy là bực Phật, vì chỉ có Phật mới giác ngộ hoàn toàn, viên mãn.

Bực Thánh (A-La-Hán) đạt được sự tự giác nhưng chưa giác tha, tức là tự độ chớ chưa độ tha.

Bực Bồ Tát thì vừa tự giác vừa giác tha, nhưng sự giác ngộ ấy chưa đạt đến chỗ hoàn toàn.

Bực Phật thì tự giác và giác tha viên mãn, nên Phật được gọi là bực Đại giác.

Tiếng Phạn: Bouddha dịch ra Hán văn là Đại giác.

Chú Giải Pháp Chánh Truyền: Dầu cho bậc trí thức nhơn sanh đặng tấn hóa lên tới bậc Đại giác đi nữa, cũng chưa hề có phương thế hé trọn vẹn màn bí mật ấy.

Đại hạnh

Đại hạnh là điều may mắn lớn.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Đại hạnh cho địa cầu 68 nầy !

Đại hỷ phát đại tiếu

Đại hỷ phát đại tiếu là vui mừng lớn nên phát cười lớn.

Đó là trạng thái một người gặp việc quá vui mừng.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Khánh hỷ ! Khánh hỷ ! Hội đắc Tam Kỳ Phổ Độ: chư Thần, Thánh, Tiên, Phật đại hỷ phát đại tiếu.

Đại hóa

Đại hóa là cuộc biến đổi rộng lớn khắp Càn Khôn Vũ Trụ.

Kinh Ngọc Hoàng Thượng Ðế: Bất ngôn nhi mặc tuyên đại hóa.

Đại hồi - Tiểu hồi

Đại hồi là cấp lớp lớn, cao, ý nói nhơn loại.

Tiểu hồi là cấp lớp nhỏ, thấp, chỉ loài thú cầm.

(Xem chi tiết nơi chữ: Tiểu hồi, vần T)

Đại Hội Phước Thiện

Đại Hội Phước Thiện là một Hội nghị lớn gồm đủ các phẩm Chức sắc của Cơ Quan Phước Thiện để giải quyết tất cả những vần đề Đạo sự của Cơ Quan Phước Thiện.

Theo Đạo luật năm Mậu Dần (1938), thể lệ Đại Hội Phước Thiện qui định như sau đây:

•  1. Mỗi năm, sau ngày Hội Quyền Vạn linh có Đại Hội Phước Thiện một lần.

•  2. Về phần tuyển chọn Phái viên của hạng Minh đức, Tân dân, và Thính Thiện, tức là hạng mới xin làm công quả học thiện, theo thiện và nghe thiện.

  Mỗi Quận đạo nào có lập cơ sở Lương điền, Công nghệ, Thương mãi thuộc Phước Thiện thì từ 1 đến 500 người hiến thân công quả đặng cử 1 vị Phái viên ra thay mặt; từ 501 tới 1000 thì công cử 2 vị, y theo thể lệ chọn Phái viên của Hội Nhơn Sanh.

•  3. Về phần công cử Nghị viên của hạng Hành Thiện tức là hạng Chủ sở và Chức việc Bàn Cai Quản nhà sở Phước Thiện chánh.

  Mỗi Quận đạo nào có lập cơ sở Lương điền, Công nghệ, Thương mãi thuộc Phước Thiện thì cả Chủ sở nơi ấy và Chức việc Bàn Cai Quản hiệp nhau công cử Nghị viên.

  • a) Cả Chủ sở Lương điền, Công nghệ, Thương mãi thì đặng chọn cử 1 vị thay mặt.
  • b) Cả Chức việc Bàn Cai Quản nhà sở Phước Thiện chánh thì đặng chọn cử ra 1 vị thay mặt.

  Nghị viên và Phái viên hiệp lại gọi là Ban Ủy Viên thay mặt cho toàn Phước Thiện nơi mỗi Quận đạo.

•  4. Người đắc cử phải là hạng trường trai, có tánh đức tốt mới xứng là người thay mặt cho Phước Thiện.

•  5. Khi được tuyển chọn rồi, Đầu Quận đạo phải giao cho người đắc cử ấy Tờ Kiết Chứng y như kiểu nhứt định của Hội Thánh.

•  6. Lúc về Tòa Thánh dự Hội thì phải trình Tờ Kiết Chứng ấy mới đặng vào dự Hội.

•  7. Cuộc chọn cử Ban Ủy Viên thay mặt cho toàn Phước Thiện nơi mỗi Quận đạo thì phải có mặt vị Giáo Thiện Đầu Quận đạo Phước Thiện làm chủ tọa.

•  8. Ban Ủy Viên phải có mặt tại Tòa Thánh trước ngày dự Hội ít nữa là 5 ngày.

•  9. Còn phần Chức sắc chánh danh Phước Thiện Nam Nữ từ Giáo Thiện đổ lên đều có quyền đến dự Đại Hội toàn Phước Thiện.

Như vậy, Đại Hội Phước Thiện gồm 3 thành phần:

• Tất cả Phái viên (đại diện 3 phẩm: Minh Đức, Tân Dân, Thính Thiện).
• Tất cả Nghị viên (đại diện phẩm Hành Thiện).
• Tất cả Chức sắc Phước Thiện ở các phẩm: Giáo Thiện, Chí Thiện, Đạo Nhơn, Chơn Nhơn.

Nhiệm kỳ của Phái viên và Nghị viên là 3 năm. Sau 3 năm thì bầu cử lại.

Đại Hội Phước Thiện gồm toàn cả hai phái Nam và Nữ.

Chủ Tọa Đại Hội Phước Thiện:

• Chưởng Quản Phước Thiện Nam phái làm Nghị Trưởng.
• Chưởng Quản Phước Thiện Nữ phái làm Phó Nghị Trưởng.

Trong khi họp Đại Hội Phước Thiện, phải có một hoặc nhiều vị Chức sắc Hiệp Thiên Đài do Bộ Pháp Chánh cử đến chứng kiến Đại Hội Phước Thiện và bảo thủ luật pháp chơn truyền của Đạo không cho phạm đến.

Nhiệm vụ của Đại Hội Phước Thiện:

• Kiểm soát tất cả các hoạt động của Cơ Quan Phước Thiện trong một năm hoạt động từ địa phương đến Trung ương, nhứt là đối với Cửu Viện Phước Thiện nam và nữ, cùng các Ban trực thuộc để nhận xét về ưu khuyết điểm.

• Định hướng hoạt động cho năm tới.

• Xem xét và biểu quyết việc cầu phong và cầu thăng của các phẩm Chức sắc Phước Thiện để dâng lên Đức Phạm Hộ Pháp quyết định.

Ngày 15-12-Bính Tuất (1946) là ngày khai mạc Đại Hội Phước Thiện, Đức Phạm Hộ Pháp đến khai hội và ban lời giáo huấn, xin chép ra sau đây:

"Ngày nay nhóm Đại Hội Phước Thiện cũng là một Hội trong Quyền Vạn linh, Bần đạo cần giải rõ nhiệm vụ rất trọng yếu của Phước Thiện cho Chức sắc, chư Phái viên và Nghị viên được hiểu.

Từ thử, Thiên phong Nam Nữ Phước Thiện chỉ hiểu mảy may cái trách nhiệm tối cao tối trọng của mình chớ chưa hiểu cùng tột.

Bởi cớ cho nên nhiều người không hiểu phận sự, hành đạo không đúng chơn truyền, sái hẳn giá trị của Cơ Quan Phước Thiện, việc làm của chư vị không ra gì hết, thành thử Cơ Quan Phước Thiện chưa có kết quả chi, lại còn theo lối giành giựt nhau.

Hội Thánh có hai cơ quan: Hành Chánh và Phước Thiện, thường tương khắc nhau, song chưa tìm chơn lý để hòa nhau. Ngày nào chưa hòa nhau là còn thất sách, bất lực, thì không thi thố phận sự trọng yếu cho ra thiệt tướng được.

Mấy em cũng dư biết, Đạo Cao Đài sản xuất do một chơn lý tối cao tối trọng, nên đời buổi nầy khao khát đợi chờ như hạn trông mưa;

Những kẻ tội tình trong bể khổ khát khao đợi giọt cam lồ của Đức Chí Tôn chan rưới cho bớt sự đau thảm.

Đức Chí Tôn đến tạo Đạo giải khổ tâm hồn cả con cái của Ngài, mượn tay các em và các bạn làm hình thể của Ngài, giải khổ cho đời về phần xác.

Phước Thiện lại có nhiệm vụ tối cao tối trọng của Đức Chí Tôn: Giải khổ vừa xác vừa hồn.

Ngài mượn mấy em nuôi nấng con cái của Ngài, nuôi đói, nuôi khát, bảo trợ giúp đỡ cho kẻ nghèo nàn cô độc.

Chừng nào cả cơ quan khốc hại của loài người mình gánh vác hết thì mới đúng cái nhiệm vụ của Đức Chí Tôn phú thác.

Mấy em thử tự hỏi: Hồi nào đến giờ làm nên những gì chưa? Chỉ lo bảo bọc anh em trong Đạo mà thôi, có đâu ngó đến ngoài đời.

Các vật loại đều là con cái của Đức Chí Tôn, chớ không phải nội trong cửa Đạo mà thôi. Như thế có đủ đâu?

Cơ quan giải khổ của Chí Tôn cậy nhờ mấy em lo, nuôi mấy em còn chưa rồi.

Từ ban sơ, Qua chịu nhọc nhằn hẩm hút, ăn từ miếng tương rau, hiệp cùng nhau gầy dựng lập nên Phạm Môn.

Qua chịu khó nhọc như mấy em cho đến ngày Cơ Quan Phước Thiện ra thiệt tướng, đã tạo đủ lực lượng cho mấy em thi hành nhiệm vụ.

Tuy vân, lúc nọ mấy em có phương thế lắm, mà mấy em chỉ cố tâm vị kỷ, trót năm năm Qua đi vắng đến khi Qua trở về;

Qua còn thấy có kẻ đói không ai nuôi, rách rưới không ai bảo dưỡng, thất lạc nơi nầy nơi khác;

Đoàn em Qua gởi gấm đã xiêu lạc, thủ phận Đạo không được, nên phải tìm đôi bạn sống theo đời, vì nếu ở thủ phận theo Đạo thì chẳng ai nuôi.

Ngoài nữa, Qua còn nghe, trong lúc Qua đi, đứa nào có thế thì tự vi chủ, giành lấy một mình để toại hưởng. Hỏi vậy, mấy em có nghĩa hay không?

Nếu Qua cho Tòa Đạo minh tra thì không có một người nào có thể đứng trước mặt Qua mà xưng là đại công được, cái đói khó cùng khổ của các em nó tố cáo mấy em, không còn chối cãi được.

Qua nói thật, thể Đạo chưa rồi thì mong gì tạo thành chơn tướng của Đạo... ... ...

Qua nói, Qua sẽ mở cửa Bát Quái Đài dìu dắt mấy em, mà mấy em có đến được cùng chăng là do tâm lý của mấy em đó.

Ấy vậy, mấy em phải ráng sức định tâm, lấy tinh thần vi chủ, nêu gương cho mấy em sau nầy đi theo. Nếu khối phàm còn trong óc mấy em thì không bao giờ đoạt mục đích tối cao tối trọng được.

Phải có một khối óc thiêng liêng mới mong thay hình Thánh thể Đức Chí Tôn đối với con cái Ngài là quần sanh.

Đến đây Qua xin mở Hội, để trọn quyền Hội Thánh Phước Thiện đủ sáng suốt làm việc, và Bần đạo để trọn tín nhiệm về việc cầu phong, thăng thưởng một cách chánh đáng và công bằng.

(Trích Thuyết Ðạo của Ðức Phạm Hộ Pháp Quyển I trang 21-23)

Đại hồn - Tiểu hồn

Đại hồn là Thái Cực, Đại Linh quang của Thượng Đế, là trung tâm ban phát sự sống và sự sáng tạo của toàn thể Càn Khôn Vũ Trụ.

Tiểu hồn là Tiểu Linh quang, hay là điểm Linh quang được Đấng Thượng Đế chiết ra từ Đại Linh quang của Ngài để ban cho mỗi người làm linh hồn, chủ nhơn ông của thể xác.

Thượng Đế là Đại hồn, cũng gọi là Thiên hồn; con người là Tiểu hồn. Như vậy, con người chính là một Tiểu Thượng Đế, hay nói nôm na là một "Ông Trời Con".

Thượng Đế cho các Tiểu hồn đầu kiếp xuống cõi trần, vì thể theo Luật Tiến hóa của Càn khôn, để Tiểu hồn học hỏi và tiến hóa;

Dần dần lên các phẩm Thần, Thánh, Tiên, Phật, và cuối cùng sẽ tiến hoá lên hiệp nhứt vào Thượng Đế, tức là Tiểu hồn đi giáp một chu kỳ tiến hóa, và sau cùng thì trở về nguồn cội ban đầu.

Đại khái

Đại khái là bao quát toàn thể, tổng quát những nét lớn.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Trừ ra, Nhạc phải cho toàn, đi Lễ cho có vẻ nghiêm nghị, ấy là hai món đại khái đó.

Đại La Thiên Đế

Đại La là tấm lưới lớn. Thiên Đế là vị vua Trời cai quản một quả tinh cầu trong Càn Khôn Vũ Trụ.

Vị Thiên Đế cai quản Địa cầu 68 nầy, bên Phật giáo gọi là Đấng Phạm Thiên Vương. Theo kinh sách truyền lại, Đấng Phạm Thiên có hiện đến khuyên Thái Tử Sĩ Đạt Ta nên xuất gia tu hành;

Khi Đức Phật Thích Ca thành Đạo thì Ngài hiện đến chúc mừng và yêu cầu Phật thuyết pháp cứu độ chúng sanh;

Khi Đức Phật Thích Ca nhập Niết Bàn thì Ngài cũng có hiện đến để tỏ lời thương tiếc.

Càn Khôn Vũ Trụ rộng lớn bao la gồm 3072 quả tinh cầu, được ví như một tấm lưới lớn mà mỗi mắt lưới là một tinh cầu;

Những sợi dây liên kết các mắt lưới là những lực hấp dẫn vô hình ràng buộc các quả tinh cầu quay vòng quanh nhau. Mỗi tinh cầu có một vị Thiên Đế cai quản.

Chưởng quản tất cả các tinh cầu, tức là chưởng quản toàn cả tấm lưới Càn Khôn Vũ Trụ là một Đấng gọi là Đại La Thiên Đế hay cũng gọi là Ngọc Hoàng Thượng Đế.

Như vậy, Đấng Ngọc Hoàng Thượng Đế hay Đại La Thiên Đế là vua của các vị Thiên Đế (Phạm Thiên Vương). Các vị Thiên Đế thật ra chỉ là những hóa thân của Đấng Ngọc Hoàng Thượng Đế để cai quản các tinh cầu.

Đại liệm - Tiểu liệm

Việc liệm xác người chết vào áo quan, có hai cách:

• Tiểu liệm là bọc xác người chết bằng một lớp vải.
• Đại liệm là bọc xác người chết bằng hai lớp vải.

Sách Quan Hôn Tang Lễ của Hội Thánh ấn hành có giải rõ về Tiểu liệm và Đại liệm. (Xem chi tiết nơi chữ: Tẫn liệm, vần T, quyển 3).

Đại Linh quang - Tiểu Linh quang

Đại Linh quang là Đại hồn.

Tiểu Linh quang là Tiểu hồn. (Xem: Đại hồn - Tiểu hồn)

Đại lụy

Đại lụy là nỗi đau khổ dữ dội.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Thầy cũng đại lụy mà ngó xem một phần môn đệ xứng đáng của Thầy phải sa vào vực thẳm.

Đại mộc

Đại mộc là cây to.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Chẳng khác chồi non xô đại mộc.

Đại Nam Việt quốc

Đại Nam Việt quốc là chỉ nước Việt Nam.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Thầy có hội chư Tiên, Phật lại mà thương nghị về sự lập Đạo tại Đại Nam Việt quốc.

Đại ngọc cơ - Tiểu ngọc cơ

Ngọc cơ là dụng cụ dùng cầu các Đấng thiêng liêng giáng vào để viết ra chữ tạo thành bài văn dạy Đạo.

Khi cầu các Đấng Thần, Thánh, Tiên, Phật thì dùng Tiểu ngọc cơ.

