Sám hối là ăn năn và tự giận mình về những lỗi lầm do mình gây ra, tự nguyện sửa đổi, quyết không tái phạm.

Sách Nho định nghĩa Sám Hối là: 'Sám giả sám kỳ tiền khiên, Hối giả hối kỳ hậu quá.' Nghĩa là: Sám là ăn năn lỗi trước, Hối là chừa bỏ lỗi sau.

Hội Thánh có dặn rằng: 'Kinh Sám Hối nầy nên tụng ngày Sóc Vọng, còn ngày thường lỡ có lầm lỗi điều chi, phải tụng mà xin tội.'

Ðó là 2 thứ mà người đời rất ham thích, muốn đoạt lấy về cho mình càng nhiều càng tốt.

Ðó là Ông Trời, là Ðấng Chí Tôn Ngọc Hoàng Thượng Ðế.

Duyên trước là mối dây được dịnh sẵn từ kiếp trước. Nếu kiếp trước mình làm điều lương thiện đạo đức thì tạo được Duyên lành, khiến cho đời sống hiện tại được giàu sang vinh hiển hạnh phúc.

Nói là Trời định, chớ thật ra cái Nghiệp của mình định cho mình. Trời lập ra Luật Nhơn Quả, và cầm Cây Cân Công Bình thiêng liêng giữ cho sự báo ứng được đúng phép công bình.

Muốn cho sự giàu sang được bền bĩ thì phải biết dùng tiền bạc bố thí, giúp đỡ người hoạn nạn nghèo khổ và làm những việc công đức khác như làm cầu, sửa đường, cất trường học, xây chùa, thì sẽ tạo được phước lành, hưởng được quả lành về sau.

Muốn thể xác trong sạch thì phải giữ cho thân, khẩu, ý trong sạch, và phải ăn chay trường.

Không phải vì làm phước mà mắc nạn. Nếu người đó không làm phước thì tai nạn còn dồn dập tới nhiều hơn nữa, nhờ làm phước như vậy nên tai nạn mới giảm bớt và còn như thế đó.

KHẢO DỊ:

• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973: khi dể ông cô.
• Kinh Nhơn Quả 1928, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936, 1968, 1974, 1975: khi dể công cô.
• Ông cô: đồng nghĩa Công cô.
• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973, Kinh Nhơn Quả 1928, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936, Kinh Lễ: mồ đồ sân si.
• Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1968, 1974, 1975: hồ đồ sân si.
• Hồ đồ: đồng nghĩa
• Mồ đồ: Mồ đồ là từ ngữ xưa.

Theo Nho giáo, Nhơn đạo của người Nam gồm: Tam cang và Ngũ thường (Ba giềng và Năm hằng), Nhơn đạo của người phụ nữ gồm: Tam tùng và Tứ đức.

Khỉ dạo là chỉ chung loài khỉ vượn. Khỉ dạo dòm nhà là có ý nói: Cái tánh hay bắt chước vô ý thức rất tai hại.

KHẢO DỊ:

• Kinh Nhơn Quả 1928, Kinh Lễ, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936, 1968, 1974, 1975: ra đời ngỗ ngang.
• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973: há đời ngỗ ngang.

Thảo mộc chỉ có Sanh hồn, tiến lên Thú cầm thì có thêm một phần hồn nữa là Giác hồn, Thú cầm tiến hóa lên phẩm Nhơn loại thì có thêm một phần hồn nữa là Linh hồn.

Linh hồn là điểm Linh quang của Ðức Chí Tôn ban cho, nhờ đó con người linh hơn vạn vật và có thể tu hành thành Tiên, Phật.

KHẢO DỊ:

• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973, Kinh Nhơn Quả 1928, Kinh Lễ, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936: Sanh điều chích mích.
• Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1968, 1974, 1975: Sanh điều xích mích.

Sách Minh Tâm Bửu Giám có chép rằng:

Hớn Chiêu Liệt sắc Hậu chủ viết: Vật dĩ ác tiểu nhi vi chi, vật dĩ thiện tiểu nhi bất vi. Nghĩa là: Vua Hớn Chiêu Liệt dặn Hậu Chủ rằng: Ðừng vì việc ác nhỏ mà làm, đừng vì việc lành nhỏ mà không làm.

Việc ác nhỏ, tuy là nhỏ nhưng cũng không nên làm, vì nó là ác. Còn việc thiện, dù là nhỏ cũng nên làm vì nó là thiện. Làm dần dần thì sẽ tích tiểu thành đa, chớ nên bỏ qua.

KHẢO DỊ:

• Kinh Nhơn Quả 1928, Kinh Lễ, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936, 1968, 1974, 1975: tựu thiểu thành đa.
• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973: tụ thiểu thành đa.
• Tựu: là đến, như Tựu chức;
• Tựu: là nên, như Thành tựu.

Chánh Tà luôn luôn đối chọi nhau, tranh giành ảnh hưởng lên nhau, nhưng cuối cùng thì Chánh luôn luôn thắng Tà. Nhờ có Tà mà cái Chánh mới lộ rõ ra, và cũng nhờ cái Tà mà trau giồi cái Chánh. Chánh là theo Tiên Phật, Tà là theo Quỉ Vương.

