22. Tìm coi cái lẽ chơn giả của các Đạo giáo từ thử.  

Đêm nay Bần Đạo mời cả Thánh Thể của Đức Chí Tôn và con cái của Ngài nam, nữ hiệp trí lại đặng tìm coi cái lẽ chơn giả của các Đạo giáo từ thử đến giờ, cả trí não con người đã tầm Đạo phân vân bất nhứt.

Bao giờ cũng vậy, từ thượng cổ đến giờ, những tinh thần mộ Đạo, lẽ thường người ta nói tầm chơn, cái chơn ở đâu? mà giã thế nào? Họ lấy phương tiện nào phân biệt được cái chơn mà họ tầm chơn.

Vả chăng luật tương đối của vạn vật hữu hình nó khó phân biệt lẽ tương đối của nó. Thảng như chúng ta không ngó thấy cái chơn, thì chúng ta không thể gì nói đến cái giả. Chúng ta không ngó thấy cái chơn, thì chúng ta không thể gì nói đến cái thiệt. Luật tương đối ấy vẫn một mà thôi.

Chúng ta thử đoán xét từ cái thử coi, tỷ như Nho Giáo của Đức Khổng Thánh tạo thành, mà người ta còn trích điểm cái chơn, cái giả, miệng lưỡi và đầu óc của nhơn sanh bao giờ cũng thế.

Luận người ta có thể nói Ngài sanh ra trong nước Lỗ, Ngài là một Giáo Chủ của Nho Tông, tức nhiên Giáo Chủ của nhơn luân chi Đạo, mà tại sao Đạo của Ngài không thể gì cứu nước Lỗ cho còn tồn tại đến ngày nay? Ấy vậy Đạo của Ngài bất lực.

Đạo của Ngài sản xuất ra hồi buổi Đông Châu Liệt Quốc thiên hạ thống khổ đảo huyền, nếu nói rằng: Nhơn luân chi Đạo của Ngài đủ năng lực có thể đem hòa bình cho thiên hạ buổi đó.

Trái lại Đông Châu Liệt Quốc đã loạn, và vì loạn ấy mới sản xuất nhơn luân chi Đạo của Ngài, trong tam cang ngũ thường của Ngài bị Đạo chích công kích triệt để. Thử nắm quyền hành của Ngài và kiếm lý luận điều đó, trích điểm điều đó, chúng ta khó định được cái phải cái quấy chỗ ấy.

Đức Khương Tử Nha khi Ông lãnh lịnh lập bảng Phong Thần, đi giữa đường còn bị Thân Công Báo trích điểm, chính người sau lên án Đức Khương Tử Nha phản Trụ đầu Châu, so sánh Đức Khương Tử Nha với Bà Di Thúc Tề, người ta trích điểm một cách kịch liệt, người ta cho Ngài đã thất nhơn luân chi Đạo của Ngài, như thế thì đầu óc trí não của chúng ta khó suy nghĩ lắm.

Nếu đến Jésus Christ giờ phút này Do Thái vẫn chờ Chúa Cứu Thế. Họ không nhìn nhận Đức Jésus Christ là Chúa Cứu Thế, vì lý do gì? Vì lý do không theo đúng trong tiên tri đã định. Dân Do Thái vẫn chờ Chúa Cứu Thế mà thôi.

Đức Phật Thích Ca khi lên núi, bốn người môn đệ của Ngài ngồi dưới chân núi mà đợi Ngài, Ngài hành Đạo sáu năm trường ép xác mãi mà không đạt pháp gì hết, Ngài xuống núi bốn môn đệ của Ngài bỏ Ngài, cho Ngài là giả không có chơn.

Còn nữa, còn Đạo Brahma, tức là Đạo Bà La Môn cho rằng, thuyết giải thoát của Ngài là thuyết do nhiên chứ không có gì hết, sau chính mình Ngài tạo phẩm vị đi từ nhơn vị, Tiên vị, lên đến Phật vị, ai cũng có thể đi đến được hết. Luật giải thoát của Ngài do nhiên chứ không có chi lạ.

Những lý lẽ ấy làm cho đầu óc con người tầm chơn càng suy nghĩ càng khó quyết định được. Ta tự hỏi, thế nào gọi là chơn? Thế nào gọi là giả?

Theo lý trí của con người có lẽ này “Tầm chơn là đúng sự thật hơn hết”. Vả thân tôi đang sống về phần hồn, nhưng phần hồn đã đau khổ, nếu làm thế nào cho tâm hồn an ủi được, tầm chơn hạnh phúc được, có thể nương nơi nào mà tôi gởi tâm hồn tôi được an ủi, chỗ đó là chơn.

Bần Đạo có luận với mấy người bạn bên Hiệp Thiên Đài không thế gì luận cái chơn cái giả được.