Khi cầu Đức Chí Tôn và Đức Phật Mẫu thì phải dùng Đại ngọc cơ. (Xem chi tiết nơi chữ: Cơ bút, vần C)

Đại ngoạt - Tiểu ngoạt

Đại ngoạt là tháng âm lịch đủ, có 30 ngày. (Xem: Âm lịch)

Tiểu ngoạt là tháng âm lịch thiếu, chỉ có 29 ngày.

Đại phục - Tiểu phục

Đại phục là áo mão Chức sắc phải mặc trong dịp Đại lễ cúng Đại đàn tại Tòa Thánh hay tại Thánh Thất.

Tiểu phục là áo mão Chức sắc phải mặc trong các ngày Tiểu lễ cúng Tiểu đàn nơi Tòa Thánh hay Thánh Thất, hoặc khi thi hành Đạo sự.

Đại phục và Tiểu phục, gọi chung là Đạo phục, là y phục của người Đạo. Từ phẩm Giáo Sư đổ lên, Đạo phục mới có 2 bộ: Đại phục và Tiểu phục.

Các phẩm Chức sắc: Giáo Hữu, Lễ Sanh và Chức việc Bàn Trị Sự, Đạo phục chỉ có một bộ mà thôi.

Đại sĩ

Đại sĩ là từ ngữ mà Phật giáo dùng để gọi bực Bồ Tát và bực Phật. Đại sĩ còn được gọi là Thượng sĩ.

Trong sách Luận Du Già: Người hành giả không đủ tự lợi lợi tha thì gọi là Hạ sĩ, có tự lợi lợi tha thì gọi là Trung sĩ, đủ cả tự tha lưỡng lợi thì gọi là Thượng sĩ.

Quan Âm Đại sĩ là Đức Quan Âm Bồ Tát.

Đại Thiên Địa - Tiểu Thiên Địa

Đại Thiên Địa là Đại vũ trụ, chỉ Đấng Thượng Đế.

Tiểu Thiên Địa là Tiểu vũ trụ, chỉ con người.

Đấng Thượng Đế tạo nên con người theo luật tạo hóa Càn Khôn Vũ Trụ, cho nên hễ Trời Đất có gì thì con người có nấy.

Trời có Tam bửu: Nhựt, Nguyệt, Tinh; Đất có Tam bửu: Thủy, Hỏa, Phong, con người có Tam bửu: Tinh, Khí, Thần.

Trời có Ngũ Khí, Đất có Ngũ Hành, con người có Ngũ tạng, v.v...

Con người là Tiểu Thiên Địa, Tiểu hồn, Tiểu Linh quang, hay nói vắn tắt, con người là một Tiểu Thượng Đế.

Cho nên, con người nếu biết tu hành thì sẽ trở nên Thần, Thánh, Tiên, Phật, và cuối cùng thì sẽ trở thành Thượng Đế, để hiệp nhứt vào Thượng Đế. (Xem: Tiểu Thiên Địa, vần T).

Đại Thiên phong

Đại Thiên phong là những Chức sắc cao cấp trong Đạo do Đức Chí Tôn hay Đức Đại Tiên Trưởng Lý Thái Bạch thay mặt Đức Chí Tôn phong chức.

Chức sắc vào hàng Tiên vị trở lên: bên Cửu Trùng Đài, Chức sắc từ phẩm Đầu Sư trở lên; bên Hiệp Thiên Đài, Chức sắc từ phẩm Thời Quân trở lên, đều được gọi là Chức sắc Đại Thiên phong.

Còn các Chức sắc ở các phẩm thấp hơn thì chỉ gọi là Chức sắc Thiên phong.

Đại thiên thế giới

Đại thiên thế giới là ba ngàn thế giới, tức là ba ngàn quả tinh cầu trong Càn Khôn Vũ Trụ, đó cũng gọi là Tam thiên thế giới.

Kinh Tiên Giáo: Đại thiên thế giới, dương tụng từ ân.

Đại Thiên Tôn

Đại Thiên Tôn là Đấng lớn nhứt và được kính trọng nhứt ở trên Trời. Đó là Đức Chí Tôn Ngọc Hoàng Thượng Đế.

Danh hiệu "Đại Thiên Tôn" chỉ dùng duy nhứt cho Đức Chí Tôn, còn các Đấng khác đều nhỏ hơn Đức Chí Tôn nên chỉ gọi là "Thiên Tôn" mà thôi.

Thí dụ:

Diêu Trì Kim Mẫu Vô Cực Thiên Tôn.

Nhiên Đăng Cổ Phật Vô Vi Xiển Giáo Thiên Tôn.

Đại thừa - Tiểu thừa

Đại thừa hay Đại thặng, tiếng Phạn là MAHAYANA (Maha: lớn, yana: xe), là chiếc xe lớn, chở được nhiều người.

Tiểu thừa hay Tiểu thặng, tiếng Phạn là HINAYANA (Hina: nhỏ, yana: xe), là chiếc xe nhỏ chỉ chở được một người.

Giáo pháp của Đức Phật Thích Ca ví như một cỗ xe chở người tu hành đến bờ giác ngộ. Giáo pháp nầy phân làm hai bực: Bực thấp và bực cao.

Bực thấp ví như cỗ xe nhỏ (Tiểu thừa) chỉ chở được một người và đưa đến nơi gần, dành để độ bậc hạ trí.

Bực cao ví như cỗ xe lớn (Đại thừa) chở được nhiều người và đưa đi xa, đến bờ Giác ngạn, dành cho bậc thượng trí.

"Nhắc lại cuộc hoằng hóa của Đức Phật như thế nầy: Ban đầu Ngài đem Thinh Văn thừa hay Tiểu thừa mà độ chúng sanh. Ngài dạy cho họ Tứ Diệu Đế để họ đắc quả La Hán.

Kế đó Ngài đem Duyên Giác thừa, cũng có thể kêu là Trung thừa mà độ chúng sanh. Ngài chỉ cho họ tu Thập nhị Nhơn duyên để đắc quả Duyên Giác (Bích Chi Phật).

Tiến lên nữa, Ngài đem Bồ Tát thừa tức là Đại thừa mà độ chúng sanh, dạy cho họ tu Lục Độ để đắc thành Bồ Tát.

Sau rốt, Ngài gom tất cả ba thừa (Tam thừa) vào một thừa (Nhứt thừa) gọi là Phật thừa, Thượng thừa, Thắng thừa, Vô thượng thừa, Vô đẳng thừa.

Ngài trao quả Phật cho chúng sanh. Ngài bảo, ai nấy noi theo Giáo pháp của Ngài mà tu cho thành Phật là bậc Vô thượng tôn.

Trong những năm sau rốt của Phật, Ngài hằng giảng Kinh Đại thừa (Phật thừa), nhứt là trong Hội Pháp Hoa tại núi Kỳ Xà Quật (Linh Thứu sơn).

Ngài tuyên bố giáo lý Đại thừa rất đắc lực, khiến cho vô số chúng sanh phát tâm dõng mãnh quyết tu cho thành Phật." (Phật học Từ Điển của Đoàn Trung Còn)

Do Giáo pháp của Đức Phật Thích Ca chia làm hai bực nên Phật giáo phân thành hai nhánh lớn:

•  Phật giáo Đại thừa:

  Thạnh hành ở miền Bắc Ấn Độ, được truyền bá sang Tây Tạng, qua Trung Hoa, Mông Cổ, Triều Tiên, Nhựt Bổn, và từ Trung hoa truyền xuống Việt Nam.

  Do đó, Phật giáo Đại thừa còn được gọi là Bắc Tông.

•  Phật giáo Tiểu thừa:

  Thịnh hành ở miền Nam Ấn Độ, được truyền bá sang đảo quốc Tích Lan, qua Miến Điện, Thái Lan, Cao Miên, Lào và cũng truyền đến Việt Nam.

  Do đó, Phật giáo Tiểu thừa được gọi là Nam Tông, đối lại với Bắc Tông là Phật giáo Đại thừa.

Kinh điển của Phật giáo là Tam Tạng Kinh, cũng được phân thành Đại thừa và Tiểu thừa:

• Tam Tạng Kinh Đại thừa viết bằng tiếng Phạn (Sancrit: Bắc Phạn).
• Tam Tạng Kinh Tiểu thừa viết bằng tiếng Pali (Nam Phạn).

Đại thừa Cửu chuyển

Đại thừa Cửu chuyển là Tâm pháp vô vi luyện đạo, luyện Tinh Khí Thần hiệp nhứt, trải qua chín giai đoạn luyện pháp.

Xin chép ra sau đây bài Đại thừa Cửu chuyển trong sách Đại Thừa Chơn Giáo:

Đại tịnh

Đại tịnh là hoàn toàn trong sạch.

Muốn được hoàn toàn trong sạch thì phải giữ cho Tâm được trong sạch, và Thân Khẩu Ý phải cho trong sạch.

Tâm trong sạch khi không vọng động, lặng yên, không không. Thân trong sạch khi được tắm rửa sạch sẽ và xông hương khử trược.

Khẩu trong sạch khi nói lời đạo đức, khuyến nhơn tu hành. Ý trong sạch khi không mơ tưởng việc quấy, giữ ý tưởng trong những điều cao thượng.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Thơ ! Con ngồi đại tịnh đặng tối nay nghe Thầy dạy việc. (Thơ: Ngài Đầu Sư Thái Thơ Thanh).

Đại trí nhược ngu

Đại trí nhược ngu là người có trí tuệ lớn thường có vẻ giống như kẻ ngu khờ.

Khác hẳn với kẻ tiểu trí, thường làm bộ khôn lanh, ăn nói ba hoa như thông suốt hết mọi sự việc, để lòe bịp người.

Đại Từ Phụ - Đại Từ Mẫu

Đại Từ Phụ là Đấng Cha lành nơi cõi thiêng liêng mà con cái của Ngài là toàn cả chúng sanh nơi cõi trần nầy. Đấng ấy là Đức Chí Tôn Ngọc Hoàng Thượng Đế.

Đại Từ Mẫu là Đấng Mẹ hiền nơi cõi thiêng liêng mà con cái của MẸ là toàn cả chúng sanh nơi cõi trần nầy. Đó là Đức Diêu Trì Kim Mẫu, hay Đức Phật Mẫu.

Mỗi một người của chúng ta nơi cõi trần đều có tam thể xác thân: Chơn linh, Chơn thần và xác phàm. Chơn linh do Đức Chí Tôn ban cho.

Chơn thần tức xác thân thiêng liêng do Phật Mẫu tạo ra, còn xác phàm do cha mẹ phàm trần tạo nên.

Cho nên Đức Chí Tôn là CHA của Chơn linh và Đức Phật Mẫu là MẸ của Chơn thần chúng ta.

Không có chi trong Càn Khôn Vũ Trụ nầy mà không do Đức Chí Tôn và Đức Phật Mẫu tạo hóa;

Dù một vật rất nhỏ mọn như con vi trùng hay một vật lớn lao như trái đất;

Dù một người nghèo khổ dốt nát hay những bậc thượng lưu trí thức, bác học hay Thánh nhân, cả đến các vật vô hình và vạn linh;

Cũng đều do Đức Chí Tôn và Đức Phật Mẫu tạo hóa ra tất cả.

Đức Phạm Hộ Pháp khi xuất chơn thần đi lên cõi Thiêng Liêng Hằng Sống, vào yết kiến Đức Chí Tôn Đại Từ Phụ, trở về thuật lại như sau:

"Khi Bần đạo vô trong (Bạch Ngọc Kinh) muốn biết Đại Từ Phụ, Ổng là ai?

Ông nầy có phải là Đức Ngọc Hoàng Thượng Đế? Mà Ổng có phải là người không? Làm sao cho tôi được biết Ổng với.

Bần đạo vừa tưởng thì xa lắm, thấy cái gì bao phủ như tấm màn che vậy, vô gặp rồi, biết Ổng ở trỏng, có tấm màn che, ý muốn cái màn nầy vẹt ra đặng thấy Ổng. Vừa muốn thì cái màn hé vẹt ra, dường như có từng có nấc, xa lắm, không thế gì tả đặng.

Kế ngó thấy Ổng bước ra, mặc áo trắng, bịt khăn trắng, giống như bộ đồ tiểu phục của Giáo Sư mặc vậy, cũng có mấy miếng vải lòng thòng sau lưng, râu bạc trắng, coi đẹp lắm, thấy thương làm sao đâu !

Trong bụng nói, Ổng ngồi tại Linh Tiêu Điện, mình thấy Ổng mặc bộ đồ khác, không lẽ hai người, chắc không phải Ổng. Vừa nói rồi thì thấy Ổng bước ra, đứng ngay chính giữa, ngó ngay Bần đạo, dường như thể biểu: Con coi đây.

Ngó ngay lên Ổng, thấy một đạo hào quang chiếu diệu ra, tay cầm cây gậy đẹp lắm, cây gậy của Ổng quảy cái bầu, bên mình Ổng mang một cái bị, mặc bộ đồ Ngọc Hoàng Thượng Đế, nắm ngang cây gậy trên tay thành cái đòn cân;

Ổng kéo cái bầu ra thành cái giá cân, Ổng kéo cái bị ra thành trái cân.

Ba món báu ấy hiệp lại thành cây Cân Công bình thiêng liêng mà chính mình đã thấy Ổng nơi Linh Tiêu Điện. Không còn ai xa lạ nữa, cũng là Đại Từ Phụ nhưng thiên biến vạn hóa của Ổng mà tạo ra Càn Khôn Vũ Trụ vậy."

Cũng trong Con đường Thiêng Liêng Hằng Sống, Đức Phạm Hộ Pháp đến bái yết Đức Phật Mẫu, thuật lại như sau:

"Bần đạo cùng các bạn kỳ trước đã ghé nơi Tạo Hóa Thiên, tức Tòa Thiên Cung Phật Mẫu là Diêu Trì Cung. Bần đạo có nói một điều làm cho chúng ta nên suy nghĩ nhiều là: Huyền bí vô biên của Phật Mẫu.

Bần đạo nói sơ lược huyền năng thế nào mà khi chúng ta vào kiến diện Ngài, ta ngó trên mặt Ngài, ta thấy bà mẹ ta sanh ra ta, đương như buổi sống, đương lo buổi trở về.

Bần đạo tưởng ngó thấy bà mẹ sanh Bần đạo, tưởng cả thảy đều ngó thấy người mẹ của họ vậy. Nếu lấy theo trí tưởng tượng không biết con mắt thiêng liêng có chiếu hình mẹ ta chiếu diệu ra không, hay là huyền diệu vô biên của Phật Mẫu cho chúng ta thấy như vậy.

Bà mẹ hình hài của chúng ta đây là nhân viên của Đức Phật Mẫu bên phái Nữ đó... ...

Có điều trọng hệ là dầu Nam Nữ cũng vậy, ráng giữ một điều nầy: Coi chừng đừng thất hiếu với cha mẹ. Ngày mình ngó thấy hình ảnh của Đức Phật Mẫu thì thấy người Mẹ nhơn từ, hiền hậu vô cùng, hạnh phúc mình được hưởng đó;

Còn trái ngược lụng lại, nếu ta thất hiếu, ta dòm vào hình ảnh của Phật Mẫu, ta thấy vẻ mặt nghiêm nghị và lãnh đạm, chúng ta sẽ hết sức đau khổ đó."

"Bần đạo đi ngang cung Hỗn Ngươn Thượng Thiên là nơi Đức Di-Lạc đã thâu pháp, định vị nơi ấy;

Bần đạo có tả mà trong tâm còn mờ hồ, không biết tại sao, vì lẽ gì Đức Phật Mẫu là Mẹ mà phải chịu dưới quyền con là Đức Di-Lạc, trong bụng coi hơi bất mãn.

Liền khi ấy, Bần đạo ngó thấy tướng hình của Đức Phật Mẫu đứng đằng trước, còn Đức Di-Lạc ở đằng sau lưng quì xuống đưa hai tay lên, đặng tỏ cho Bần đạo hiểu; dầu người con ấy mạnh mẽ quyền hành thế nào mà quyền Mẹ vẫn là quyền Mẹ, không thể gì qua được.

Ngài chỉ tuân theo mạng lịnh của Đức Phật Mẫu đặng trị thế mà thôi."

Đại tường - Tiểu tường

Tiểu tường là điều tốt lành nhỏ.

Đại tường là điều tốt lành lớn.