Người quân tử là người có tài năng và phẩm hạnh hơn người. Người quân tử lúc nào cũng ung dung thơ thới, ưa làm điều hay việc phải, sẵn sàng giúp ích mọi người, thuận tùng Thiên lý, thường đem Ðạo lý khuyên đời cải ác tùng lương, tấm lòng không bao giờ phóng túng bôn chôn theo vật dục để phải bước vào nẻo quấy.

Dù gặp bất kỳ cảnh ngộ khó khăn nào, người quân tử cũng tỏ ra bình thản, giữ vững tư cách cao thượng, không để Thất tình loạn động, Lục dục khiến sai, làm điều sái quấy.

Trai du đãng là những đứa con trai rong chơi phóng túng, thường tụ tập để phá phách, nhậu nhẹt, gây gổ đánh lộn.

Tiết trinh là lòng cứng cỏi ngay thẳng quyết giữ lòng trong sạch đối với chồng.

KHẢO DỊ:

• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973, Kinh Nhơn Quả 1928, Kinh Lễ, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936: bóng khuất.
• Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1968, 1974, 1975: khuất bóng.

KHẢO DỊ:

• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973, Kinh Nhơn Quả 1928: Khá tiết kiệm.
• Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936, 1968, 1974, 1975, Kinh Lễ: Thà tiết kiệm.
• Khá: là nên, phải.
• Thà: là đành, cam đành.

Chữ KHÁ có ý tác động, chữ THÀ có ý thụ động.

Căn bịnh là sự bịnh hoạn do nghiệp ác tạo ra, nên còn gọi là Nghiệp bịnh. Bịnh nầy làm cho người bịnh đau khổ triền miên, không có thuốc nào trị được, nhưng không chết, sống để chịu đau khổ mà trả nghiệp.

Nếu biết lo làm âm chất thì mới giải trừ được ác nghiệp, lúc đó mới hết bịnh.

KHẢO DỊ:

• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973, Kinh Nhơn Quả 1928, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1974, 1975: cổ mang hành hình.
• Kinh Lễ, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936, 1968: hổ mang hành hình.

KHẢO DỊ:

• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973: Ðâu qua dương pháp, luật hình Diêm Vương.
• Kinh Nhơn Quả 1928, Kinh Lễ, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936, 1968, 1974, 1975: Dầu qua dương pháp, luật hành Diêm Vương.

Vua Thần Nông (2737-2697 trước Tây lịch), con của Thiếu Ðiền và Bà An Ðăng. Bà nằm mộng thấy rồng đoanh rồi sanh ra Ngài tại thạch thất trong núi Liệt sơn. Vua Thần Nông có khổ người to lớn, được tôn lên làm vua, lấy Hỏa đức cai trị dân chúng, được thiên hạ phục tùng, long chầu hổ bái.

Vua Thần Nông thấy dân giết hại thú vật để ăn thịt quá nhiều, lòng chẳng nỡ, liền tìm kiếm các giống ngũ cốc, dạy dân cày cấy gieo trồng để dùng làm lương thực.

Vua Thần Nông thấy dân bịnh hoạn, nên ra công tìm kiếm các thảo mộc có vị thuốc trị bịnh cho dân.

Cho nên, vua Thần Nông là tổ sư của nghề nông và cũng là tổ sư của nghề chế tạo thuốc trị bịnh.

Ngài băng tại Trường Sa, thọ 140 tuổi, làm vua 40 năm.

Ðấng Thượng Ðế dùng hiện tượng Cơ Bút mở Ðạo Cao Ðài kỳ nầy là để chứng minh cho nhơn loại thấy rằng:

Có sự hiện hữu của Thượng Ðế, Ðấng sáng tạo ra Càn Khôn Vũ Trụ và vạn vật.

Con người có linh hồn. Linh hồn đích thực là chủ nhân của thể xác. Thể xác chết nhưng linh hồn vẫn tồn tại, xuất ra khỏi thể xác, đi lên cõi thiêng liêng.

Có thế giới vô hình, đó là cõi sống của linh hồn và của các Ðấng Thần Thánh Tiên Phật.

KHẢO DỊ:

• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973: Hành cho tán giác.
• Kinh Nhơn Quả 1928, Kinh Lễ, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936: Hành cho tan giác.
• Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1968, 1974, 1975: Hành cho tan xác.
• Tán giác: đồng nghĩa
• Tan giác: Tán hay Tan là tiêu tan, giác là sự hiểu biết...

Ðây là phép huyền diệu ở Ðịa ngục, làm cho Chơn thần tội nhơn tưởng như có thân thể, ruột gan tim phổi, miệng lưỡi y như nơi cõi trần, biết đói khát, biết đau đớn vì bị đâm chém máu chảy.

Sau khi bị hành hình cho đến chết rồi, thì nhờ thứ nước huyền diệu nơi Ðịa ngục, rưới lên chơn thần thì chơn thần sống trở lại y như lúc trước.

