12. Lẽ sống của chúng ta nơi cõi trần. (tt)  

Đêm nay Bần Ðạo giảng tiếp lẽ sống của chúng ta nơi cõi trần nầy, Bần Ðạo thuyết minh rằng: Chúng ta có sanh tại thế, nguyên do tại sao và ta đang sống đây cả cái sống chung cùng cái sống của vạn linh đặng làm gì?

Bần Ðạo đã thuyết về phương pháp, Bần Ðạo đã chỉ rõ rằng cái thi hài của chúng ta đồng sanh với vạn vật là con kỵ vật của chúng ta đến cõi trần nầy đặng tìm bạn hay trả quả kiếp của chúng ta, Bần Ðạo đã thuyết minh hai lần.

Hôm nay thuyết hai cái lẽ sống, vả chăng chúng ta đã đồng sanh cùng vạn vật tức nhiên chúng ta cũng có đủ năng lực, đủ trí thức khôn ngoan để định phận bảo vệ sanh mạng của chúng ta và ta phải nhìn rằng: Cái sống của chúng ta không khác cái sống của bạn đồng sanh với chúng ta.

Bần Ðạo nói, bạn đồng sanh của chúng ta không phải là nhơn loại mà thôi mà cả vạn vật hết, bởi chúng ta thấy hiển nhiên trước mắt nơi cõi trần nầy, chúng ta đã sống chung cùng họ và họ đã giúp cho ta sống, chúng ta đã thấy trong khuôn khổ cái sống của đời tạo ra hai lẽ;

Từ thượng cổ đến giờ, Bần Ðạo tưởng có loài người tới giờ họ đã định tìm hai lẽ sống ấy, đặng họ quyết định họ sống với thái bình hay sống với loạn lạc, hai lẽ sống ấy nơi mặt địa cầu nầy nhường sống thì thái bình, tranh sống tức nhiên loạn lạc.

Nhường sống là gì?

Chúng ta đã hiểu rằng: Chúng ta đã chịu cùng một định luật chung sống với vạn vật, chính mình ta phải tôn sùng kính trọng cái sống ấy, chúng ta phải liệu phương nào định cái sống của chúng ta trong mực thước không phạm đến cái sống của vạn linh, tức nhiên không phạm đến cái sống của kẻ khác, mà nói họ có phương pháp nhường sống cho nhau.

Từ thử đến giờ các nhà triết học, các đạo giáo tìm lý thuyết đạo đức tinh thần dầu cho Nho, Thích, Ðạo hay là các Tôn Giáo khác chỉ có tìm mực thước bày ra phương pháp để tạo cho nhơn loại biết kính trọng cái sống cho nhau tại mặt địa cầu nầy.

Làm một cái định luật đặng họ biết cung kính, biết nhường nhịn, tức nhiên có hòa bình an tịnh, được an ủi, được thỏa mãn, được hạnh phúc.

Còn trái lại nếu như cái sống của chúng ta đã khó khăn bởi chúng ta sống trong thuyết Tứ Diệu Ðề của nhà Phật là sanh, lão, bịnh, tử, chúng ta đã thấy trường đời chẳng buổi nào tìm đặng chơn hạnh phúc, cái sống ấy bảo tồn khó khăn lắm.

Nếu không có đạo đức làm phương thuần tâm đặng định chí hướng của mình thì khó sống, tức nhiên cái khó ấy giục cho người ta tranh sống, tấn tuồng đời chúng ta đã thấy, dầu cho cá nhân, dầu cho xã hội, dầu cho toàn thể nhơn quần, họ chỉ vì cái tranh sống mà tiêu diệt lẫn nhau.

Nếu chúng ta nói người biết nhường sống của người trong cái khó khăn, mình phải có một tâm hồn cao thượng ái truất thương sanh, mới có phương thế chúng ta chịu khổ có tâm đức nhượng sống cho kẻ khác.

Muốn cho đặng có tâm đức ấy ít ra phải có đạo đức và lấy tinh thần làm căn bản, nếu bỏ tinh thần làm căn bản là xu hướng về duy vật, chỉ chạy theo thuyết tranh sống với nhau mà thôi, tranh sống thì cơ tận diệt lẫn nhau vẫn tiếp tục mãi mãi, chẳng hề buổi nào nhơn loại trên địa cầu nầy trọn hưởng hạnh phúc hòa bình đặng.

Ấy nhượng sống cho nhau thì tồn tại, mà tranh sống với nhau là tự diệt đó vậy.

Thuyết Ðạo QIV / tr49