Trong nhà có tang, cả nhà đều buồn rầu thương nhớ người quá cố. Nhưng thời gian trôi qua lâu dần, xoa dịu nỗi đau thương, cái buồn vơi đi, đem lại cái vui như một điều lành, điều tốt trở lại.

Vì vậy, Tiểu tường là tiểu kiết tường, và Đại tường là đại kiết tường.

Theo Nho giáo, Tiểu tường là ngày giỗ đầu tiên của người chết, tức là sau khi chết đúng một năm. Đại tường là ngày giỗ lần thứ hai tức là đúng hai năm sau khi chết, và cũng là ngày mãn tang.

Theo Tân Luật của Đạo Cao Đài, kể từ ngày làm Tuần Cửu Cửu tức tuần thứ 9 sau khi chết 81 ngày, rồi tiếp tục đếm thêm 200 ngày nữa thì làm Lễ Tiểu tường; từ ngày Tiểu tường đếm thêm 300 ngày nữa thì làm Lễ Đại tường và mãn tang.

Như vậy, Lễ Tiểu tường cách ngày chết 281 ngày (chưa đầy 1 năm) và Lễ Đại tường cách ngày chết 581 ngày (chưa đầy 2 năm).

Lễ Tiểu tường cũng như Đại tường, phải làm tại Thánh Thất sở tại. Trước hết là cúng Đức Chí Tôn có dâng đủ Tam bửu và thượng sớ, song không có lễ nhạc.

Khi cúng Đức Chí Tôn xong, thỉnh linh vị của người chết đến trước Điện, đồng nhi tụng Kinh Khai Cửu Tiểu tường và Đại tường, rồi tụng tiếp Kinh Tiểu tường (nếu là lễ Tiểu tường), hoặc tụng Kinh Đại tường (nếu là lễ Đại tường).

Tụng như vậy cho đủ 3 hiệp, rồi niệm Câu Chú của Thầy 3 lần, lạy Thầy 3 lạy, mỗi lạy 4 gật có niệm Câu chú của Thầy.

Tiếp theo là tụng Di-Lạc Chơn Kinh, tụng dứt thì niệm danh hiệu mỗi vị Phật, lạy 1 lạy (không gật), lạy tất cả 53 lạy, xong niệm Câu Chú của Thầy 3 lần, lạy Thầy 3 lạy, 12 gật.

Lễ Tiểu tường tại Thánh Thất đến đây là dứt.

Nếu là Lễ Đại tường thì có thêm phần Lễ Trừ phục và Xả tang.

Lập một nghi Trừ phục, tang gia cúng Đức Chí Tôn, cầu nguyện xong thì lột tất cả khăn tang và áo tang để vào một cái mâm trên nghi, đem đốt cùng lá phướn và linh vị người chết.

Lễ Tiểu tường có mục đích đưa chơn hồn người chết lên từng Trời thứ 10 là Hư Vô Thiên, bái kiến Đức Nhiên Đăng Cổ Phật, đến Ngọc Hư Cung, ra trước Tòa Tam Giáo để cây Cân Công bình thiêng liêng cân tội phước;

Và các Đấng theo đó mà định phận cho chơn hồn: Siêu thăng hay bị tái kiếp trả quả.

Lễ Đại tường có mục đích đưa chơn hồn lên từng Trời thứ 12 là Hỗn Nguơn Thiên, bái kiến Đức Di-Lạc Vương Phật, Giáo chủ Hội Long Hoa.

Trong Lễ Tiểu tường hay Đại tường, sau phần cúng cầu nguyện về Thiên đạo tại Tòa Thánh hay Thánh Thất, tang gia có thể trở về tư gia làm thêm phần Thế đạo cúng tế người chết;

Có sự hướng dẫn và chứng kiến của Bàn Trị Sự và Đầu Tộc Đạo, có đầy đủ nhạc lễ và đồng nhi.

Nếu là Đại tường thì phần Lễ Trừ phục và Xả tang không làm nơi Thánh Thất, mà đem về làm trước Thiên bàn tại tư gia, cách làm thì cũng y như tại Thánh Thất.

Kể từ ngày Đại tường, con cháu không còn để tang người chết nữa, chờ tới ngày kỷ niệm làm đám giỗ mà thôi.

Đàm đạo

Đàm đạo là nói chuyện với nhau.

ĐẢM

Đảm bảo

Đảm bảo hay Bảo đảm là hứa gìn giữ chắc chắn.

Phật Mẫu Chơn Kinh: Ân dưỡng sanh đảm bảo hồn hài.

Đảm đương

Đảm đương hay Đảm đang là nhận lãnh gánh vác công việc với ý thức trách nhiệm cao.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Chớ chi một Đấng Nữ Tiên dám đảm đương đến phổ tế mới mong tận độ chư vong của Phong đô thoát kiếp.

Đạm bạc

Đạm bạc là sơ sài, đơn giản, nghèo nàn.

Kinh Tán Tụng Công Ðức Diêu Trì Kim Mẫu: Nén hương đạm bạc xin thương chứng lòng.

ĐÀN

Đàn cơ

Đàn cơ là một buổi cúng cầu nguyện có tổ chức cầu cơ.

(Xem: Cơ bút, vần C)

Đàn lệ

Đàn lệ là đàn cúng theo lệ thường, mỗi tháng hai lần vào ngày Sóc (mùng 1) và ngày Vọng (ngày 15: Rằm) âm lịch.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Hiền hữu, mỗi đàn lệ, cần phải buộc nữ phái tới nghe thuyết đạo chung với nam phái.

Đàn-na

Đàn-na là tiếng phiên âm từ tiếng Phạn: DÂNA, nghĩa là bố thí, cúng dường, Hán văn dịch là Thí.

Đàn-na là bố thí. Người bố thí thì gọi là Đàn chủ hay Đàn việt, tiếng Phạn là DANAPATI.

Người làm việc bố thí thì vượt qua được biển nghèo túng, và được trường thọ.

Kệ U Minh Chung: Viễn cận đàn-na tăng viên phước thọ

Đàn nội

Đàn nội là ở trong một đàn cúng.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển:

Đàn tràng

Đàn tràng hay Đàn trường là cuộc cúng tế có đông người tham dự, chỉ cuộc cúng tế nơi Thánh Thất.

Kệ chuông bãi đàn:

(Xem giải nghĩa nơi chữ: Kệ Chuông)

ĐẢNH

Đảnh hạc

Đảnh hạc hay Đỉnh hạc là cái núi có chim hạc đến đậu, ý nói cảnh Tiên, cõi Tiên.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Không sắc, sắc không, vui đảnh hạc.

Đảnh hồ

Đảnh hồ hay Đỉnh hồ là cái vạc đúc theo hình trái bầu, chỉ việc vua chết. (Xem điển tích nơi chữ: Vân ám đảnh hồ, vần V)

Đảnh nghiệp

Đảnh nghiệp là sự nghiệp to lớn hiển hách của một vị vua.

Khi xưa, Ông Hạ Võ trị thủy thành công, được vua Thuấn truyền ngôi.

Vua Hạ Võ đúc ra 9 cái vạc (Cửu đỉnh) thật lớn tượng trưng 9 châu (Cửu Châu) dùng làm vật trấn quốc.

Do đó, sau nầy người ta dùng chữ Đảnh nghiệp (hay Đỉnh nghiệp) là để chỉ công nghiệp to lớn và hiển hách của một vị vua.

Kinh Tụng Khi Vua Thăng Hà: Giữ bền đảnh nghiệp vĩnh tồn hậu lai.

Đảnh Tần

Do hai câu thơ của Hàn Dũ: "Vân hoành Tần lãnh gia hà tại."

Nghĩa là: Mây che ngang núi Tần, quê nhà ở đâu?

Do đó: Đảnh Tần là chỉ nơi quê nhà, lòng nhớ quê nhà.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển:

Đảnh Thần

Đảnh Thần là chỉ cõi Tiên, cõi Bồng lai.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Đưa chiếc thuyền sen dựa đảnh Thần.

Đảnh Việt

Đảnh Việt là nước Việt Nam hiển hách.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Đảnh Việt chờ qua cơn bão tố.

ĐÀO

Đào độn

Đào độn là hun đúc và rèn luyện.

Thuyết Ðạo của Ðức Phạm Hộ Pháp: Long Tu Phiến có thể vận chuyển Càn Khôn Vũ Trụ do nguơn khí đào độn sanh ra đó vậy.

Nó có quyền đào độn nguơn khí, thâu hoạch nguơn khí để trong sanh lực.

Đào hạnh

Đào hạnh là trái đào và trái hạnh.

Nơi cõi thiêng liêng, Đức Phật Mẫu có vườn đào tiên và vườn trồng hạnh. Các chơn hồn có nhiều công đức trở về trình diện Đức Phật Mẫu, được ban thưởng trái đào và trái hạnh.

Kinh Ðệ Cửu cửu: Phục sinh đào hạnh rượu hồng thưởng ban.

Đào luyện

Đào luyện là đào tạo và rèn luyện cho tài giỏi.

Thuyết Ðạo của Ðức Phạm Hộ Pháp: Chúng ta nhờ tìm mà hay, nhờ học mà hiểu, đào luyện trí lự đặng nối chí tiền nhơn.

Đào nguyên

Đào nguyên, dịch ra là Nguồn đào, Suối hoa đào, là một dòng suối từ trong khe núi chảy ra, hai bên bờ có những cây đào, hoa đào rơi xuống trông rất đẹp mắt.

Đào nguyên là chỉ cảnh Tiên, cõi Tiên.

Điển tích: Trong bài Đào Hoa Nguyên ký, tác giả Đào Tiềm kể chuyện về suối hoa đào như sau:

Vào triều vua Hiếu Vũ Đế nhà Tấn (376-396), có một người ở huyện Vũ Lăng tỉnh Hồ Nam làm nghề đánh cá, theo dòng khe mà bơi thuyền đi chơi, quên mất đường xa gần.

Bỗng gặp một rừng hoa đào mọc sát bờ khe mấy trăm bước, không xen loại cây nào khác, cỏ thơm tươi đẹp, hoa rụng rực rỡ.

Người đánh cá lấy làm lạ, tiến thêm vô đến cuối khu rừng. Rừng hết, hiện ra một cái suối và một ngọn núi.

Núi có hang nhỏ, mờ mờ như có ánh sáng, bèn buộc thuyền rồi lên bờ, đi vào lối cửa hang. Mới đầu, hang rất hẹp, chỉ vừa lọt một người đi.

Nhưng đi vô vài chục bước thì hang nở rộng ra, sáng sủa, đất bằng phẳng trống trải, thấy có nhà cửa tề chỉnh, ruộng tốt ao đẹp, có trồng cây dâu cây trúc, đường ruộng thông nhau;

Tiếng gà gáy, tiếng chó sủa tiếp nhau, thấy có người đi lại, có người đang làm ruộng;

Đàn ông đàn bà đều ăn mặc giống như những người bên ngoài, từ người già tóc bạc đến những đứa trẻ để tóc trái đào, đều hớn hở vui vẻ.

Họ thấy người đánh cá đi tới thì lấy làm kinh dị, hỏi ở đâu tới? Người đánh cá kể rõ đầu đuôi. Họ bèn mời về nhà, bày rượu thịt ra thết đãi.

Người trong xóm hay tin có người lạ vào xóm thì đến xem rồi hỏi thăm chuyện nầy chuyện nọ.

Họ bảo tổ tiên của họ trốn loạn đời Tần Thủy Hoàng, dắt vợ con và người trong ấp đến ở chỗ hiểm trở xa xôi nầy, rồi không trở ra nữa.

Từ đó cách biệt hẳn với thế giới bên ngoài. Họ hỏi người đánh cá bây giờ là đời nào? Vì họ không biết có đời Hán nữa, nói chi đến đời Ngụy và đời Tấn.

Người đánh cá nhất nhất kể lại đủ cả sự tình. Họ nghe nói thì đều tỏ lòng đau xót và than thở.

Người đánh cá ở lại chơi vài ngày rồi từ tạ trở về. Trong bọn họ có người dặn: Đừng kể lại việc nầy cho người ngoài hay biết làm gì nhé !

Người đánh cá ra khỏi hang, đến bờ khe thì gặp lại chiếc thuyền cũ, bèn bơi thuyền trở về, bơi tới mỗi khúc rẽ thì đánh dấu chỗ đó.

Về tới Quận, người đánh cá đến yết kiến quan Thái Thú, kể lại tất cả sự tình.

Viên Thái Thú sai người đánh cá trở lại suối hoa đào, tìm theo những chỗ có đánh dấu mà đi, nhưng các dấu đã bị mất hết, không tìm lại được đường cũ.

Ông Lưu Tử Ký, người ở đất Nam Dương tỉnh Hà Nam, là bậc cao sĩ, nghe kể chuyện, hân hoan tự mình băng rừng vượt suối đi tìm nơi đó;

Nhưng chưa tìm ra được thì ông bị bệnh mà chết. Kể từ đó, không ai hỏi thăm đường đi vào chỗ đó nữa.

Từ điển tích nầy, trong văn chương, người ta dùng các từ ngữ: Đào nguyên, Nguồn đào, suối hoa đào là để chỉ cảnh Tiên;

Nơi đó có phong cảnh tuyệt đẹp và người sống rất sung sướng, hạnh phúc.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Nguồn đào đoạt vị mới hầu nên.

Kinh Cầu Bà Con Thân Bằng Cố Hữu Đã Qui Liễu: Cõi đào nguyên cỡi hạc thừa long.

Đào thải

Đào thải là lọc bỏ những cái vô dụng hay không hợp thời.

Đào Tiên

Đào Tiên là trái đào nơi cõi Tiên.

Theo truyện Tây Du Ký, vườn Bàn đào (Đào Tiên) của Đức Tây Vương Mẫu được mô tả như sau:

Theo lời thuyết đạo của Đức Phạm Hộ Pháp, nơi Diêu Trì Cung, Đức Phật Mẫu trụ Sanh quang lại làm thành một khối gọi là quả Đào Tiên, có đủ sự sống vĩnh cửu nơi cõi Hư linh.

Người ăn được trái Đào Tiên thì luôn luôn mạnh khỏe, trẻ mãi không già.

Đức Phật Mẫu dùng các quả Đào Tiên làm phần thưởng cho các chơn hồn mà trong kiếp sanh nơi cõi trần lập được nhiều công đức, khi trở về đến bái kiến Đức Phật Mẫu.

Phật Mẫu Chơn Kinh: Chưởng đào Tiên thủ giải trường tồn.

Đào viên kết nghĩa

Đào viên kết nghĩa là nơi vườn đào, anh em bạn kết chặt tình thân thiết với nhau bằng điều nghĩa.

Đây là nói về việc ba vị: Lưu Bị, Quan Công, Trương Phi, đời Tam Quốc, tế cáo Trời Đất, thề nguyền kết chặt tình nghĩa anh em với nhau nơi vườn đào.

Điển tích: Đào viên kết nghĩa.

Vào cuối thời Đông Hán, loạn lạc nổi lên khắp nơi trong nước Tàu. Lúc bấy giờ có ba thanh niên chí khí anh hùng, không hẹn mà cùng gặp nhau trong một quán rượu tại đất Cối Kê, đó là ba ông:

• Lưu Bị, tự là Lưu Huyền Đức, dòng dõi nhà Hán.
• Quan Võ hay Quan Vũ, tự là Quan Vân Trường.
• Trương Phi, tự là Trương Dực Đức.

Ba ông gặp nhau bàn chuyện anh hùng trong thiên hạ, trở nên tâm đầu ý hiệp, nên nguyện kết làm anh em với nhau.

Trương Phi, nhà giàu có, lại ở gần nơi đó, liền mời hai bạn kia về nhà mình, sai người nhà làm thịt trâu dê, đem ra vườn đào, tế cáo Trời Đất để ba người thề nguyền kết nghĩa anh em:

"Chúng tôi là Lưu Bị, Quan Vũ, Trương Phi, tuy khác họ, nhưng nguyện kết làm anh em với nhau, đồng tâm hiệp lực, cứu khổn phò nguy, trên báo ân quốc gia, dưới giúp an bá tánh;

Chúng tôi không sanh đồng năm đồng tháng đồng ngày, chỉ nguyện chết được cùng ngày cùng tháng cùng năm.

Xin Hoàng Thiên Hậu Thổ chứng giám, ai bội nghĩa có Trời Đất tru diệt."