KHẢO DỊ:

• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973: chực hầu.
• Kinh Nhơn Quả 1928, Kinh Lễ, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936, 1968, 1974, 1975: chực chầu.
• Chực hầu: Chờ sẵn một bên để hầu hạ.
• Chực chầu: Chầu chực.

Nghĩa rộng: Ðồng bào là chỉ dân tộc VN, do sự tích về nguồn gốc của dân tộc VN do Bà Âu Cơ lấy Lạc Long Quân, sanh ra một bào thai trong đó có 100 trứng, nở ra 100 người con.

Bà Âu Cơ là Tiên, dẫn 50 đứa con lên núi ở, còn Lac Long Quân là Rồng dẫn 50 đứa con đi về phía biển Nam Hải. Số 50 người con đi về biển Nam Hải là thủy tổ của dân tộc VN, nên dân VN mới gọi nhau là đồng bào, và xưng mình là dòng giống Tiên Rồng.

KHẢO DỊ:

• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973, Kinh Nhơn Quả 1928, Kinh Lễ, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936: quan lại.
• Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1968, 1974, 1975: tôi lại.
• Tôi: là bề tôi của vua, tức là các quan của triều đình.

KHẢO DỊ:

• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973: Vào bếp núc lúc nhơ không kể.
• Kinh Nhơn Quả 1928, Kinh Lễ, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936: Vào bếp núp chỗ nhơ không kể.
• Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1968, 1974, 1975: Vào bếp núc chỗ nhơ không kể.

Quỉ Dạ Xoa có răng nhọn như gươm, mắt sáng như điện nháng, móng tay như đồng, thường cầm kích đâm vào mắt, miệng hay bụng tội nhân nơi cõi Ðịa ngục.

Bế địch trợ hoang là làm bế tắc việc nhập cảng lúa gạo trợ giúp nạn mất mùa.

Dân chúng bị Thiên tai mất mùa, thiếu gạo ăn, cần phải nhập cảng lúa gạo để cứu giúp nạn mất mùa, mà có người cố ý làm cho việc nhập cảng ấy bị bế tắc, mục đích để đầu cơ tích trữ lúa gạo, bán ra thật mắc, thâu lợi thật nhiều.

KHẢO DỊ:

• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973, Kinh Lễ, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936: bế địch trợ hoang.
• Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1968, 1974, 1975: bế dịch trợ hoang.

KHẢO DỊ:

• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973: Quá công.
• Kinh Nhơn Quả 1928, Kinh Lễ, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936, 1968, 1974, 1975: Hóa công.
• Quá công: Quá là tội lỗi, công là công đức.
• Hóa công: Ông thợ tạo hóa, đó là Ðức Chí Tôn Thượng Ðế.

Tội nhân đi đến đó, không có cách nào lội qua sông cho được an toàn, hoặc dùng thuyền bè qua sông cho được, nên mới nói Nại hà? Làm sao?

Phép mầu ở cõi Ðịa ngục tạo ra một cây cầu mỏng mảnh, ván lót gập ghình, tội nhân buộc phải đi lên cầu để qua sông. Ai phước đức nhiều thì đi qua dễ dàng, ai thiếu phước đức, khi đến giữa cầu, bị lọt xuống sông, làm mồi cho cua rắn.

KHẢO DỊ:

• Kinh Lễ năm 1952: Gặp thây.
• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973, Kinh Nhơn Quả 1928, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936, 1968, 1974, 1975: Gắp thây.

Ðạo Cao Ðài quan niệm việc phá thai là một trọng tội, bởi vì nó phạm tội sát sanh, giết chết một mạng sống đang hình thành và nẩy nở trong bụng mẹ; nhưng không chống lại việc ngừa thai, bởi vì ngừa thai là ngăn ngừa sự thành hình một mạng sống, nên chưa phạm tội sát sanh.

• Quân thần cang (Giềng mối vua tôi),
• Phu tử cang (Giềng mối cha con),
• Phu thê cang (Giềng mối vợ chồng).

Năm hằng: dịch chữ Ngũ thường. Ngũ thường gồm: Nhân, Nghĩa, Lễ, Trí, Tín.

Thái quá và bất cập là 2 trạng thái đối chọi nhau: Một là làm việc quá mức, hai là làm việc lè phè. Cả hai đều có hại và khó đạt đến thành công.

Phải giữ lấy Trung Dung làm căn bản, làm việc đều hòa, siêng năng, vừa phải, thì chắc chắn đạt được kết quả tốt đẹp.

KHẢO DỊ:

• Kinh Sám Hối. Minh Lý 1973, Kinh Nhơn Quả 1928: duy truyền.
• Kinh Lễ, Kinh Thiên Ðạo và Thế Ðạo 1936, 1968, 1974, 1975: di truyền.
• Di truyền: Di là sót lại, để lại; truyền là trao lại. Di truyền là truyền lại cho thế hệ sau những điểm giống thế hệ trước.