Buổi Trương Vĩnh Ký còn sinh tiền, ông học tiếng Chàm, người đó các thứ tiếng đều học đủ hết, người đời đã cho ông là vị Trạng cũng không quá đáng.

Khi Ngài học tiếng Chàm, theo Ngài học thì phải cần chuyện vãn với người Chàm, đặng đạt cho được cái giọng nói của họ mới đúng, khi đi có ba người một ông Cha, và người Vú đỡ của Bần Đạo cùng có theo năm người nữa, dắt nhau vô xóm Chàm, đặng thí nghiệm sự học hỏi của Ông, khi vô Ông hỏi trong xóm Chàm ở đây người Chàm có đạo đức chi chăng? Cách thờ phượng thế nào?

Người ta trả lời ở đây không có thờ phượng chi hết, Ông trọng yếu là tìm Đạo đặng biết cái sự thờ phượng của người Chàm mà định sự tiến bộ về tinh thần của họ.

Ông hỏi nữa, chí quyết tìm xóm này coi anh em nào biết về đạo đức dân Chàm hay không? Có thờ phượng chi chăng, thì có người nói: Ở đây không có ai đạo đức và cũng không thờ phượng gì hết.

Người đó chỉ ở trên kia có Bà già đó, Bả đạo đức hiền lương lắm, Bả ở góa từ hồi nào tới giờ, ở vậy mà thôi. Bả thờ phượng hình cốt.

Ông Trương Vĩnh Ký cùng năm người nữa dẫn nhau lại chỗ Bà già Chàm, đến nơi thì thấy Bà đang quì lạy, xoay lưng ra ngoài cửa, ở mé trong có một cái tượng cốt một Ông Chàm mà chỉ có cái đầu không mà thôi. Còn chân tay mình đều không có, chỉ một khúc cây còn vỏ mà thôi.

Năm người tới đứng đàng sau lưng Bả, ngó thấy Bà già Bả thờ cúng một cách đạo đức, tưởng ra không có Đạo nào được cung kính như thế, năm người đợi Bả làm lễ xong vừa xoay mình ra đến cung kính hỏi chuyện Bả.

– Bà ở đây với ai?

Tới chừng đó Bả mới nói: – Tôi có hai đứa con, đã nên gia thất hết rồi, chỉ ở một mình tôi mà thôi.

Ông Trương Vĩnh Ký tọc mạch hỏi nữa: – Hình ông gì mà bà thờ đó?

– Hình đó hình chồng tôi.

– Tại sao có cái đầu không, còn cái mình ở dưới còn cây nguyên vậy?

– Cái cây này là cây của ông chồng tôi lúc trước ổng trồng mà vì ổng cưng nó lắm, cho nên tới chừng ổng khoảng tôi mướn thợ chạm cái hình Ổng đặng tôi thờ. Nhưng thợ làm được cái đầu, còn mình mẫy và chân tay thì làm không được, nên tôi để vậy tôi thờ mà thôi.

– Vậy Bà không có thờ ai nữa sao?

– Tôi chỉ biết thờ chồng tôi, chứ không biết thờ ai hết, từ thử đến giờ tôi thương có một mình Ổng, tôi biết có một mình ổng mà thôi.

Ông Trương Vĩnh Ký day lại nói: Tôi đố với ba Cha, ba Cha làm thế nào độ được người này theo Thiên Chúa Giáo. Nếu ai đem hình nào khác hơn ông chồng của Bà thì Bà không biết, Bả chỉ biết Ông chồng của Bả là Ông Trời của Bả.

Nếu ai đem hình nào khác hơn Ông chồng của Bả, thì Bả không chịu đâu, không Đạo chi hơn là Đạo thờ chồng của Bà. Hỏi vậy có ai chối cái chơn của Bả không?

Cái chơn của Bả là Bả chỉ biết một ông chồng của Bả và chỉ biết thờ ông chồng của Bả như một ông Thần sống, như một ông Trời tại thế này mà thôi.

Trong thế gian này, không ai chơn, không ai giả, và cũng không phân biệt thế nào là chơn với giả được chỉ có trí óc của mình nhận biết được, suy đoán được, chớ chẳng hề khi nào ngôn ngữ nói ra được.

Ấy vậy từ thử đến giờ có người tầm chơn mà không biết đặng chơn ở đâu. Đạo Cao Đài mà chúng ta đã theo, chúng ta đã gởi tâm hồn xác thịt cho Đấng Tạo Đoan rồi có ai kiêu ngạo là giả, chúng ta cứ tưởng chơn mà thôi.

Ngoài Đấng Tạo Đoan ra, không ai sanh mình ra được, mình cứ tưởng Ông đó là chơn, ngoài ra ai nói cái gì cũng thấy kệ.