Thề rồi, so tuổi nhau, Lưu Bị lớn tuổi nhứt nên làm Đại Ca, kế đó là Quan Vũ làm Nhị Ca, và nhỏ tuổi nhất là Trương Phi làm Tam đệ.

Đào viên pháp

Đào viên: vườn đào, ý nói: Đào viên kết nghĩa của ba anh em Lưu, Quan, Trương. (đã nói trong điển tích bên trên).

Đào viên pháp là lập hồng thệ kết nghĩa anh em trong cơ quan Phạm Môn, giống như ba anh em Lưu Quan Trương kết nghĩa tại vườn đào.

Vị nào được lập hồng thệ rồi mới chánh danh là môn đệ của Phạm Môn.

Muốn được lập hồng thệ, Đức Phạm Hộ Pháp phải làm phép "cân thần" tức là trục chơn thần của vị đó ra, để Đức Hộ Pháp xem người đó có đủ Hạnh, Đức, Trí, Lực không;

Nếu đủ thì Đức Hộ Pháp mới cho thọ Đào viên pháp, và lập hồng thệ Phạm Môn. (Xem chữ: Cân thần, vần C)

Trong Lược sử Phạm Môn, ông Đạo Nhơn Nguyễn Đức Hòa có thuật lại lễ thọ Đào viên pháp của quí vị Phạm Môn tại Sở Trường Hòa, ngày mùng 3 tháng giêng năm Nhâm Thân (1932), xin chép ra sau đây:

Đến 7 giờ tối, Đức Thầy (Đức Phạm Hộ Pháp) dạy lấy một cái thau rửa thật sạch, đem để trước Thiên bàn.

Đức Thầy nói:

Khi đổ rượu vào thau xong, Đức Thầy làm lễ Đức Chí Tôn và hành pháp vào thau rượu, rồi kêu vô từ người theo danh bộ đã chọn sẵn và cả cha mẹ, vợ con của người được hồng thệ vô.

Người chánh danh Phạm Môn được hồng thệ, quì trước Thiên bàn, nguyện như vầy:

Lạy 3 lạy, đứng dậy, rồi thọc ngón tay giữa của bàn tay mặt vô rượu chát đỏ mà nói rằng: "Đây là huyết thệ của tôi."

Rồi uống mỗi người một hớp, cha mẹ vợ con của người chánh danh cũng uống mỗi người một hớp.

Như vậy, kế người sau đó cũng làm y như vậy, tiếp theo cho đến hết.

ĐÁO

Đáo đầu

Đáo đầu là đến đầu cùng, ý nói việc đến lúc kết thúc.

Sách Nho có câu rằng: "Thiện ác đáo đầu chung hữu báo, cao phi viễn tẩu giả nan tàng."

Nghĩa là: Lành dữ đến lúc cuối cùng thì có quả báo, cao bay xa chạy khó ẩn trốn.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Đáo đầu mới rõ Đạo là cao.

Đáo để

Đáo để là đến cái đáy thùng, đến tận cùng, ý nói: Quá quắt, quá lắm, dữ dội.

Thí dụ: Con bé nầy đáo để thật ! (Quá quắt)

Khổ não đáo để. (Quá lắm)

Đáo tuế

Đáo tuế là đến cái năm mà mình được sinh ra, tính theo năm âm lịch, lúc đó được 61 tuổi.

Năm âm lịch tính theo Can Chi, chu kỳ của Can Chi là 60.

Thí dụ: Một người được sanh ra vào năm Giáp Tý, theo truyền thống dân tộc Việt Nam, đứa bé mới sinh ra được tính là 1 tuổi, vì tính cả thời kỳ còn là bào thai trong bụng mẹ.

Người ấy sống và lớn lên, qua nhiều năm Tý nhưng không phải là năm Giáp Tý, như:

• Đến năm Bính Tý thì được 13 tuổi,
• Đến năm Mậu Tý thì được 25 tuổi,
• Đến năm Canh Tý thì được 37 tuổi,
• Đến năm Nhâm Tý thì được 49 tuổi,
• Và đến đúng năm Giáp Tý nữa thì được 61 tuổi. Đây là năm Đáo tuế.

Thuở xưa, y học chưa phát triển như ngày nay, nên tuổi thọ trung bình của người Việt Nam còn thấp, sống được 61 tuổi là mừng lắm;

Nên đến tuổi nầy thì người ta tổ chức Lễ Chúc thọ, hay Khánh thọ để mừng Đáo tuế. (Xem chữ: Chúc thọ, vần Ch)

Đảo cáo

Đảo cáo là cúng tế cầu nguyện và trình báo các Đấng Thiêng Liêng.

Niệm Hương: Lòng sở vọng gắng ghi đảo cáo,

Đảo huyền

Đảo huyền là treo lộn ngược, ý nói sự thay đổi đảo ngược, tình trạng rất tốt đổi thành rất xấu.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Biến chuyển trời Nam cuộc đảo huyền.

ĐẠO

Đạo: 道 có nhiều nghĩa kể ra sau đây:

Đạo - Tôn giáo

• I. ĐẠO là gì?
•  . . . 1. Giải nghĩa ĐẠO theo Nho giáo.
•  . . . 2. Giải nghĩa ĐẠO theo Lão giáo.
•  . . . 3. Giải nghĩa Đạo theo Phật giáo.
•  . . . 4. Giải nghĩa Đạo theo Cao Đài.
• Tổng kết
• II. TÔN GIÁO là gì?
•  . . . 1. Định nghĩa.
•  . . . 2. Nguồn gốc của các tôn giáo.

Đầu tiên hết, chúng ta giải nghĩa ĐẠO theo lối chiết tự:

Viết chữ Đạo 道 bắt đầu hai phết 丷, tượng trưng Âm Dương, gạch dưới một gạch là chữ Nhứt tượng trưng Âm Dương hiệp nhứt là cơ Sanh hóa, kế bên dưới là chữ Tự自.

Nghĩa là chính mình, tự tri tự giác, tự giải thoát, chớ không ai làm giùm cho mình được, trên và dưới ráp lại thành chữ Thủ 首 nghĩa là đứng đầu, là trên hết,

Là nguồn gốc của Càn Khôn Vũ Trụ và vạn vật, bên hông lại có chữ Tẩu 辶 là chạy, tức là vận chuyển biến hóa.

Vậy trong chữ ĐẠO có hàm ý Âm Dương, động tịnh, động thì sanh hóa, tịnh thì vô hình vô ảnh.

Chúng ta cũng thấy rõ rằng "Nhứt Âm nhứt Dương chi vị Đạo". Âm Dương ấy chính là Lưỡng nghi do Thái Cực biến sanh. Khi Âm Dương hiệp nhứt tức là trở về Thái Cực.

Chu Liêm Khê nói rằng: Vô Cực nhi Thái Cực nghĩa là: "Vô Cực mà Thái Cực" vì Thái Cực ở trong Vô Cực mà ra.

Vô Cực ấy chính là ĐẠO.

Trong Đạo Đức Kinh, Đức Lão Tử giảng giải về Đạo:

Đạo là cái nguyên lý hoàn toàn huyền diệu, không thể bàn được, không thể định danh được, không thể dùng lý trí mà hiểu được. Muốn hiểu Đạo phải dùng Tâm mà thôi.

Vậy, Đạo là cái nguyên lý vô danh, vô hình vô ảnh, nó là nguyên căn của Trời Đất và vạn vật.

Đức Lão Tử mô tả cái đó như sau:

Có một vật do sự hỗn hợp mà thành, nó sanh ra trước Trời Đất, vừa trống không, vừa yên lặng;

Đứng yên một mình mà không biến cải, trôi đi khắp mọi nơi mà không thôi, có thể làm mẹ đẻ của thiên hạ.

Ta không biết tên nó là gì, phải đặt tên cho nó là Đạo và gượng gọi nó là Đại.

Xem thế thì Đạo chỉ là một chữ mà Đức Lão Tử miễn cưỡng phải dùng.

Kỳ thực, cái vật nguyên thủy sanh ra Trời Đất vẫn là một vật không tên;

Hay nói cho đúng, nó chưa có tên, vì nó có trước loài người và nó chưa thành một hình thái nhứt định.

Muốn cho người ta khỏi hiểu lầm, Lão Tử nói thêm:

Cái Đạo mà người ta có thể nói được thì chẳng phải là cái Đạo bất biến, cái tên mà người ta có thể gọi là tên được thì chẳng phải là cái tên bất biến.

Cái không tên là khởi thủy của Trời Đất, cái có tên là mẹ của muôn vật.

Cho nên, thường lúc thì Không (Vô) để cho người ta thấy cái ảo diệu của nó, thường lúc thì Có (Hữu) để cho người ta thấy cái phạm vi giới hạn của nó.

Hai mặt nầy cùng xuất hiện một lượt với nhau, nhưng tên khác nhau, đều gọi là huyền diệu.

Huyền diệu đến mấy từng và là cái cửa đi vào mọi sự huyền diệu.

Sách Châu Dịch Xiển Chơn cũng có giải về chữ Đạo:

Nghĩa là:

Vậy Đạo có trước Trời Đất, chẳng những không tên mà còn vô hình vô ảnh, vô thinh vô xú nữa.

Nói như thế thì Đạo là cái Không. Đức Lão Tử sợ người ta hiểu lầm Đạo là trống rổng, nên Ngài nói thêm:

Đạo dường như Không mà cũng dường như Có, trong cái Không có cái Diệu Hữu là năng lực sanh hóa. Vậy:

Đạo có 3 trạng thái: Di, Hi, Vi hỗn hợp thành một thể:

• Xem mà chẳng thấy gọi là Di,
• Lóng mà chẳng nghe gọi là Hi,
• Bắt mà chẳng nắm được gọi là Vi.

Tóm lại, Đạo là cái vô danh, vô hình, vô sắc, vô thanh, vô xú, dường như có, dường như không.

Ấy là cái lẽ huyền nhiệm định vị Tạo đoan, định vị Trời Đất, hóa sanh vạn vật.

Đạo rất huyền diệu, siêu viễn, cao thâm. Người căn trí thấp không thể hiểu nổi nên cho là huyễn hoặc và chê cười.

• Bậc thượng sĩ nghe Đạo thì siêng năng làm theo.
• Bậc trung sĩ nghe Đạo thì dường như còn, dường như mất, tức là nửa tin nửa ngờ, nửa nhớ nửa quên, khi làm khi bỏ.
• Bậc hạ sĩ nghe Đạo thì cười lớn. Nếu chẳng cười lớn thì không đủ là Đạo.

"Đạo, tiếng Phạn là Marga (Mạt già), có nghĩa là con đường thông tới chỗ đã nhứt định.

Đạo có khi chỉ là một đường, một nẻo, một nơi tụ họp như: thiện đạo, ác đạo, lục đạo,...

Đạo cũng có nghĩa là con đường tôn trọng, đạo lý, tôn giáo, như Phật đạo, Thánh đạo.

Đạo lại có nghĩa là Bồ đề (bodhi), Chánh đẳng Chánh giác, như: đạo tâm, đạo thọ, đạo trường.

Đạo cũng có nghĩa là tôn giáo như: đạo Lão (Lão giáo), đạo Phật (Phật giáo), đạo Nho (Nho giáo).

Cốt yếu, Đạo có 3 thứ:

•  1. Hữu lậu đạo:

  Đạo hữu lậu, do nghiệp lành hoặc nghiệp ác của con người đưa tới cảnh sướng hoặc cảnh khổ.

  Như thân làm lành, miệng nói lành, ý tưởng lành, ba nghiệp lành ấy thông tới cảnh phước lạc của loài người hoặc Thần, Tiên.

  Còn như làm ác, nói ác, tưởng ác, ba nghiệp ác ấy thông tới cảnh độc dữ của Địa ngục, Ngạ quỉ, Súc sanh, hoặc cảnh của người nghèo khổ hoạn nạn.

•  2. Vô lậu đạo:

  Đạo vô lậu, đường giải thoát. Ấy là con đường cao thượng đưa những nhà tu học có tâm giải thoát.

  Như Bát Chánh Đạo, Thinh Văn Đạo, Duyên Giác Đạo, Bồ Tát Đạo. Nhà tu hành nương theo nền Vô lậu đạo để tới Niết Bàn.

•  3. Đạo là thể Niết Bàn:

  Nền Chánh giác, quả Bồ đề, mức cao siêu cùng cực, vượt khỏi các mối chướng ngại, được tự do tự tại như: Đạo nhãn, Đạo tâm, Đạo thọ.

Theo Câu Xá Luận, đạo là con đường đưa đến Niết Bàn.

Đạo vẫn trường tồn, lúc nào cũng có, nên lúc nào mình cũng tu học được, chớ chẳng phải đợi đến lúc Phật ra đời.

Nhưng trong khi Phật hiện ra ở thế, chúng sanh dễ hành đạo đắc quả, vì nhờ có Phật giáo hóa chỉ đường.

Đạo có dễ (dị đạo), có khó (nan đạo). Như ở cõi ta bà thế giới nầy đầy ngũ trược mà tu theo phép Lục Độ Vạn hạnh thì rất khó mà thành đạo, ấy là Đạo khó.

Còn ở tại cõi nầy mà tu phép Tịnh Độ, niệm Phật A-Di-Đà cầu về Cực Lạc thì rất dễ dàng, ấy là Đạo dễ.

Vậy chúng ta nên tinh tấn mà tu trì pháp môn niệm Phật." (Trích Phật học Từ điển của Đoàn Trung Còn)

Vậy, theo Phật giáo, chữ Đạo có ý nghĩa thông thường mà thôi: Đạo là con đường luân hồi, Đạo là tôn giáo, Đạo là con đường tu đưa đến Cực Lạc Thế Giới hay Niết Bàn.

a. Nghĩa thông thường: Đạo là con đường tu, là tôn giáo.

Đức Chí Tôn dạy: "Đạo là gì? Sao gọi là Đạo? Đạo là con đường để cho Thánh, Tiên, Phật đọa trần do theo mà hồi cựu vị.

Đạo là đường của các nhơn phẩm do theo mà lánh khỏi luân hồi. Nếu chẳng phải do theo Đạo thì các bậc ấy đều lạc bước mà mất hết ngôi phẩm.

Đạo nghĩa lý rất sâu xa, nhưng phải hiểu trước bao nhiêu đó, rồi mới học các nghĩa huyền bí khác cho đích xác đặng." (Thánh Ngôn Hiệp Tuyển)

Bài thi của Đức Chí Tôn về chữ Đạo: (29-3-1933)

Như vậy, nghĩa thông thường của Đạo là con đường tu, con đường giải thoát, là tôn giáo. Thí dụ: Đạo Cao Đài.

b. Nghĩa triết lý: Đức Chí Tôn dạy như sau:

• Như kẻ bên Phật giáo hay tặng Nhiên Đăng là Chưởng giáo, Nhiên Đăng vốn sanh ra đời Hiên Viên Huỳnh Đế.
• Người gọi Quan Âm là Nữ Phật Tông, mà Quan Âm vốn là Từ Hàng Đạo Nhơn biến thân, Từ Hàng lại sanh ra lúc Phong Thần, đời nhà Thương.
• Người gọi Thích Ca Mâu Ni là Phật Tổ, Thích Ca vốn sanh ra đời nhà Châu.
• Người gọi Lão Tử là Tiên Tổ Giáo, thì Lão Tử cũng sanh ra đời nhà Châu.
• Người gọi Jésus Christ là Thánh Đạo Chưởng giáo, thì Jésus lại sanh ra nhằm đời nhà Hớn.

Thầy hỏi vậy chớ ai sanh ra các Đấng ấy?

Khi Hư Vô sanh có một Thầy. Còn mấy Đấng kể đó ai sanh? Ấy là ĐẠO. Các con nên biết.

Nếu không Thầy thì không có chi trong Càn Khôn Thế Giới nầy, mà nếu không có Hư Vô chi Khí thì không có Thầy."

Bài Thánh ngôn trên cho chúng ta hiểu rằng ĐẠO là Hư Vô chi Khí. Khí Hư Vô là chất khí nguyên thủy biến hoá sanh ra Thái Cực, là ngôi của Đức Chí Tôn Thượng Đế.

Thái Cực biến hóa sanh ra Lưỡng nghi: Dương quang và Âm quang. Âm Dương ấy mới phối hợp sanh hóa ra Càn Khôn Vũ Trụ và vạn vật.

Đạo là Hư Vô chi Khí, mà Hư Vô chi Khí sanh Thái Cực, mà Thái Cực cũng là Vô Cực (Vô Cực nhi Thái Cực).

Vậy, chúng ta có thể xem Đạo, Khí Hư Vô, Vô Cực, Thái Cực đều đồng một thể, và đó là nguồn cội của tất cả những cái vô hình và hữu hình trong Càn Khôn Vũ Trụ.

Đạo rất huyền bí cao siêu, trước khi chưa có Trời Đất thì đã có Đạo. Tuy dùng nhiều danh từ khác nhau;

Nhưng tựu chung đều chỉ có một, ấy là cái nguồn cội của Càn Khôn Vũ Trụ và vạn vật.

Cái nguồn cội ấy khi còn bất động thì gọi là Đạo (Hư Vô chi Khí, Vô Cực), khi đã động để sanh hóa thì gọi là Thái Cực hay Ngọc Hoàng Thượng Đế.

Đấng ấy là Đấng duy nhứt, tuyệt đối, được các tôn giáo gọi bằng nhiều từ ngữ khác nhau, nhưng chung qui chỉ có một Đấng mà thôi.

Đạo là chơn lý tuyệt đối.

Bổn tánh của Đạo là hư không:

• Lặng lẽ, xem chẳng thấy,
• Lóng chẳng nghe, rờ chẳng đụng,
• Không lớn không nhỏ,
• Không trước không sau,
• Không thể đem ra so sánh,
• Cũng không thể dùng lời nói mà diễn tả cho hết được vì ngôn ngữ thì có giới hạn mà Đạo thì vô cùng.

Đạo là nguyên lý tuyệt đối tột cùng, là nguồn gốc của Càn Khôn Vũ Trụ và vạn vật, nên Đạo lưu hành khắp vũ trụ, tàng ẩn trong vạn vật.

Bất cứ vật nào cũng có một phần linh diệu bên trong (đó là Đạo) để điều hòa trưởng dưởng nó.

Đạo là tinh thần của Trời Đất và vạn vật. Trời Đất và vạn vật là bản thể của Đạo.

Đạo bền vững mãi mãi, không bao giờ hư hoại. Vạn vật không thể xa Đạo. Hễ còn Đạo thì sống, mất Đạo thì chết.

Đạo vốn vô hình, nên muốn trình bày cái Đạo tất phải mượn hữu hình. Đó là cái thể và cái dụng của Đạo.

• Cái thể của Đạo là những hình thể do Đạo sản xuất. Tôn giáo là cái cửa, muốn biết Đạo thì phải đi vào cái cửa ấy.
• Cái dụng của Đạo là phá mê khải ngộ, đem ánh sáng chơn lý rọi vào cái vô minh, bảo tồn con người trở về với Đạo.

Tôn là một học phái. Chữ nầy đúng ra đọc Tông, nhưng vì kỵ húy vua Minh Mạng (Miên Tông) nhà Nguyễn nên đọc trại là Tôn, lâu dần thành quen. Giáo là dạy.

Tôn giáo là một học thuyết dạy con người tín ngưỡng tu hành. Nếu ai thực hiện đúng theo lời dạy của tôn giáo thì:

• Khi người đó còn sống, họ có đời sống tâm linh an lạc hạnh phúc, tâm trí trở nên sáng suốt, biết rõ quá khứ vị lai và những điều huyền diệu của Trời Đất.

• Còn khi người đó chết, linh hồn trở về cõi thiêng liêng được Đấng Thượng Đế ban cho phẩm vị Thần, Thánh, Tiên, Phật tương xứng, và đời đời hưởng cực lạc nơi cõi Thiêng Liêng Hằng Sống.

Trên thế gian có nhiều tôn giáo khác nhau do nhiều vị Giáo chủ khác nhau lập ra trong nhiều thời kỳ khác nhau, tại những địa phương khác nhau.

Các tôn giáo tuy hình thức khác nhau như vậy, nhưng đều là cái thể của Đạo.

Nói khác đi, tôn giáo là cái cửa đi vào tòa nhà Đạo, hay tôn giáo là con đường dẫn đến mức cuối cùng là Đạo, là chơn lý tuyệt đối hằng hữu.

Xét như thế, tất cả tôn giáo đều có chung một nguồn gốc là Đạo.

Nhưng tôn giáo không phải là Đạo, tất nhiên tôn giáo không phải là chơn lý tuyệt đối, mà chỉ là những phương tiện để đạt đến chơn lý tuyệt đối ấy.

Mỗi tôn giáo chỉ diễn tả được một khía cạnh, một màu sắc của chơn lý, nên chỉ nói lên được một phần nào của chơn lý mà thôi.

Không một tôn giáo nào diễn đạt trọn cả chơn lý, vì chơn lý đó là Đạo, là Thượng Đế;

Là nguyên lý tuyệt đối, tuyệt diệu tuyệt huyền; không thễ diễn tả hết bằng ngôn ngữ và cũng không thễ nghĩ bàn.

Vả lại, tôn giáo mở ra là để giáo hóa nhơn sanh nên phải tùy thuộc vào trình độ tiến hóa của nhơn sanh, nên tôn giáo cũng phải có giới hạn.

Các Đấng Giáo chủ như: Đức Phật Thích Ca, Đức Lão Tử, Đức Jésus Christ, vv...

Và tất cả những Giáo chủ khác đều là những Đấng thiêng liêng lãnh lịnh Đấng Thượng Đế giáng trần;

Có sứ mạng giáo hóa một sắc dân ở một địa phương, rao giảng điều lành, khuyến dân hành thiện, thể hiện những màu sắc tốt đẹp khác nhau của chơn lý;

Hầu tùy duyên trợ lành, tùy phương tiện và trình độ mà hướng dẫn nhơn sanh phấn đấu vươn lên đến sự giác ngộ sáng suốt.

Vì nhơn loại có nhiều chủng tộc khác nhau, ở nhiều địa phương khác nhau, có trình độ tiến hóa khác nhau;

Nên Thượng Đế phải lập ra nhiều tôn giáo khác nhau để thích hợp với từng hoàn cảnh mà giáo hóa và độ rỗi nhơn sanh.

Nhưng người đời còn quá vô minh, mê chấp, nên người ở tôn giáo nầy bài xích tôn giáo kia, tự cho tôn giáo mình là chơn chánh, tôn giáo khác là tà mị;

Gây mối hiềm khích rẽ chia, đưa đến nhiều cuộc chiến tranh tôn giáo tàn khốc, được phủ một lớp sơn tốt đẹp là Thánh chiến;

Giết hại biết bao nhiêu người trong tham vọng của những vị lãnh đạo mù quáng.

Ngày nay, nhơn loại ở vào thời kỳ cuối cùng của Hạ nguơn Tam Chuyển, gọi là đời Mạt kiếp, sắp bước qua Thượng nguơn Tứ Chuyển, gọi là Thượng nguơn Thánh đức;

Đấng Thượng Đế mở lòng Đại từ bi khai sáng Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ gọi tắt là Đạo Cao Đài;

Để tha thiết kêu gọi toàn thể nhơn loại một lần cuối cùng trước khi đến đại nạn Tận Thế, mở Hội Long Hoa.

•  Thứ nhứt, nhơn loại dù khác chủng tộc, nhưng đều có chung một gốc sanh ra là Thượng Đế, Đấng Cha lành thiêng liêng của toàn thể chúng sanh.

  Nhơn loại cần nhìn nhau là anh em một nhà, thương yêu giúp đỡ nhau, người khôn dẫn đường kẻ dại, kẻ giàu giúp đỡ kẻ nghèo, kẻ mạnh bảo vệ người yếu...

•  Thứ nhì, nhơn loại dù khác tín ngưỡng tôn giáo, nhưng đều có chung một nguồn gốc là Đạo;

  Và đều có chung một mục đích là tiến hóa trên con đường cao thượng đạo đức tốt đẹp;

  Nên phải hòa đồng cùng nhau, xem nhau là đồng tâm đồng chí, giúp đỡ nhau để cùng tiến hóa.

Đạo cả

Đạo cả là nền Đạo lớn, tức là Đại Đạo hay Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ.

Kinh Cầu Bà Con Thân Bằng Cố Hữu Đã Qui Liễu:

Đạo cao nhứt xích, ma cao nhứt trượng

Nghĩa là:

(Ở đây, xích và trượng là đồ dùng để đo bề dài của người Tàu thời xưa, 1 xích bằng khoảng 2 tấc tây)

Hai câu trên ý nói: Người tu hành sẽ bị ma khảo dữ dội lắm, chớ không phải Quỉ Ma có tài phép cao hơn Tiên Phật.

Nếu tinh thần của người tu không đủ vững chắc, tâm tu không đủ trung kiên, thì khi bị ma khảo sẽ bị ngã nhào;

Còn nếu vượt qua được tức là thắng được các cuộc khảo duợt cám dỗ của quỉ ma thì quỉ ma mới chịu phục tùng và người tu đắc đạo đạt phẩm vị cao trọng.

Ma quỉ là giám khảo của người tu vì Đức Chí Tôn đã cho chúng nó cái quyền khảo duợt ấy, và đó cũng là việc cần thiết để đánh giá trị tinh thần và tâm đức của người tu.

Đạo dâu

Đạo dâu là bổn phận làm một đứa con dâu trong gia đình.

Kinh Sám Hối:

Đạo Đời

Đời và Đạo là 2 mặt thể hiện khác nhau của con người:

•  Người Đạo:

  Thì cho rằng tiền tài, danh vọng, vật chất là phù du, giả tạm, là huyễn, xác thân của con người cũng là giả tạm, gây ra nhiều phiền não và đau khổ.

  Nên lo tu hành để linh hồn giải thoát khỏi biển khổ luân hồi, để linh hồn tiến hóa lên cảnh Cực Lạc Niết Bàn, hưởng đặng hạnh phúc đời đời.

•  Người đời:

  Thì cho rằng linh hồn là mơ hồ huyễn hoặc, viễn vông, không thực tế.

  Nên chỉ lo cho cuộc sống thấy rõ trước mắt, với tiền bạc, địa vị, tước quyền, ăn sung mặc sướng, thâu đoạt danh lợi càng nhiều càng thích.

Đạo thì lo về tinh thần, Đời thì lo về vật chất. Không nên phế Đời mà chỉ biết Đạo, không nên phế Đạo mà chỉ biết Đời.

Đời Đạo phải nương nhau và bổ sung nhau, có thể làm thành hai giai đoạn sống của con người.

Khi nào Đời biết trọng Đạo, Đạo dìu Đời thì đời thái bình, dân chúng hạnh phúc.

Khi nào Đời khinh thường Đạo, tìm cách tiêu diệt Đạo thì đời ấy loạn lạc, luân lý suy đồi, trộm cướp nổi lên khắp nơi, dân chúng lầm than khổ sở.

Đức Chí Tôn có dạy rằng: "Đời cũng thế, Đạo cũng thế, chẳng Đạo chẳng nên Đời, Đời Đạo chẳng trọn, lấy Đạo trau Đời, mượn Đời giồi Đạo.

Đạo nên Đời rạng, giũ áo phồn hoa, nương bóng khổ trăm năm mãn cuộc, tự thanh cao, nếm mùi tự toại, dưỡng chí thanh nhàn, thì có chi hơn.

Vậy là mầu, vậy là trí !" (Thánh Ngôn Hiệp Tuyển)

Hai bài thi sau đây: Đạo và Đời.

Đạo Đức

Đạo Đức là cái khuôn mẫu để con người phải nương theo đó mà sửa mình, rèn tâm luyện tánh, đặng mở mang trí não cho được sáng suốt, đạt đến chỗ trí huệ.

Con người mà xa lìa Đạo Đức thì chẳng khác chi kẻ mù, biết đường nào hay hướng nào mà đi cho tới nơi tới chốn.

Con người cần phải biết rõ con đường đạo đức, lo tu tâm luyện tánh mà trở lại bổn nguyên, dùng cái Đức sáng (Minh đức) mà sửa mình nên thiện mỹ, thì nhứt định sẽ thoát khỏi luân hồi, linh hồn siêu thăng lên miền Bồng đảo.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Thế không đạo đức thế không thành.

Theo Đạo Đức Kinh của Đức Lão Tử:

Cái gốc sinh ra vạn vật là ĐẠO, nhưng đến làm vật nào cho ra vật nấy và có thể tồn tại trong vũ trụ thì không phải ĐẠO mà lại là ĐỨC. (Xem chữ: Đạo Đức Kinh)

Theo Đức Lão Tử, cái nguyên lý tự nhiên là Đạo, được vào lòng người rồi gọi là Đức.

Theo nghĩa thông thường, Đạo Đức là lý pháp người ta noi theo để cư xử với đời thế nào cho trên hợp với lẽ Trời, dưới hợp cùng luân lý.

Người có đạo đức bao giờ cũng biết thận trọng: Đối nội không làm việc gì tổn thương đến nhân cách mình, dù cho là việc âm thầm không ai hay biết;

Đối ngoại cũng không bao giờ làm việc phi nghĩa và tổn nhơn hại vật, mặc dù việc ấy có lợi cho mình.

Người không đạo đức, không cần phải quấy, phàm việc gì có lợi cho mình thì cứ mạnh dạn làm, mặc dù việc ấy có hại cho ai.

Vì vậy, họ tính đủ trăm mưu ngàn kế quyết làm sao cho nên việc, hầu thỏa mãn những bản năng đê tiện của họ.

Người không đạo đức thì không có tín ngưỡng và tư tưởng thanh cao. Họ chỉ sống với sự lôi cuốn của thị hiếu và dục vọng, không cần biết nghĩa vụ đối với nhơn quần xã hội.

Người không đạo đức chẳng thế nào bền chịu cảnh nghèo túng, họ dám làm liều, miễn sao cho có tiền xây dụng.

Cho nên trong một xã hội mà đa số người không đạo đức, thường xảy ra những thảm kịch giết người đoạt của, hoặc lừa đảo lẫn nhau, tưởng không phải là việc lạ.

Trái lại, người có đạo đức thì vui chịu với số phận, gặp cảnh nào cũng yên ổn thảnh thơi, thì đâu đến nỗi bị ngoại vật lôi cuốn vào vòng tội lỗi.

Nhưng đạo đức cần phải đi đôi với tài năng, một người có đạo đức mà thiếu tài năng thì chưa đủ tư cách giúp đời và giúp Đạo.

Một người có tài năng mà thiếu đạo đức, chỉ lo sống ích kỷ và làm hại cho nhơn quần xã hội thôi.

Một người khả dĩ được hoàn toàn là khi nào kiêm cả tài đức. Có đức để làm tròn nghĩa vụ, có tài để làm tròn nhiệm vụ.

Còn như chịu kém một phần, thà kém tài hơn kém đức.

Câu: "Đức thắng tài vi quân tử, tài thắng đức vi tiểu nhân" thật là chí lý.

Đạo đức làm nền tảng tinh thần xã hội. Thiếu đạo đức, xã hội sẽ lâm vào cảnh cuồng loạn.

Đức Chí Tôn đã dạy:

"Những sự phàm tục đều là mưu kế của tà mị yêu quái, cốt để ngăn cản bước đường Thánh đạo của các con.

Thầy đã nói: Thầy thả một lũ hổ lang ở lộn cùng các con, nó hằng thừa dịp cắn xé các con. Nhưng Thầy đã cho các con mặc một bộ thiết giáp chúng nó chẳng hề thấy đặng là đạo đức của các con.

Thầy lại khuyên các con gìn giữ bộ thiết giáp ấy hoài cho đến ngày hội hiệp cùng Thầy.

Ấy vậy, đạo đức rất hữu ích cho các con như thiết giáp hữu ích cho thân. Nếu các con bỏ thiết giáp thì thân các con ra trần lỗ, còn bỏ đạo thì các con ở dưới phép tà quyền." (Thánh Ngôn Hiệp Tuyển)

Nhờ đạo đức, chúng ta chế phục thất tình lục dục. Chế phục được tình dục tức khỏi lo vướng phải lưới rập của tà mị bủa giăng, tức là tránh khỏi những điều cám dỗ.

Đạo đức là nguồn cội của sự sáng. Nhờ đạo đức, thần trí được quang minh thông huệ. Thần trí minh huệ thì biết phán đoán giả chơn và thấu đáo một phần lẽ huyền vi của Tạo hóa.

Lòng đạo đức vốn làm nòng cốt cho Thần Thánh, vì một tư tưởng hay hành vi đạo đức luôn luôn được Thần Thánh chứng giám và hộ trì.

Lòng vô đạo đức tức có nét vạy tà, mà tâm tánh vạy tà là chỗ cho tà thần xâm nhập để giục quấy thêm lên.

Đạo đức là chiếc thang tấn hóa đưa lần chúng ta lên tột phẩm vị thiêng liêng.

Bước đặng một nấc tức đặng một phần cao, bước lên tột nấc thang tức là đến cõi hoàn toàn chí thiện, tức đến cõi Thượng Đế vậy.

"Đạo Đức phải đi cặp nhau. Đạo là dương, Đức là âm. Âm Dương phải tương cảm tương ứng, điều hoà mới thành đặng.

Con người phải biết đường Thiên lý, lo tu hành quày bước trở lại bổn nguyên, nương pháp đạo mà luyện tánh tu tâm, dùng đức cả sửa mình nên hạnh tốt.

Người phải có Đạo nhưng phải làm cho Đạo rộng lớn thêm ra, chớ Đạo không thế làm cho người rộng lớn đặng. (Nhơn năng hoằng Đạo, Đạo bất hoằng nhơn).

Đạo đức là cái khuôn mẫu để cho loài người phải nương đó mà sửa mình, đặng mở trí hóa thông minh sáng suốt hoàn toàn cho đến chí thiện chí mỹ.

Chớ con người mà bỏ xa đạo đức đi rồi, nào khác chi kẻ bị quáng làn, cặp nhãn mờ tối, có biết đường nào mà đi cho khỏi sa hầm sa hố.

Đạo Đức Học Đường & Trường Lê Văn Trung

Học đường là nhà dạy học hay trường học.

Đạo Đức Học Đường là một ngôi trường Trung Tiểu Học do Hội Thánh lập ra, cất trong Nội Ô Tòa Thánh Tây Ninh, để dạy văn hóa và đạo đức cho các con em trong Đạo.

Trường Lê Văn Trung cũng là một ngôi trường Trung Tiểu Học, do Quân Đội Cao Đài xây dựng, đặt dưới sự quản trị của Học Viện Cửu Trùng Đài Tòa Thánh;

Lấy thế danh của Đức Quyền Giáo Tông đặt tên cho ngôi trường để tưởng nhớ công nghiệp vĩ đại trong thời kỳ Khai Đạo, và đức tánh chăm lo mở mang văn hóa của Ngài.

Trường Lê Văn Trung nằm giữa khoảng Cửa số 7 ngoạ i ô và ngã tư Ao Hồ, Châu Thành Thánh Địa Tòa Thánh Tây Ninh.

Đạo Đức Học Đường (Đạo Đức Học Đường) được Hội Thánh thành lập rất sớm;

Do Ngài Đầu Sư Thượng Trung Nhựt (Lê Văn Trung) vào năm 1928 (Mậu Thìn), tại phần đất kế bên Đông Lang Tòa Thánh (tại Sở Bông Huệ ngày nay).

Lúc đó Đạo còn rất nghèo, Tòa Thánh cất tạm bằng cây ván;

Nên Đạo Đức Học Đường lúc đó cũng chỉ cất bằng mái tranh vách đất, bàn ghế thô sơ, học trò không có tập giấy để viết, phải viết trên lá buông.

Các học sinh là những con em trong nhà Đạo mới qui tụ về Tòa Thánh làm công quả.

Các thầy giáo đều là những người làm công quả, có trình độ học vấn Văn bằng Tiểu học và Thành Chung, được Hội Thánh bổ nhiệm làm Giáo viên.

Ông Đốc phủ Nguyễn Hữu Đắc làm Giám Đốc đầu tiên.

Đạo Đức Học Đường thật sự là một Nghĩa thục của Đạo Cao Đài;

Giáo viên ăn cơm Đạo dạy công quả, học sinh không đóng học phí, những học sinh mà gia đình quá nghèo được Hội Thánh cho ăn cơm nơi Trai Đường của Hội Thánh.

Niên học đầu tiên 1928-1929, Đạo Đức Học Đường chỉ có 3 lớp: 2 lớp Đồng Ấu (Cours enfantin) và 1 lớp Dự Bị (Cours préparatoire) tức là lớp 1 và lớp 2 ngày nay, dạy theo chương trình Pháp.

Cuối niên học nầy, Ngài Đầu Sư Thượng Trung Nhựt đến dự Lễ Phát thưởng cho học sinh, vào ngày 18-8-1929 (âl 14-7-Kỷ Tỵ).

Ngài có đọc một bài diễn văn, trong đó, phần đầu nói chung về tình hình Đạo sự trong năm, phần cuối Ngài mới đề cập đến Lễ Phát thưởng và các học sinh, xin trích ra:

Cơ Sở Đạo Đức Học Đường sau đó được dời đến phần đất mà ngày nay là Bệnh Viện Y Học Dân Tộc trong Nội Ô, góc đường Phạm Hộ Pháp và Oai Linh Tiên.

Trường được xây cất rộng rãi hơn, gồm hai dãy hai bên và một văn phòng ở giữa, bằng mái tranh vách đất;

Cột bằng cây rừng, số học sinh cũng tăng lên nhiều hơn vì số gia đình Đạo qui tụ về Thánh Địa lập nghiệp cũng đông hơn.

Năm 1931 (Tân Mùi), Đạo Đức Học Đường có được 8 lớp học, gồm: 6 lớp học sinh nam, 1 lớp học sinh nữ, 1 lớp dạy trẻ em người Miên.

Lớp cao nhất là lớp Trung Đẳng (Cours Moyen). Tổng số học sinh nam nữ là 247 học sinh.

Qua năm 1932 (Nhâm Thân), Đạo Đức Học Đường phát triển thêm 3 lớp: 1 lớp Cao Đẳng (Cours Supérieur) và 2 lớp Đồng Ấu;

Nên trường có tất cả 11 lớp với tổng số học sinh là 417, chia ra: 312 nam học sinh và 105 nữ học sinh.

Kỳ thi Tiểu Học năm nay, Đạo Đức Học Đường đưa 26 học sinh lớp Cao Đẳng đi thi, tất cả đều thi đậu;

Chiếm tỷ lệ 100 %, trong đó có 21 học sinh đậu Mention de Français.

Kết quả vẻ vang nầy có được là do sự chăm nom dạy dỗ học sinh của các thầy giáo và sự chịu khó và siêng năng học tập của các học sinh.

Trong số học sinh Đạo Đức Học Đường, Hội Thánh có nuôi 94 học sinh nam nữ là con mồ côi, vừa đi học vừa làm đồng nhi.

Từ năm 1933 đến năm 1941, Đạo Đức Học Đường liên tục phát triển, nhưng vẫn chỉ dạy bậc Tiểu Học, số học sinh và số phòng học mỗi năm mỗi tăng.

Giám Đốc Đạo Đức Học Đường đầu tiên là ông Nguyễn Hữu Đắc. Sau khi Đức Quyền Giáo Tông qui Thiên (ngày 19-11-1934), ông Đắc trở về Sài Gòn;

Sau đó ông ... ... Huờn được Hội Thánh bổ làm Giám Đốc, và vị Giám Đốc thứ 3 là ông Nguyễn Văn Hợi (sau nầy đắc phong Tiếp Dẫn Đạo Nhơn Hiệp Thiên Đài).

Các Giáo viên Đạo Đức Học Đường gồm có:

• Ông Lê văn Chương (thường gọi là thầy giáo Văn),
• Ông Phạm Ngọc Trấn,
• Ông Nguyễn Văn Kiết (sau đắc phong Chưởng Ấn Hiệp Thiên Đài),
• Ông Phan Hữu Phước (sau đắc phong Thừa Sử),
• Ông Nguyễn Công Cảnh (sau đắc phong Phối Sư Thượng Cảnh Thanh),
• Ông Ba Chắc,...

Năm Tân Tỵ (1941), Đức Phạm Hộ Pháp và 5 vị Chức sắc cao cấp khác của Hội Thánh bị nhà cầm quyền Pháp bắt giam và lưu đày ở đảo Madagascar, Phi Châu, Tòa Thánh Tây Ninh bị quân đội Pháp chiếm đóng.

Họ đóng cửa các cơ quan của Đạo và đuổi các Chức sắc và công quả không cho ở trong Nội Ô nữa, nên Đạo Đức Học Đường cũng bị đóng cửa, học sinh bị giải tán.

Đến ngày 30-8-1946, Chánh quyền Pháp trả tự do cho Đức Phạm Hộ Pháp và các Chức sắc, rồi đưa về Tòa Thánh Tây Ninh.

Tòa Thánh và các cơ quan của Đạo được Chánh quyền Pháp giao trả, Hội Thánh được tái lập.

Cơ sở vật chất của Đạo Đức Học Đường qua nhiều năm bỏ phế nên hư hỏng hoàn toàn;

Nên Hội Thánh tái lập Đạo Đức Học Đường trên phần đất mới nơi đường Cao Thượng Phẩm, gần Cửa số 6 Nội Ô.

Trường vẫn được cất bằng mái tranh vách đất, được các công quả gấp rút xây dựng cho kịp khai giảng niên học 1946-1947.

Cơ sở trường mới được xây dựng gồm có: 8 dãy nhà tranh vách đất, 1 dãy lợp ngói, 1 ngôi nhà ở chính giữa làm văn phòng.

Hội Thánh cử Lễ Sanh Ngọc Hài Thanh (Lê Phú Hài) và Lễ Sanh Thượng Cảnh Thanh (Nguyễn Công Cảnh) ở Học Viện, lập Ban Quản Trị phụ trách Đạo Đức Học Đường.

Hội Thánh cử ông Nguyễn Hữu Lương làm Hiệu Trưởng.

Phụ tá có hai ông: Trần Hữu Khuôn làm Giám Đốc, Hạ Chí Khiêm làm Phó Giám Đốc.

Các Giáo viên gồm các vị:

• Nguyễn Văn Đáng,
• Huỳnh Văn Tiểng,
• Huỳnh Văn Lòng,
• Lê Văn Vang,
• Nguyễn Phùng Hưng,
• Nguyễn Phước Thanh,
• Nguyễn Văn Xem,
• Hà Văn Kiêu,
• Trần Nhơn Tâm,
• Lê Văn Vinh,
• Nguyễn Văn Thơ,
• Hoàng Châu,
• Huỳnh Văn Danh,
• Lê Kim Tấn,
• Nguyễn Văn Nhiều,
• Thầy Nho Võ Văn Hợi (Võ Thiện Tâm),...

Các Cô:

• Hồ Kim Quang,
• Huỳnh thị Long Vân Phi,
• Trương Bửu Châu,
• Trương Từ Tâm,
• Nguyễn Thị Trụ,
• Lê Kim Huê,
• Phùng Kim Lan,
• Hà Huệ Tươi,
• Nguyễn Thị Hân,
• Cô Phụng,
• Cô Xuân Ba,
• Cô Khoe,
• Cô Thuấn, vv... (còn nhiều Giáo viên khác nữa mà không nhớ hết)

Chương trình dạy học là theo Chương trình dạy tiếng Việt của Bộ Quốc Gia Giáo Dục.

Trường khởi đầu mở các lớp Tiểu học gồm các cấp lớp:

• Đồng Ấu (lớp 1),
• Dự Bị (lớp 2),
• Sơ Đẳng (lớp 3),
• Trung Đẳng (lớp 4),
• Cao Đẳng (lớp 5),

Và sau đó mở tiếp lên Trung học.

Các lớp Trung học thì còn dạy theo Chương trình Pháp, gồm 4 lớp:

• Première année,
• Deuxième année,
• Troisième année,
• Quatrième année.

Học sinh lớp nầy đi thi bằng Thành Chung (Diplôme d"Études primaires supérieures, dịch là Bằng Cao Đẳng Tiểu Học).

Nhân dịp Lễ Bãi trường niên khóa đầu tiên tái lập nầy, ngày 30-9-1947 (âl 16-8-Đinh Hợi);

Đức Phạm Hộ Pháp đến dự lễ và ban Huấn Dụ cho Ban Giám Đốc và các Giáo viên nam nữ, xin chép ra sau đây: (trích Thuyết Ðạo của Ðức Phạm Hộ Pháp, Q.1 trang 73)

"Mời mấy vị Giáo viên và ân nhân của Đạo Đức Học Đường vào trước mặt Bần đạo.

Lời Tiên Nho chúng ta đã nói: Gia bần tri hiếu tử, quốc loạn thức trung thần.

Hoàn cảnh khó khăn làm cho Bần đạo khó định tâm, cảm xúc vô hạn, thấy tinh thần mấy em đối với đoàn hậu tấn, tức là tương lai vận mạng nước nhà.

Đạo ngày sau cũng nhờ đám nầy. Cả thảy thống khổ của mấy em, Đức Chí Tôn và Hội Thánh đều nhận thấy cả yếu lý.

Hại thay ! Gặp buổi loạn lạc, khuôn khổ phong hóa nước nhà bị tiêu hủy, đời xu hướng theo vật hình, bỏ rơi đạo đức...

Hễ tranh đấu tức nhiên còn trường tiêu diệt. Có cơ quan tiêu diệt tức là có cơ quan bảo tồn, chẳng phải mình ta là đủ.

Chí Tôn mở trường dạy con cái của Ngài là lo làm sao bảo tồn sanh mạng cho nhơn loại, chẳng phải kiếp nầy mà đời đời kiếp kiếp. Phận sự tối trọng, Ngài giao cho Đạo.

Chúng ta chỉ mới vẽ một nét đầu mà thôi, kết quả không phải trong buổi nầy mà trong tương lai đoàn hậu tấn.

Mấy em nhận định được điều ấy, chẳng kể vì danh vị, chẳng kể hoàn cảnh khó nhọc, chẳng nài đói khó khổ não, chẳng tủi hờn;

Cái cảnh mấy em chịu đói rách với Đạo, tạo đầu óc cho mấy em nhỏ, thì không ân nào trọng hơn nữa.

Đài Tần đảnh Hớn từ thượng cổ tới giờ còn ghi, đó là cơ quan hữu hình, cả khối tinh thần chúng nó do mấy em tạo sẽ trường cửu, không có năng lực nào đối phó đặng.

Mấy em như là Kiến trúc viên, vẽ từ nét, coi từ điều, quan sát tất cả mọi hay dở mà sửa đổi cho tận thiện tận mỹ;

Cái thành trì Chí Tôn giao cho mấy em kiến trúc đó, sẽ tạo lập thành quách tương lai mà chớ.

Bần đạo cám ơn và tin cậy mấy em."

Trong lúc đó, do nạn chiến tranh lan tràn khắp nơi, số gia đình của các tín đồ tản cư về Thánh Địa càng lúc càng đông.

Ban Giám Đốc Đạo Đức Học Đường xin phép Hội Thánh cho mở thêm các chi nhánh trong khắp các Phận Đạo;

Nơi dân cư đông đúc, để dạy các học sinh nhỏ thuộc bậc Sơ đẳng, gồm các cấp lớp: lớp Đồng Ấu, lớp Dự Bị, và lớp Sơ Đẳng.

Khi học hết Sơ Đẳng rồi thì học sinh phải vào Đạo Đức Học Đường trong Nội Ô để học lớp Trung Đẳng và Cao Đẳng, để đi thi lấy bằng Tiểu Học.

Tính ra, Đạo Đức Học Đường lúc đó, kể cả các chi nhánh nơi các Phận Đạo có tổng số hằng trăm lớp bậc Tiểu Học.

Đầu niên học 1952-1953, Ban Trung Học của Đạo Đức Học Đường được sáp nhập với Trường Phổ Thông;

Và Trường Phổ Thông nầy được Hội Thánh cải danh là Trường Trung Tiểu Học Lê Văn Trung. (Xem phần 2, phía sau: Trường Lê Văn Trung)

Đạo Đức Học Đường vẫn tiếp tục hoạt động liên tục, đào tạo các học sinh là con em nhà Đạo trong bậc Tiểu Học.

Khi lên bậc Trung Học thì các học sinh được chuyển ra trường Lê Văn Trung học tiếp cho đến hết bậc Trung Học.

Năm 1957, Đạo Đức Học Đường tạm dời ra phần đất Cơ Thánh Vệ cũ, gần Chợ Thương Binh ở ngoại ô Tòa Thánh.

Ông Nguyễn Văn Công làm Giám Học Đạo Đức Học Đường từ năm 1957 đến năm 1963.

Mãi đến năm 1963, Đạo Đức Học Đường mới được dời về vị trí cũ trong Nội Ô Tòa Thánh.

Lúc đó cơ sở cũ gần như hư hỏng hoàn toàn nên Ban Giám Đốc nhà trường phải lo kiến thiết lại.

Nhờ sự quan tâm giúp đỡ của Ông Phối Sư Thượng Cảnh Thanh, Thượng Thống Học Viện (Ông Cảnh nguyên là giáo viên Đạo Đức Học Đường thuở đầu tiên).

Ông vận động các nhà hảo tâm giúp tiền bạc và vật liệu xây dựng được một Văn phòng;

6 dãy nhà gồm 30 phòng học, xây vách tường, mái lợp ngói hay lợp tôn, có bàn ghế học sinh và bảng đen đầy đủ.

Ông Nguyễn Hữu Lương trở lại làm Hiệu Trưởng từ năm 1964 đến năm 1968.

Lúc bấy giờ, Đạo Đức Học Đường phát triển lên bậc Trung Học đệ nhứt cấp và đệ nhị cấp.

Năm 1967, ông Hạ Chí Khiêm đang làm Phó Giám Đốc trường Lê Văn Trung, được Hội Thánh rút về Đạo Đức Học Đường làm Phụ Tá Hiệu Trưởng;

Tiếp tay với ông Hiệu Trưởng Nguyễn Hữu Lương điều hành nhà trường.

Sau đó, Ban Giám Đốc vận động với Ban Bảo Trợ nhà trường xây cất 10 phòng học có lầu đúc bằng vật liệu kiên cố.

Từ năm 1969 đến năm 1978, ông Hạ Chí Khiêm lên làm Hiệu Trưởng thay thế ông Nguyễn Hữu Lương.

Đến cuối tháng 4 năm 1978, các cơ quan của Đạo Cao Đài trong Nội Ô Tòa Thánh Tây Ninh đều bị giải thể;

Hai ngôi trường của Đạo là Đạo Đức Học Đường và Lê Văn Trung được giao cho nhà nước quản lý.

Đạo Đức Học Đường được Sở Giáo Dục tỉnh Tây Ninh phân thành hai trường:

Một trường dạy học sinh cấp 3 được đặt tên là trường Phổ Thông Trung Học Lý Tự Trọng và một trường dạy học sinh cấp 1 và 2 đặt tên là trường Mạc Đỉnh Chi.

Hai câu liễn đặt tại cổng Đạo Đức Học Đường thuở ban sơ của trường:

Nghĩa là:

Tiền thân của trường Lê Văn Trung là trường Phổ Thông do Thiếu Tướng Trình Minh Thế và Thiếu Tá Nguyễn Văn Ngọ của Quân Đội Cao Đài;

Lấy khu đất làm trại cưa công nghiệp của quân đội nơi vườn Mít, xây dựng lên vào năm 1950 đặt tên là trường Phổ Thông, chủ yếu là để dạy các con em trong quân đội.

Ngôi trường nầy tọa lạc tại đường Hoàng Tòng Hướng, ở khoảng giữa từ Cửa số 7 Ngoại ô đến ngã tư Ao Hồ, thuộc Ấp Hiệp An, xã Hiệp Ninh, Quận Châu Thành, Tây Ninh.

Việc xây dựng còn đơn sơ, chỉ mái tranh vách đất. Ông Thiếu Tá Nguyễn Văn Ngọ làm Quản lý.

Niên học 1952-1953, Ban Trung Học của Đạo Đức Học Đường được sáp nhập vào Trường Phổ Thông;

Và cải danh trường nầy là Trường Trung Tiểu Học Lê Văn Trung, đặt dưới sự quản lý của Học Viện Cửu Trùng Đài của Hội Thánh.

Các học sinh của Đạo Đức Học Đường, sau khi thi đậu Tiểu Học thì được chuyển ra Trường Lê Văn Trung học Ban Trung Học;

Khởi đầu là lớp Đệ Thất (lớp 6 ngày nay), rồi lên lớp Đệ Lục, Đệ Ngũ và Đệ Tứ, thi Trung Học Đệ I Cấp.

Niên học 1951-1952, 500 học sinh lớp Cao Đẳng của Đạo Đức Học Đường đi ra tỉnh lỵ Tây Ninh thi bằng Tiểu Học, đậu được 499 học sinh, chỉ rớt 1.

Và số 499 học sinh nầy được đưa ra Trường Trung Học Lê Văn Trung học Lớp Đệ Thất niên học 1952-1953, chiếm tất cả 10 lớp.

Kết quả học sinh thi đậu vẻ vang kể trên là nhờ công lao khó nhọc của thầy cô giáo nơi Đạo Đức Học Đường;

Chăm lo dạy dỗ học sinh, không kể giờ giấc nghỉ ngơi;

Trên có Hội Thánh khuyến khích và chăm lo đời sống của thầy cô giáo về vật chất cũng như tinh thần.

Việc lấy thế danh Lê Văn Trung của Đức Quyền Giáo Tông của Đạo Cao Đài đặt tên cho một ngôi Trường Trung Tiểu Học của Đạo có hai ý nghĩa lớn:

• Thứ nhứt, để tưởng nhớ công nghiệp vĩ đại của Ngài trong buổi ban sơ Khai Đạo.
• Thứ nhì, để tưởng nhớ đến một vị mà lúc nào cũng có tư tưởng lập trường dạy học nâng cao dân trí, ở ngoài đời cũng như trong cửa Đạo.

Nhớ lại thuở Ngài Lê Văn Trung còn làm Hội viên Hội Đồng Quản Hạt Nam Kỳ, Ngài đề xướng việc mở Nữ Học Đường. Đây là một ý kiến mới mẻ rất táo bạo vào thời đó;

Ngài hiệp tác với Bà Tổng Đốc Đỗ Hữu Phương đi vận động tiền bạc xây dựng được một ngôi trường Nữ đầu tiên tại Sài Gòn gọi là Collège des Jeunes filles vào năm 1911.

Về sau, trường đổi tên là Trường Nữ Trung Học Gia Long, Sài Gòn.

Khi Ngài cùng với quí Chức sắc tiền bối trả chùa Từ Lâm, dời về đất mới là Tòa Thánh ngày nay thì song song với việc tổ chức Hội Thánh;

Ngài Lê Văn Trung liền lập Đạo Đức Học Đường bên cạnh Tòa Thánh để dạy con em nhà Đạo học tập.

Ban Giám Đốc đầu tiên của Trường Trung Tiểu Học Lê Văn Trung kể từ niên khóa 1952-1953 gồm có:

• · Giám Đốc (Hiệu Trưởng): Luật Sư Trần Tuyên.
• · Phó Giám Đốc: Ông Nguyễn Hữu Lương.
• · Tổng Giám Thị: Ông Trần Hữu Khuôn.
• · Đầu Phòng Văn: Ông Hạ Chí Khiêm.
• · Quản Lý: Thiếu Tá Nguyễn Văn Ngọ.

Năm 1954, ông Trần Tuyên xin nghỉ, ông Chu Văn Bình (nhà văn Chu Tử) làm Giám Đốc thay ông Trần Tuyên.

Ban Giáo Sư và Giáo viên của nhà trường gồm có:

• · Nguyễn Văn Vinh,
• · Nguyễn văn Thơ,
• · Nguyễn Văn Xem,
• · Đinh Khắc Quyết,
• · Trương Bảo Sơn,
• · Hồ Việt Điểu,
• · Hồ Thái Bạch,
• · Lâm Ngọc Diệp,
• · Bùi Đắc Sử,
• · Nguyễn Minh Đạo,
• · Huỳnh Văn Danh,
• · Tạ Cao Huê,
• · Tạ Chí Đông Hải,
• · Âu Quang Nhứt,
• · Thầy Nho Võ Văn Hợi (Võ Thiện Tâm),
• · Ông Phước,
• · Ông Tịnh,
• · Ông Thức,
• · Ông Thụy, v.v... (còn nhiều vị Giáo Sư nữa mà không nhớ hết)

Nữ Giáo Sư, quí Cô:

• · Hồ Kim Quang,
• · Phạm thị Côn,
• · Châu Kim Anh, v.v...

Các học sinh của Trường Lê Văn Trung, cũng như của Đạo Đức Học Đường, có truyền thống là mỗi đầu buổi học, đều vào lớp, đứng nghiêm trang tại chỗ;

Hai tay bắt Ấn Tý đặt trước ngực, đọc Kinh Vào Học (Đại Từ Phụ xin thương khai khiếu, Giúp trẻ thơ học hiểu văn từ...) xong rồi mới ngồi xuống và bắt đầu buổi học.

Năm 1958, Trường Trung Học Lê Văn Trung bị nhà nước bán công hóa, ông Hiệu Trưởng Chu Văn Bình và ông Trần Hữu Khuôn xin nghỉ và rút về Sài Gòn.

Ông Nguyễn Hữu Lương thì vắng mặt, Ban Giám Đốc chỉ còn lại ông Hạ Chí Khiêm. Ông Hiệu Trưởng trường Trung Học Công Lập Tây Ninh kiêm nhiệm Hiệu Trưởng Bán Công Lê Văn Trung.

Mãi đến niên học 1963-1964, Trường Trung Học Bán Công Lê Văn Trung mới được chánh phủ trả lại cho Hội Thánh.

Hội Thánh bổ nhiệm Hiền Tài Dương Văn Dũng làm Hiệu Trưởng từ đó cho đến cuối tháng 4 năm 1978.

Sau ngày 30-04-75, Trường Trung Học Lê Văn Trung được Sở Giáo Dục tỉnh Tây Ninh quản lý và đổi tên là Trường Bán Công Lê Quí Đôn.

(Viết theo tài liệu của thầy Hạ Chí Khiêm)

Đạo Đức Kinh

• 1. Bàn về chữ Đạo
• 2. Bàn về chữ Đức
• 3. Chủ nghĩa Vô Vi
• 4. Bàn về việc Chánh trị

Đạo Đức Kinh là quyển sách do Đức Lão Tử viết ra, truyền lại cho ông Doãn Hỷ, trong lúc ông Doãn Hỹ đang làm quan Doãn giữ ải Hàm Cốc, dặn Doãn Hỷ cứ tu theo đó thì đắc đạo.

Do đó, Đạo Đức Kinh còn được gọi là sách Lão Tử.

Đạo Đức Kinh gồm có 81 chương, chia làm 2 phần: Thượng Kinh và Hạ Kinh.

• Thượng Kinh gồm 37 chương, bắt đầu bằng câu Đạo khả Đạo phi thường Đạo. Thượng Kinh luận về chữ Đạo nên được gọi là Đạo Kinh.
• Hạ Kinh gồm 44 chương, bắt đầu bằng câu: Thượng Đức bất Đức thị dĩ hữu Đức. Hạ Kinh luận về chữ Đức nên được gọi là Đức Kinh.

Lời lẽ trong Đạo Đức Kinh rất khúc chiết, ý nghĩa rất uyên thâm, luận về hai chữ Đạo Đức, nói về cơ Tạo Hóa, định vị Trời Đất, hóa sanh vạn vật, và những phương pháp huyền bí dạy về tu luyện để đắc thành bậc Thiên Tiên.

Đây là quyển Kinh căn bản của Tiên Giáo do Đức Lão Tử viết ra và chính Ngài là Giáo Chủ Tiên giáo.

Quan niệm về Vũ trụ và nhân sinh của Đức Lão Tử căn cứ trên hai chữ Đạo và Đức, nên Ngài theo đó mà lập thành giáo lý của Ngài.

Trong chương mở đầu phần Thượng Kinh, Đức Lão Tử bàn về chữ Đạo:

Nghĩa là:

Chữ thường ở đây có nghĩa là mãi mãi, luôn luôn , bất biến, dù mọi vật biến đổi nhưng tự nó không đổi.

Vậy chữ thường mà Đức Lão Tử dùng để chỉ cái gì luôn luôn là thế, tức là xem nó là qui tắc.

Đạo là vô danh, nên nó không thể chứa đựng ngôn ngữ, nhưng khi ta muốn nói tới nó, ta phải mượn ngôn ngữ nên gọi là Đạo.

Đạo là cái mà bất cứ vật gì và tất cả mọi vật đều do đó mà sanh ra. Bởi nó luôn luôn có trong mọi vật nên Đạo luôn luôn hiện hữu. Nó là cái bắt đầu của mọi cái bắt đầu.

Đức Lão Tử nói về Lý Âm Dương: Đạo sinh nhứt, nhứt sinh nhị, nhị sinh tam, tam sinh vạn vật. Nghĩa là: Đạo sanh một, một sanh hai, hai sanh ba, ba sanh vạn vật.

Vạn vật giai phụ Âm bảo Dương, xung khí dĩ vi hòa. Nghĩa là: Muôn vật đều cõng một Âm và bồng một Dương, nhân chỗ xung nhau mà hòa nhau.

Đức Lão Tử nói:

Nghĩa là:

• Đạo sanh ra nó (vạn vật), Đức chứa đựng nó, rồi thì vật chất khiến nó thành hình, hoàn cảnh khiến nó thành vật.
• Vì thế, muôn vật đều phải tôn Đạo mà quí Đức.
• Đạo được tôn, Đức được quí, không có cái gì sai khiến mà vẫn tự nhiên như thế.
• Cho nên, Đạo sanh ra nó, Đức xúc tích nó, làm cho nó lớn, làm cho nó sống, làm cho nó hiện ra hình, làm cho thành ra chất, và nuôi nấng che chở nó.

Xem như thế thì Đạo sanh ra và Đức nuôi dưỡng.

Đạo như là khối gỗ chưa đẽo gọt, tức là giản dị. Không có gì giản dị hơn cái Đạo vô danh. Đức là cái gì giản dị sau Đạo, và người theo Đức thì phải sống cuộc đời càng giản dị càng hay.

Người có cuộc sống hợp với Đức thì phải ở ngoài vòng phân biệt tốt xấu, thiện ác.

Lão Tử nói: Nếu thiên hạ biết được đẹp là đẹp thì ấy là có xấu, biết thiện là thiện ấy là có bất thiện. (Thiên hạ giai tri mỹ chi vi mỹ, tư ác dĩ; giai tri thiện chi vi thiện, tư bất thiện dĩ.)

Vì vậy, Đức Lão Tử cho cái Nhân và Nghĩa của Nho gia là những đức tánh làm suy đồi Đạo và Đức.

Do đó, Lão Tử nói:

• Mất Đạo mới có Đức,
• Mất Đức mới có Nhân,
• Mất Nhân mới có Nghĩa,
• Mất Nghĩa mới có Lễ.
• Lễ là suy đồi của Trung Tín, bước đầu của rối loạn.

Người ta để mất cái Đức nguyên thủy là vì có quá nhiều ham muốn và hiểu biết.

Thỏa mãn ham muốn tức là tìm hạnh phúc, nhưng khi cố tìm cách thỏa mãn quá nhiều ham muốn thì ta chỉ đạt kết quả trái lại.

Lão Tử nhấn mạnh đến quả dục (ít muốn) nên nói: Chẳng có họa nào lớn hơn là không biết đủ, chẳng có lỗi nào lớn hơn là muốn được.

Vô Vi là không làm, tức là để cho tự nhiên diễn tiến.

Đức Lão Tử thấy cái tự nhiên bao giờ cũng có lợi chớ không có hại. Đã thế thì cứ phó mặc cho tự nhiên làm việc.

Nhúng tay vào guồng máy thiên nhiên thì không khỏi mang họa vào mình.

Bởi vậy, Lão Tử cho Vô Vi là chủ nghĩa rất hợp với lẽ tự nhiên, vừa là chủ nghĩa vạn năng.

Lão Tử đem nó ứng dụng vào tất cả các việc trong đời, từ việc nhỏ như tu thân, xử sự hằng ngày, cho đến việc lớn như lo hạnh phúc cho xã hội.

Chữ Vô trong Vô Vi không có nghĩa tuyệt đối, nên chủ nghĩa Vô Vi cũng không phải là không hành động mảy may.

Lão Tử nói: "Đạo thường không làm", nghĩa là thuận với lẽ tự nhiên, nhưng không cái gì mà nó không làm. (Đạo thường Vô Vi nhi vô bất vi). Vì sao thế?

Trong Trời Đất, cái gì cũng có nguyên nhân. Có sống mới có chết, có làm mới có thất bại, có cạnh tranh mới có người tranh cạnh với mình.

Muốn được bình yên vô sự thì đừng cạnh tranh, mình không tranh thì thiên hạ không ai cạnh tranh với mình. (Phù duy bất tranh, cố thiên hạ mạc năng dữ chi tranh.)

Vậy muốn khỏi thất bại và muốn tránh những di hại do nó mà ra, người ta phải trừ cái nguyên nhân của nó.

Nguyên nhân của sự thất bại là gì?

Đức Lão Tử cho nó là "Có làm" (Hữu vi).

Lão Tử nói: Người có làm tất có thất bại, người muốn cầm giữ tất bị mất. Cho nên Thánh nhân không làm việc gì nên không bại, không giữ cái gì nên không mất.

Người thường làm việc, thường khi gần thành thì thất bại. (Vi giả bại chi, chấp giả thất chi. Thị dĩ Thánh nhân vô vi cố vô bại, vô chấp cố vô thất. Dân chi tòng sự, thường ư cơ thành nhi bại chi).

Chủ nghĩa Vô Vi làm thế nào mà trừ được những nguyên nhân sanh ra những điều có hại?

Người đời thường hay khinh suất, coi thường những việc nhỏ mọn dễ dàng đến lúc những cái nhỏ mọn đã thành ra những nguyên nhân to lớn;

Những cái dễ dàng đã thành ra những nguyên nhân khó khăn mới làm, thì lúc bấy giờ không thể làm được nữa.

Chủ nghĩa Vô Vi cốt diệt những nguyên nhân tai hại từ khi nó chưa phát hiện.

Lão Tử nói: Làm cách Vô Vi, thờ cái Vô Sự, mến cái Vô Vị. Lớn nhỏ nhiều ít đều lấy Đức báo lại thù oán.

Lo việc khó từ khi còn dễ, làm việc lớn từ khi còn nhỏ. Việc khó trong thiên hạ tất phải làm từ khi còn dễ, việc lớn trong thiên hạ tất phải làm từ khi còn nhỏ.

Vì vậy, Thánh nhân không bao giờ làm việc lớn nào mà có thể thành được việc lớn.

Vâng nhận một cách khinh suất tất nhiên ít được đúng lời, coi là dễ bao nhiêu thì càng khó khăn bấy nhiêu.

Vì vậy Thánh nhân thường lấy làm khó mà chung qui không có việc gì khó.

Bổn ý của Đức Lão Tử không phải ngồi khoanh tay mà nhìn. Ngài cũng muốn lo việc thiên hạ, nhưng lo hẳn bằng cách trừ những cái mầm hại trước khi nó xảy ra.

Vì vậy chủ nghĩa Vô Vi không phải là không làm, không trị, nhưng phải làm từ lúc chưa có việc gì xảy ra, trị lúc chưa loạn.

Đức Lão Tử cho rằng quốc gia lý tưởng là quốc gia được một Thánh nhân cai trị.

Điều nầy đồng quan điểm với Nho gia, nhưng Nho gia lại nói rằng: Khi lên cầm quyền, Thánh nhân phải làm nhiều việc cho dân.

Còn Lão Tử thì nói trái lại: Bổn phận của Thánh vương không phải làm việc mà phải không làm gì cả (Vô Vi);

Vì những việc rối loạn xảy ra trong đời nầy không phải vì nhiều việc chưa được làm, mà vì quá nhiều việc đã được làm.

Lão Tử nói rõ:

• Dân có nhiều ngày kỵ húy thì dân nghèo,
• Dân có nhiều khí giới thì nước loạn.
• Nhiều người tài khéo thì vật giả mạo càng thêm,
• Pháp lệnh càng tăng thì trộm cướp càng nhiều.

Hành động đầu tiên của Thánh vương là bãi bỏ hết những điều ấy.

Lão Tử nói thêm:

• Dứt Thánh bỏ trí, dân lợi gấp trăm;
• Dứt nhân bỏ nghĩa, dân lại hiếu từ;
• Dứt khéo bỏ lợi, trộm cướp chẳng còn.
• Không chuộng người hiền, khiến dân không tranh;
• Không trọng vật quí hiếm khiến dân không trộm cướp;
• Không thấy vật đáng ham khiến lòng dân không loạn.

Cho nên, lối trị dân của Thánh vương là làm cho lòng trống bụng no, yếu chí, mạnh xương, thường khiến dân không biết ham muốn, để những kẻ có biết cũng không dám làm.

Thánh vương sẽ diệt mọi nguyên nhân rối loạn trong đời, sau đó sẽ trị vì bằng chủ nghĩa Vô Vi. Vô Vi là không làm gì nhưng mọi việc đều thành.

Đức Lão Tử nói: Ta không làm mà dân tự hay, ta thích yên mà dân tự chánh, ta vô sự mà dân tự giàu, ta không muốn mà dân tự phác.

Không làm (Vô Vi) mà không có gì chẳng làm được.

Đó là một tư tưởng đặc biệt của Lão Tử, nó có vẻ như mâu thuẫn, nghịch lý, nhưng theo các Đạo gia, vị cầm quyền quốc gia phải bắt chước theo Đạo.

Nhà cầm quyền không làm gì, mà để cho mọi người dân làm điều gì mà mỗi người có thể làm.

Từ luận lý đó, Đức Lão Tử nói thêm: Thánh vương không làm cho dân sáng mà làm cho dân ngu.

Chữ ngu ở đây có nghĩa đặc biệt như: Đại trí nhược ngu. Cái ngu của bực Thánh nhân là đại trí; cái ngu của dân ở đây là không tham vọng, sống giản dị tự nhiên.

Đạo Đức Văn đàn

Đạo Đức Văn đàn là một hội các nhà thơ trong Đạo Cao Đài ở Tòa Thánh Tây Ninh.

Đạo Đức Văn đàn do Ngài Tiếp Đạo Cao Đức Trọng (bút hiệu Chánh Đức) đứng ra thành lập vào năm 1950, hoạt động được hai năm thì ngưng, vì Ngài Cao Tiếp Đạo bận lo việc Đạo, và sau đó Ngài thường bịnh hoạn luôn.

Đến năm 1957, Ngài Bảo Pháp Nguyễn Trung Hậu (bút hiệu Thuần Đức) về Tòa Thánh hành đạo.

Ngài Bảo Pháp phục hồi sinh hoạt của Đạo Đức Văn đàn, đảm nhiệm trọng trách Trưởng Ban, để giáo hóa anh em.

Phó Ban là Phối Sư Thái Đến Thanh, thế danh là Huỳnh Văn Đến (bút hiệu Thông Quang);

Nhưng Văn đàn hoạt động cũng không lâu, chỉ hơn một năm, vì Ngài Bảo Pháp tuổi già sức yếu, phải lui về tư gia ở Sài Gòn dưỡng bịnh.

Phần Ngài Tiếp Đạo Cao Đức Trong thì bịnh nặng và đăng Tiên ngày 23-5-Mậu Tuất (dl 9-7-1958).

Sau đó, Ngài Bảo Pháp đăng Tiên tại tư gia vào ngày 7-9-Tân Sửu (dl 16-10-1961).

Một thời gian sau, Đạo Đức Văn đàn nhóm Đại hội;

Bầu Ngài Hiến Pháp Trương Hữu Đức (bút hiệu Thân Dân) làm Cố Vấn và Ngài Phối Sư Thái Đến Thanh làm Trưởng Ban Văn đàn.

Ông Chơn Nhơn Phạm Mộc Bổn (bút hiệu Phước Huệ) làm Phó Ban.

Văn đàn hoạt động khởi sắc được chừng đôi năm thì cũng phải dừng bước tiến thủ.

Mãi đến tháng 7 năm Kỷ Dậu (1969), Đạo Đức Văn đàn hoạt động trở lại với sự hướng dẫn của Cụ Thông Quang.

Thành phần tổ chức theo Nội Qui gồm: Ban Kiểm duyệt, Ban Ấn loát, Thủ bổn, Tổng Thư ký, Phó Tổng Thư ký.

Ngày mùng 3 Tết năm Canh Tuất (1970), Đạo Đức Văn đàn họp mặt đầu năm, có mời nhà thơ lão thành Võ Trung Nghĩa (bút hiệu Lâm Tuyền) và thi sĩ Hà Ngọc Dự đến dự.

Ông Võ Trung Nghĩa là người từng làm môi giới cho các thi nhân khác đến gần gũi với anh em thi nhân trong Đạo Đức Văn đàn.

Trong dịp nầy, nhà thơ Hà Ngọc Dự (lúc đó đang làm Trưởng Ty Quan Thuế tỉnh Tây Ninh) đọc một bài thi mừng Đạo Đức Văn đàn, xin chép ra sau đây:

Dứt lời, ông Hà Ngọc Dự tỏ ý tiếc phải xa cách anh em vì ông được lịnh đổi đi Mỹ Tho.

Thi sĩ Huệ Phong thay mặt cho anh em trong Đạo Đức Văn đàn liền họa lại bài thơ của ông Hà Ngọc Dự:

Trước năm 1975, các thi nhân trong Đạo Đức Văn đàn đã xuất bản được nhiều tập thơ giá trị, đượm mùi đạo đức và triết lý của Đạo Cao Đài.

Tuy Văn đàn nầy đã giải tán từ lâu, nhưng các thi nhân vẫn có một số còn đó, vẫn dệt ra những vần thơ đầy xúc cảm trước những biến đổi của cuộc đời.

Như bài thi sau đây:

Đạo giáo

Đạo giáo có hai nghĩa tùy theo nghĩa của chữ Đạo:

•  1. Đạo là tôn giáo, giáo là dạy.

  Đạo giáo là tôn giáo.

  Đôi liễn của Bộ Pháp Chánh:

  Pháp luật vô tư đạo giáo từ oai tùng lý,
  Chánh tông bất dịch chơn truyền thiện ác tùy hình.
  
  
  
  Pháp luật của tôn giáo thì vô tư, nhơn từ, oai nghiêm, tùng theo lẽ phải,
  Chơn truyền của một nền tôn giáo chơn chánh không thay đổi, lành dữ tùy theo hình phạt.
  
  
  

•  2. Đạo là từ ngữ đặc biệt của Đức Lão Tử dùng để chỉ cái vô danh định vị Trời Đất, hóa sanh vạn vật.

  Đạo giáo là tôn giáo dạy về chữ Đạo.

  Đó là tôn giáo của Đức Lão Tử, nên còn được gọi là Lão giáo, hay Tiên giáo, và Đức Lão Tử làm Giáo chủ.

Đạo hạnh

Đạo hạnh là đức hạnh của người tu.

Đó là những tánh nết tốt đẹp, cử chỉ đoan chính, lời nói thanh nhã hiền lành, đúng theo tư cách của kẻ chơn tu.

Người đời chỉ cần nhìn nét mặt, cử chỉ, lời nói của người tu thì có thể đoán biết đạo hạnh của vị đó đạt đến mức độ nào.

Đạo hữu

Từ ngữ Đạo hữu có hai nghĩa sau đây:

1. Đạo hữu là phẩm khởi đầu trong 9 phẩm cấp của Cửu Trùng Đài.

Người mới nhập môn vào Đạo Cao Đài được gọi là tín đồ, ở phẩm Đạo hữu. Theo Tân Luật, hàng tín đồ có hai bực: Hạ thừa và Thượng thừa.

•  A. Một bực còn ở thế, có vợ chồng làm ăn như người thường;

  Song buộc phải giữ trai kỳ hoặc 6 hoặc 10 ngày trong tháng, phải giữ Ngũ Giới Cấm và phải tuân theo Thế luật của Đại Đạo truyền bá.

  Bực nầy gọi là người giữ Đạo mà thôi, vào phẩm Hạ thừa.

•  B. Một bực đã giữ trường trai, giới sát và Tứ Đại Điều Qui, gọi là vào phẩm Thượng thừa.

Nếu vị Đạo hữu nào giữ trọn 10 ngày chay mỗi tháng, giữ tròn luật Đạo, thì theo Pháp Chánh Truyền, vị Đạo hữu ấy được đối phẩm Địa Thần trong Cửu phẩm Thần Tiên và được thọ truyền bửu pháp.

Từ phẩm Đạo hữu mới được bầu lên làm Thông Sự hay Phó Trị Sự. Đây là 2 phẩm Chức Việc Bàn Trị Sự trong một Ấp đạo dưới quyền của một vị Chánh Trị Sự làm Đầu Hương đạo.

Có làm Đạo hữu rồi mới được phép xin qua làm công quả nơi Cơ Quan Phước Thiện (nếu muốn), và được vào phẩm Minh Đức trong Thập nhị đẳng cấp thiêng liêng của Cơ Quan Phước Thiện.

2. Đạo hữu là bạn đạo, người bạn trong cửa đạo.

Những người tu nhưng khác tôn giáo, ở độ tuổi gần bằng nhau, khi gặp nhau cũng gọi nhau là Đạo hữu, nếu lớn tuổi hơn thì gọi là Đạo huynh, Đạo tỷ và nhỏ tuổi hơn thì gọi là Đạo đệ hay Đạo muội.

Trong Thánh Ngôn Hiệp Tuyển, có một số trường hợp, các Đấng giáng cơ gọi các Chức sắc tiền bối là Đạo hữu.

Thánh Ngôn Hiệp Tuyển: Phần nhiều các Đạo hữu dày công mà xây đắp nền Đạo.

Đạo không Đời không sức, Đời không Đạo không quyền

Trước khi giải thích hai câu trên, chúng ta đọc lại hai đoạn Chú Giải Pháp Chánh Truyền của Đức Phạm Hộ Pháp nơi trang 4, 5 nói về quyền hành của Đức Giáo Tông:

"Hễ nói về phần Xác là nói phần hữu hình, mà nói về phần hữu hình của chúng sanh tức là nói về phần Đời.

Còn như nói về phần Hồn tức là phần thiêng liêng, mà nói về phần thiêng liêng ấy là phần Đạo.

Như Thầy để cho Giáo Tông trọn quyền về phần Xác và phần Hồn (nghĩa là Đạo với Đời) thì Hiệp Thiên Đài lập ra chẳng là vô ích lắm sao?

Cửu Trùng Đài là Đời, Hiệp Thiên Đài là Đạo.

Đạo không Đời không sức, Đời không Đạo không quyền.

Sức quyền tương đắc mới mong tạo thời cải thế, ấy là phương hay cho các con liên hiệp cùng nhau, chăm nom săn sóc lẫn nhau, mà giữ vẹn Thánh giáo của Thầy cho khỏi trở nên Phàm giáo."

Chúng ta rút ra được định nghĩa hai chữ ĐẠO và ĐỜI:

•  ĐẠO là cơ quan quản lý về phần linh hồn, tức là phần thiêng liêng vô hình.

  Đó là nhiệm vụ thiêng liêng của Hiệp Thiên Đài, dưới quyền chưởng quản của Đức Hộ Pháp. Còn nhiệm vụ phàm trần của Hiệp Thiên Đài là quản lý về pháp luật của Đạo.

•  ĐỜI là cơ quan quản lý phần thể xác tức là phần hữu hình, phần đời sống vật chất của chúng sanh.

  Đó là Cửu Trùng Đài. Ngoài ra Cửu Trùng Đài còn có nhiệm vụ giáo hóa và phổ độ chúng sanh, thi hành luật pháp Đạo tức là cơ quan hành chánh của Đạo.

•  Đạo không Đời không sức:

  Nghĩa là Hiệp Thiên Đài mà không có Cửu Trùng Đài thì lấy ai thi hành luật pháp cho Đạo được mạnh mẽ.

•  Đời không Đạo không quyền:

  Nghĩa là Cửu Trùng Đài mà không có Hiệp Thiên Đài bảo thủ luật pháp Chơn truyền thì Cửu Trùng Đài không có quyền hành, ắt Đạo phải loạn hàng thất thứ.

  Quyền hành của Cửu Trùng Đài là do nơi Luật pháp lập nên, mà không có Hiệp Thiên Đài gìn giữ luật pháp, tất nhiên mạnh ai nấy làm, không có trật tự chi cả thì làm sao Cửu Trùng Đài có được quyền hành !

Luận trong phạm vi nhỏ hẹp của con người, Đạo là chơn thần và Đời là thể xác thì:

• Đạo không Đời không sức là chơn thần mà không có thể xác thì làm sao có sức mạnh để làm công quả phụng sự nhơn sanh;
• Đời không Đạo không quyền là thể xác mà không có chơn thần điều khiển thì chỉ là người điên khùng, đâu có giá trị gì.